Friedrich Anton Wilhelm Miquel
(*
24. Oktober
1811
in
Neuenhaus
,
Grafschaft Bentheim
; †
23. Januar
1871
in
Utrecht
) war ein deutsch-niederlandischer
Botaniker
. Sein offizielles
botanisches Autorenkurzel
lautet ?
Miq.
“
Miquels Vorfahren stammen aus Frankreich und waren nach Deutschland emigriert. Friedrich Anton Wilhelm war der Sohn des Anton Theodor Miquel (* 8. Dezember 1783 in Neuenhaus; † 31. Marz 1862 ebenda) und der Luberta Kohler (* 17. Mai 1790 in Neuenhaus; † 22. September 1860 ebenda). Seine Bruder waren
Franz Wilhelm Miquel
und
Johannes von Miquel
. Nach dem Besuch des
Gymnasiums
in
Lingen
, studierte er Medizin an der
Universitat Groningen
, wo er sich am 30. September 1828 immatrikuliert hatte
[1]
. Hier wurde vor allem
Herman Christiaan van Hall
sein pragender Lehrer, welche ihn fur die Botanik begeisterte. Am 15. Mai 1833 promovierte er in Groningen mit der Dissertation
exhibens veterum de jecore merita
zum Doktor der Medizin. Im Anschluss arbeitete er als Arzt am Landkrankenhaus in
Amsterdam
und ging 1835 nach
Rotterdam
, wo er als Dozent der dortigen klinischen Schule Pharmakologie, Botanik und Naturgeschichte unterrichtete.
1846 wurde er Professor der Botanik am
Athenaeum Illustre Amsterdam
, welche Aufgabe er am 2. Marz des Jahres mit der Antrittsrede
Oratio de regno vegetabili in telluris superficie mutanda efficaci
(deutsch:
Das sich standig andernde Pflanzenreich auf der Oberflache der Erde
) antrat. 1859 wechselte er als Professor an die
Universitat Utrecht
, wo er die Antrittsrede Over het tegenwoordige standpunt der plantenkunde in haar verband met andere wetenschappen (deutsch: Uber den gegenwartigen Stand der Botanik in ihrer Verbindung mit anderen Wissenschaften) hielt und war dort ab 1862 als Direktor des
Rijksherbariums
in
Leiden
tatig. 1870/71 amtierte er als
Rektor der Universitat
. Er publizierte mehrere botanische Werke und war Mitglied der Redaktion der von
Louis van Houtte
herausgegebenen botanischen Zeitschrift
Flore des serres et des jardins de l’Europe
.
[2]
Die
Pflanzengattungen
Miquelia
Meissn.
der Pflanzenfamilie der
Icacinaceae
[3]
und die
monotypische
Gattung
Miqueliopuntia
mit der einzigen Art
Miqueliopuntia miquelii
(Monv.) F.Ritter
sind nach ihm benannt. Im Jahr 1837 wurde er zum Mitglied der
Leopoldina
gewahlt, er war ab 1838 korrespondierendes und 1846 Mitglied der
Koniglich Niederlandischen Akademie der Wissenschaften
, 1866 Mitglied der
Koniglich Schwedischen Akademie der Wissenschaften
, 1867 Mitglied der
Bayerischen Akademie der Wissenschaften
, Mitglied der
Naturforschenden Gesellschaft zu Halle
, Mitglied der Gartenbaugesellschaft in St. Petersburg und Stockholm, Mitglied der
Linnean Society of London
, Mitglied der Societas Botaniees in Edinburgh und beinahe aller botanischen Gelehrtengesellschaften der Niederlande. Er wurde Ritter des
Ordens vom niederlandischen Lowen
, Ritter des schwedischen
Nordstern-Ordens
und man verlieh ihm das Ritterkreuz des
Franz-Joseph-Ordens
. Am 24. Mai 1850 wurde er Ehrendoktor der Naturwissenschaften der
Universitat Groningen
.
