Anifail sy'n perthyn i un o ddau ddosbarth,
Mwnciod y Byd Newydd
neu
Mwnciod yr Hen Fyd
yw
mwnci
. Ceir 264 o rywogaethau gwahanol.
Nid yw'r ddau fath o fwnci yn perthyn yn arbennig o agos i'w gilydd. Mae Mwnciod y Byd Newydd yn perthyn i ddosbarth y
Platyrrhini
, tra mae Mwnciod yr Hen Fyd yn perthyn i'r uwch-deulu
Cercopithecoidea
, sy'n rhan o'r
Catarrhini
. Mae Mwnciod yr Hen Fyd yn perthyn yn agosach i'r
Epaod
nag i Fwnciod y Byd Newydd.
Mae 'Mwnciod y Byd Newydd' yn bum teulu o America ganolog a de: Callitrichidae, Cebidae, Aotidae, Pitheciidae, ac Atelidae. Ynghyd, y bum deulu ydy'r Superteulu Ceboidea. Mae Ceboidea yn yr unig superteulu yn y parforder Platyrrhini.
[1]
Mae 'Platyrrhini' yn golygu 'trwyn gwastad', ac y trwynau gyda nhw yn fwy gwastad na primatiad arall.
[1]
[2]
Mae Mwnciod y Byd Newydd yn mwnciod bach a canolig; y Pygmy Marmoset (Y mwnci lleiaf y byd) ydy 14 ?16 cm (5.5 - 6.5 modfedd), ac y pwysau gyda fe yn 120 -190 g.
Mae 'Mwnciod yr Hen Fyd' yn deulu fe'i gelwir 'Cercopithecidae' yn wyddonol.
[3]
Maen nhw'n cynnwys
bab?nau
a
macacau
. Mae mwnciod byw yn Asia ac Affrica, a maen nhw'n byw yn cynefinoedd fel fforest law, savannah, tir llwyni a mynyddoed.