Rhanbarth yn
Ne Affrica
yw'r
Transvaal
.
Y Transvaal (yn llythrennol,
Gerllaw’r vaal [afon]
yn
Afrikaans
) oedd un o'r coloniau
Prydeinig
a gyfunwyd i ffurfio Undeb De Affrica yn 1910. Ar ol y rhyfel Eingl-
Boer
1899-1902 daeth y rhan fwyaf o weriniaeth
De Affrica
yn rhan goloni'r Transvaal ac ymunodd y gweddill a
Natal
. Roedd yn un o rhanbarthau gweinyddol De Affrica o 1910 hyd 1994 ond dydy’r rhanbarth bellach ddim yn bodoli. Mae'r diriogaeth nawr yn rhan o ranbarthau eraill fel
Gauteng
,
Limpopo
a
Mpumalanga
a rhan o Dalaith y Gogledd-orllewin. Ond mae'r Transvaal yn dal i fodoli fel uned ddaearyddol a hanesyddol.