Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon

Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon
	[[File:Coat of Arms of the United Kingdom (1801-1816).svg, Coat of Arms of the United Kingdom in Scotland (1801-1816).svg, Coat of Arms of the United Kingdom (1816-1837).svg, Coat of Arms of the United Kingdom in Scotland (1816-1837).svg, Coat of arms of the United Kingdom (1901-1952).svg, Coat of Arms of the United Kingdom in Scotland (1837-1952).svg\|100px\|upright=1]]
Math	gwlad ar un adeg
Prifddinas	Llundain
Poblogaeth	45,370,530, 16,345,646, 42,769,196
Sefydlwyd	1 Ionawr 1801 ( Deddf Uno 1800 ) ;
Anthem	God Save the King
Iaith/Ieithoedd ; swyddogol	Saesneg
Daearyddiaeth
Gwlad	Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon
Arwynebedd	315,093 km²
Cyfesurynnau	51.507222°N 0.1275°W
Gwleidyddiaeth
Corff deddfwriaethol	Senedd y Deyrnas Unedig
Swydd pennaeth ; y wladwriaeth	teyrn Prydain Fawr ac Iwerddon
Pennaeth y wladwriaeth	Sior V, brenin y Deyrnas Unedig
Arian	punt sterling
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[ golygwch ar Wicidata ]

Ym 1801 , gan weithredu Deddf Uno 1800 , cyfunwyd Teyrnas Prydain Fawr a Theyrnas Iwerddon (a fu dan reolaeth Seisnig uniongyrchol o 1169 hyd 1603 ) i greu Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon . Wedi cread y Dalaith Rydd Wyddelig ym 1922 , allan o 26 o siroedd Iwerddon , parhaodd 6 sir yn y gogledd yn rhan o'r Deyrnas Unedig, a chafodd y wladwriaeth ei hail-enwi yn Deyrnas Unedig Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon ym 1927 .

Nodweddir hanes y deyrnas gan dwf yr Ymerodraeth Brydeinig , a gyrhaeddodd ei hanterth yn oes y frenhines Victoria . Y ffactor bwysicaf yn hanes mewnol y deyrnas efallai oedd y galwadau cynyddol am ymreolaeth neu hunanreolaeth i Iwerddon , Cymru a'r Alban . Arweiniodd hyn yn y pen draw at sefydlu Saorstat Eireann a rhwygo'r wladwriaeth a'i hailenwi. Prin y ceir blwyddyn yn hanes y deyrnas na welwyd ei lluoedd arfog yn ymladd rhywle yn y byd, e.e. y Rhyfeloedd Napoleonaidd , Rhyfel Crimea , Rhyfel y Boer a'r Rhyfel Byd Cyntaf .

Brenhinoedd a breninesau Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon [ golygu | golygu cod ]

Dyma restr o frenhinoedd a breninesau'r deyrnas Unedig o 1801 hyd 1927.

Sior III (1760-1820), ?yr Sior II, brenin Prydain Fawr
Sior IV (1820-1830), mab Sior III
William IV (1830-1837), brawd Sior IV
Victoria (1837-1901), nith William IV
Edward VII (1901-1910), mab Victoria
Sior V (1910-1936) mab Edward VII

Eginyn erthygl sydd uchod am y Deyrnas Unedig . Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato