Fra Wikipedia, den frie encyklopædi
Klaus Hasselmann
|
---|
Født
| 25. oktober
1931
(92 ar)
Hamborg
,
Tyskland
|
---|
Nationalitet
| Tysk
|
---|
Far
| Erwin Hasselmann
|
---|
|
Uddannelsessted
| Georg-August-Universitat Gottingen
,
Universitat Hamburg
,
Max-Planck-Gesellschaft
|
---|
Medlem af
| Royal Meteorological Society
,
Deutsche Meteorologische Gesellschaft
,
European Climate Forum
(fra 2001)
,
European Geosciences Union
,
Kungliga Vetenskapsakademien
med flere
|
---|
Beskæftigelse
| Klimaforsker
, universitetsunderviser
,
fysiker
, meteorolog
, oceanograf
|
---|
Fagomrade
| Klimaændring
,
simulering
, klimamønster,
antropogen
,
Klimamodel
|
---|
Arbejdsgiver
| Deutsches Klimarechenzentrum
,
Universitat Hamburg
, Max-Planck-Gesellschaft
, Max-Planck-Institut fur Meteorologie
|
---|
Arbejdssted
| Hamborg
,
Gottingen
|
---|
|
Udmærkelser
| Store fortjenstkors m. stjerne af Forbundsrepublikken Tysklands fortjenstorden
(2022)
,
James B. Macelwane Medal
(1964)
,
Vilhelm Bjerknes-Medaljen
(2002)
,
Nobelprisen i fysik
(2021)
,
Premios Fundacion BBVA Fronteras del Conocimiento
(2009)
med flere
|
---|
|
Klaus Hasselmanns hjemmeside
|
Information med symbolet
hentes fra
Wikidata
.
Kildehenvisninger foreligger sammesteds.
|
Klaus Ferdinand Hasselmann
(født
25. oktober
1931
[1]
) er en tysk
oceanograf
og
klima
-
model
-forsker. Han er Professor Emeritus pa
Universitat Hamburg
og tidligere leder af
Max-Planck-Institut fur Meteorologie
.
Han modtog
nobelprisen i fysik
i 2021 sammen med
Giorgio Parisi
og
Syukuro Manabe
for deres banebrydende bidrag til teorien for komplekse systemer, og særligt "for opdagelsen af samspillet mellem uorden og
fluktuationer
i fysiske systemer fra atomar til planetar skala."
[2]
Hasselmann opvoksede i
Welwyn Garden City
,
England
og vendte tilbage til Hamborg i 1949 for at ga pa universitetet. Igennem sin karriere har han primært arbejdet pa Universitat Hamburg og Max-Planck-Institut fur Meteorologie, som han grundlagde. Han tilbragte ogsa 5 ar i
USA
som professor pa
Scripps Institution of Oceanography
og
Woods Hole Oceanographic Institution
, og 1 ar som visiting professor pa
University of Cambridge
.
[1]
Han er bedst kendt for at have udviklet
Hasselmann modellen
[3]
[4]
til
klimaændring
, hvor systemer med lang hukommelse (havet) der integrerer stokastisk kraft, hvorved et signal med
hvid støj
kan ændres til
rød støj
, der forklarer de allestedsnærværende røde støjsignaler der ses i klimaet.
- Hasselmann, Klaus (1976).
"Stochastic climate models Part I. Theory"
.
Tellus
.
28
(6): 473.
doi
:
10.3402/tellusa.v28i6.11316
. Hentet 3. november 2021
.
- Hasselmann, Klaus (1993).
"Optimal Fingerprints for the Detection of Time-Dependent Climate Change"
.
Journal of Climate
.
6
(10): 1957.
doi
:
10.1175/1520-0442(1993)006%3C1957:OFFTDO%3E2.0.CO;2
. Hentet 3. november 2021
.
- M. Welp, K. Hasselmann, C. Jaeger,
Climate Change and Paths to Sustainability: the Role of Science- Based Stakeholder Dialogues
, The Environment
- Barnett, Tim; Zwiers, Francis; Hengerl, Gabriele; Allen, Myles; Crowly, Tom; Gillett, Nathan; Hasselmann, Klaus; Jones, Phil; Santer, Ben; Schnur, Reiner; Scott, Peter; Taylor, Karl; Tett, Simon (1. maj 2005). "Detecting and Attributing External Influences on the Climate System: A Review of Recent Advances".
Journal of Climate
. American Meteorological Society.
18
(9): 1291-1314.
Bibcode
:
2005JCli...18.1291.
.
doi
:
10.1175/jcli3329.1
.
hdl
:
11858/00-001M-0000-0011-FF92-2
.
ISSN
1520-0442
.
- Weber, Michael; Barth, Volker; Hasselmann, Klaus (2005). "A multi-actor dynamic integrated assessment model (MADIAM) of induced technological change and sustainable economic growth".
Ecological Economics
. Elsevier BV.
54
(2-3): 306-327.
doi
:
10.1016/j.ecolecon.2004.12.035
.
ISSN
0921-8009
.
- Hasselmann, K. (12. december 2003). "The Challenge of Long-Term Climate Change".
Science
. American Association for the Advancement of Science (AAAS).
302
(5652): 1923-1925.
Bibcode
:
2003Sci...302.1923H
.
doi
:
10.1126/science.1090858
.
hdl
:
11858/00-001M-0000-0012-012D-E
.
ISSN
0036-8075
.
PMID
14671292
.
S2CID
5794113
.