Miquel heiratete am 25. Marz 1841 Catharina Elisabeth Madrij (* 27. Dezember 1817 in Rotterdam; † 18. August 1895 in Wiesbaden), die alteste Tochter des Rotterdamer Bankiers Pieter Simon Madrij (* um 1791 in Rotterdam; † 1. Juni 1861 in Kralingen) und dessen Frau Catharina Elisabeth Tavenraat (* um 1790 Rotterdam; † 29. Dezember 1855 in Rotterdam). Aus der Ehe stammen Kinder. Von diesen kennt man:
- Helene Miquel (* 20. Dezember 1841 in Rotterdam; † 22. Mai 1914 in Wiesbaden)
- Bertha Amalia Miquel (* 16. Mai 1843 in Rotterdam; † 1. Januar 1926 in Den Haag) verh. 11. November 1880 mit Wilhelmus Johannes Karsten (* 10. Juni 1842 in Utrecht; † 31. Marz 1921 in Den Haag)
- Catharina Elisabeth Miquel (* 20. Dezember 1841 in Rotterdam; † Januar 1908 in Wiesbaden)
- Anton Theodor Miquel (* 19. Juni 1845 in Rotterdam; † 19. Januar 1912 in Homburg v. d. Hohe) wurde Jurist, verh. 17. Oktober 1873 in Raalte mit Clara Henckels (* 9. Juli 1851 in Grunewald (Dusseldorf); † 1892 in Homburg)
- Pieter Simon Miquel (* 20. Januar 1849 in Rotterdam; † 13. Mai 1850 in Amsterdam)
- Betsij Miquel (* 27. Marz 1851 in Amsterdam; † 12. Marz 1907 in Wiesbaden) verh. 14. November 1885 in Den Haag mit Daniel Hermannus Waubert de Puiseau (* 19. April 1837 in Sneek; † 27. September 1914 in Gonsenheim)
- Frederica Antonia Wilhelmina Miquel (* 29. Marz 1862 in Utrecht; † 2. Marz 1924 in Biebrich am Rhein) verh. 12. Januar 1898 in Wiesbaden mit P(aul) H(ugo) Hoeckner
- Describatur de Germinatione plantarum, praemissa brevi disputatione de partibus sive organis quibus constat fructus deque partium functione. Groningen 1831
- Organorum in vegetabilibus exponatur ortus, explicatio et successio, tum aliorum ex aliis et in alia mutatio, quam metamorphosin sive prolapsin plantarum dicunt botanici. Leiden 1833
- Tentamen florae Homericae. deutsch ubersetzt: Altona 1836
- Disquisitio geogr.-botanica de plantarum Regni Batavi distributione. Leiden 1837
- Genera Cactearum
, Rotterdam, 1839
- Commentatio de vero Pipere Cubeba deque speciebus cognatis ac cum eo commutatis, cui praemissa est disputatio taxonomica et geographica de Piperaceis. Leiden 1839
- Monographia Cycadearum
, Utrecht, 1842
- Systema Piperacearum. Rotterdam, 1843?1844
- Oratio de regno vegetabili in telluris superficie mutanda efficaci. Amsterdam 1846
- Illustrationes Piperacearum. Bonn, 1847
- Stirpes Surinamenses selectae. Leiden 1850
- Cycadeae quaedam Americanae, partim novae. Amsterdam, 1851
- De fossile planten van het krijt in Limburg. Haarlem 1853
- Flora van Nederlandsch Indie. Amsterdam ? Utrecht ? Leipzig, 1855, 4. Bde.
- Flora Indiae batavae. Amsterdam, 1855?1859
- Prodromus systematis Cycadearum. Utrecht 1861
- Sumatra, seine Pflanzenwelt und deren Erzeugnisse. Leipzig 1862
- De Palmis Archipelagi Indici observationes novae. Amsterdam, 1868
- Illustrations de la Flore de l' Archipel Indien. Utrecht-Leipzig, 1870
- C. J. Matthes:
Levensbericht F. A. W. Miquel.
In:
Jaarboek, van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen te Amsterdam, 1872.
Amsterdam, 1872, S. 29?49 (
Online
)
- M. J. Sirks:
Miquel, Friedrich Anton Wilhelm
. In:
Petrus Johannes Blok
,
Philipp Christiaan Molhuysen
(Hrsg.):
Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek
. Teil 4. N. Israel, Amsterdam 1974,
Sp.
986?988
(niederlandisch,
knaw.nl
/
dbnl.org
– Erstausgabe: A. W. Sijthoff, Leiden 1918, unveranderter Nachdruck).
- August Hirsch
,
Ernst Julius Gurlt
:
Biographisches Lexikon der hervorragenden Arzte aller Zeiten und Volker
. (Hrsg. mit E. Gurlt) Urban & Schwarzenberg, Wien und Leipzig, 1888, Bd. 4., S. 248 (
Online
)
- ↑
Album Studiosorum Academiae Groninanae. J. B. Wolters, Groningen, 1915,
- ↑
Wilhelm Neubert: Van Houtte's Preisverzeichnis und seine Flore des Serres et des Jardins de L'Europe. In: Deutsches Magazin fur Garten- und Blumenkunde - Zeitschrift fur Garten- und Blumenfreunde, und Gartner. Band 6, Hoffmann'sche Verlags-Buchhandlung, Stuttgart 1853, S. 369
- ↑
Lotte Burkhardt:
Verzeichnis eponymischer Pflanzennamen ? Erweiterte Edition.
Teil I und II.
Botanic Garden and Botanical Museum Berlin
,
Freie Universitat Berlin
, Berlin 2018,
ISBN 978-3-946292-26-5
doi:10.3372/epolist2018
.