Zaporizhzhya
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/%D0%9D%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%82.jpg/280px-%D0%9D%D1%96%D1%87%D0%BD%D0%B8%D0%B9_%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%81%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%82.jpg) Trem yn y nos ar Rodfa'r Gadeirlan (Prospekt Sobornyi), yng nghanol Zaporizhzhia.
|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B1_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B6%D1%8C%D1%8F_2003_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg/100px-%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%B1_%D0%97%D0%B0%D0%BF%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B6%D1%8C%D1%8F_2003_%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%B0.svg.png) |
Math
| dinas fawr, dinas bwysig i'r rhanbarth yn Wcrain
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Enwyd ar ol
| Zaporozhzhia
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
|
Poblogaeth
| 710,052
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Sefydlwyd
| - 952
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png)
|
---|
Pennaeth llywodraeth
| Rehina Kharchenko
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Cylchfa amser
| Amser Haf Dwyrain Ewrop, UTC+2, UTC+03:00
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Gefeilldref/i
| |
---|
Iaith/Ieithoedd
swyddogol
| Wcreineg
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Daearyddiaeth
|
---|
Sir
| Yekaterinoslav, Zaporizhzhia Governorate, Yekaterinoslav, Zaporozhye okruga, Cyngor Dinas Zaporozhye, Zaporizhzhia urban hromada
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Gwlad
|
Wcrain
|
---|
Arwynebedd
| 331 km²
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Uwch y mor
| 86 metr
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Gerllaw
| Afon Dnieper
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Cyfesurynnau
| 47.85°N 35.1175°E
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Cod post
| 69001?69124
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Gwleidyddiaeth
|
---|
Corff deddfwriaethol
| Cyngor Dinas Zaporozhye
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Swydd pennaeth
y Llywodraeth
| city head
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
Pennaeth y Llywodraeth
| Rehina Kharchenko
![Edit this on Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8a/OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg/10px-OOjs_UI_icon_edit-ltr-progressive.svg.png) |
---|
![Map](https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,8,47.85,35.1175,280x250.png?lang=cy&domain=cy.wikipedia.org&title=Zaporizhzhia&revid=11051742&groups=_bf1d4fe041c0bd73cb12a3dbefd74dc56c9a1b08) |
|
|
Dinas
yn
Wcrain
a chanolfan weinyddol
Oblast Zaporizhzhia
yw
Zaporizhzhia
(
Wcreineg
: Запор?жжя,
Rwseg
: Запорожье
trawslythreniad:
Zaporozhye
) a saif ar
Afon Dnieper
. Ei henw hanesyddol, hyd at 1921, oedd Oleksandrivsk (Wcreineg: Олекса?ндр?вськ, Rwseg: Александровск
Aleksandrovsk
).
Codwyd cadarnle yma ym 1770, fel un o'r amddiffynfeydd ar hyd ffin ddeheuol
Ymerodraeth Rwsia
yn erbyn
Chaniaeth y Crimea
. Dewiswyd y safle am ei bod yn agos i bencadlys hanesyddol y Cosaciaid ar Ynys Khortitsa, i dde rhaeadrau'r Dnieper, er mwyn atgyfnerthu rheolaeth Rwsia ar
Gosaciaid Zaporizhzhia
yn sgil diddymu'r
Hetmanaeth
. Dyrchafwyd Oleksandrivsk yn dref ym 1806, a thyfodd yn gyffordd bwysig wrth gludo nwyddau, yn enwedig wedi adeiladu'r rheilffordd yn y 1870au.
Achoswyd difrod mawr i Oleksandrivsk yn ystod
Chwyldro Rwsia
(1917?20). Dan lywodraeth
Gweriniaeth Sosialaidd Sofietaidd Wcrain
, ailenwyd ac adferwyd y dref, a ffynnai'r economi yn sgil adeiladu Gorsaf Drydan D?r y Dnieper ym 1927?32. Boddwyd rhaeadrau'r Dnieper o ganlyniad i'r argae a godwyd fel rhan o'r orsaf drydan d?r. Dinistriwyd yr argae gan
y Fyddin Goch
ym 1941 er mwyn atal
yr Almaen Natsiaidd
rhag ei gipio. Ailadeiladwyd yr argae a'r pwerdy gan y llywodraeth Sofietaidd wedi diwedd
yr Ail Ryfel Byd
. Datblygodd diwydiant
meteleg
Zaporizhzhia ar sail yr orsaf drydan d?r, gan gynnwys gweithfeydd haearn a dur a melin stribedi a barrau, a cheir hefyd ffatrioedd i gynhyrchu ceir ac offer trydanol ac i droi sgil-gynhyrchion
coc
yn gemegion diwydiannol.
[1]
Gostyngodd y boblogaeth o 815,000 yn 2001 i 799,000 yn 2005,
[1]
ac i 755,000 yn 2016.
[2]