- Ledley, Tamara S.; Sundquist, Eric T.; Schwartz, Stephen E.; Hall, Dorothy K.; Fellows, Jack D.; Killeen, Timothy L. (28. september 1999). "Climate change and greenhouse gases".
Eos, Transactions American Geophysical Union
. American Geophysical Union (AGU).
80
(39): 453-458.
Bibcode
:
1999EOSTr..80Q.453L
.
doi
:
10.1029/99eo00325
.
ISSN
0096-3941
.
(This review paper cites several papers coauthored by Hasselmann.)
- Hasselmann, Klaus (1999). "Linear and nonlinear signatures".
Nature
. Springer Science and Business Media LLC.
398
(6730): 755-756.
doi
:
10.1038/19635
.
ISSN
0028-0836
.
S2CID
204992692
.
- Hasselmann, Klaus (1997). "Climate-change research after Kyoto".
Nature
. Springer Science and Business Media LLC.
390
(6657): 225-226.
Bibcode
:
1997Natur.390..225H
.
doi
:
10.1038/36719
.
ISSN
0028-0836
.
S2CID
44682419
.
- Hasselmann, K. (9. maj 1997).
"Are We Seeing Global Warming?"
.
Science
. American Association for the Advancement of Science (AAAS).
276
(5314): 914-915.
doi
:
10.1126/science.276.5314.914
.
ISSN
0036-8075
.
S2CID
140185566
.
|
---|
1901
?
1925
| |
---|
1926
?
1950
| |
---|
1951
?
1975
|
- Cockcroft
,
Walton
(1951)
- Bloch
,
Purcell
(1952)
- Zernike
(1953)
- Born
,
Bothe
(1954)
- Lamb
,
Kusch
(1955)
- Shockley
,
Bardeen
,
Brattain
(1956)
- Yang
,
T. Lee
(1957)
- Tjerenkov
,
Frank
,
Tamm
(1958)
- Segre
,
Chamberlain
(1959)
- Glaser
(1960)
- Hofstadter
,
Mossbauer
(1961)
- Landau
(1962)
- Wigner
,
Goeppert-Mayer
,
Jensen
(1963)
- Townes
,
Basov
,
Prokhorov
(1964)
- Tomonaga
,
Schwinger
,
Feynman
(1965)
- Kastler
(1966)
- Bethe
(1967)
- Alvarez
(1968)
- Gell-Mann
(1969)
- Alfven
,
Neel
(1970)
- Gabor
(1971)
- Bardeen
,
Cooper
,
Schrieffer
(1972)
- Esaki
,
Giæver
,
Josephson
(1973)
- Ryle
,
Hewish
(1974)
- Aa. Bohr
,
Mottelson
,
Rainwater
(1975)
|
---|
1976
?
2000
|
- Richter
,
Ting
(1976)
- Anderson
,
Mott
,
van Vleck
(1977)
- Kapitsa
,
Penzias
,
Wilson
(1978)
- Glashow
,
Salam
,
Weinberg
(1979)
- Cronin
,
Fitch
(1980)
- Bloembergen
,
Schawlow
,
Siegbahn
(1981)
- Wilson
(1982)
- Chandrasekhar
,
Fowler
(1983)
- Rubbia
,
van der Meer
(1984)
- von Klitzing
(1985)
- Ruska
,
Binning
,
Rohrer
(1986)
- Bednorz
,
Muller
(1987)
- Lederman
,
Schwartz
,
Steinberger
(1988)
- Ramsey
,
Dehmelt
,
Paul
(1989)
- Friedman
,
Kendall
,
R. Taylor
(1990)
- de Gennes
(1991)
- Charpak
(1992)
- Hulse
,
J. Taylor
(1993)
- Brockhouse
,
Shull
(1994)
- Perl
,
Reines
(1995)
- D. Lee
,
Osheroff
,
Richardson
(1996)
- Chu
,
Cohen-Tannoudji
,
Phillips
(1997)
- Laughlin
,
Stormer
,
Tsui
(1998)
- Hooft
,
Veltman
(1999)
- Alfjorov
,
Kroemer
,
Kilby
(2000)
|
---|
Fra
2001
|
- Cornell
,
Ketterlee
,
Wieman
(2001)
- Davis
,
Koshiba
,
Giacconi
(2002)
- Abrikosov
,
Ginzburg
,
Legget
(2003)
- Gross
,
Politzer
,
Wilczek
(2004)
- Glauber
,
Hall
,
Hansch
(2005)
- Mather
,
Smooth
(2006)
- Fert
,
Grunberg
(2007)
- Nambu
,
Kobayashi
,
Maskawa
(2008)
- Kao
,
Boyle
,
Smith
(2009)
- Geim
,
Novoselov
(2010)
- Perlmutter
,
Schmidt
,
Riess
(2011)
- Wineland
,
Haroche
(2012)
- Englert
,
Higgs
(2013)
- Akasaki
,
Amano
,
Nakamura
(2014)
- Kajita
,
McDonald
(2015)
- Thouless
,
Haldane
,
Kosterlitz
(2016)
- Weiss
,
Barish
,
Thorne
(2017)
- Ashkin
,
Mourou
,
Strickland
(2018)
- Mayor
,
Peebles
,
Queloz
(2019)
- Penrose
,
Genzel
,
Ghez
(2020)
- Parisi
,
Hasselmann
,
Manabe
(2021)
- Aspect
,
Clauser
,
Zeilinger
(2022)
- Agostini
,
Krausz
,
L'Huillier
(2023)
|
---|
| Spire
| |