Franz Bopp
Ganwyd	14 Medi 1791  Mainz
Bu farw	23 Hydref 1867  Berlin
Dinasyddiaeth	Teyrnas Prwsia
Galwedigaeth	ieithydd, addysgwr, academydd, historical linguist
Cyflogwr	Prifysgol Humboldt Berlin
Gwobr/au	Volney Prize, Urdd Teilyngdod am Wyddoniaeth a Chelf, Urdd Maximilian Bafaria am Wyddoniaeth a Chelf, Cymrawd Academi Celf a Gwyddoniaeth America

Ieithegwr Almaenig oedd Franz Bopp ( 14 Medi 1791 - 23 Hydref 1867 ), a ystyrir yn un o sefydlwyr ieitheg gymharol.

Gyrfa [ golygu | golygu cod ]

Ganed Bopp ym Mainz yn 1791. Astudiodd ym Mharis am bedair blynedd dan nawdd llywodraeth Bafaria . Yn 1816 cyhoeddodd ei astudiaeth gyntaf o ramadeg yr Indo-Ewropeg , yr Uber das Konjugationssystem der Sanskritsprache in Vergleichung mit jenem der griechischen, lateinischen, persischen und germanischen Sprache , sy'n cymharu gramadeg y ferf yn y Sansgrit gyda berfau'r ieithoedd Groeg , Lladin , Perseg ac Almaeneg ac yn dangos fod ganddynt gwreiddiau cyffredin. ^[1]

Yn 1821 fe'i apwyntwyd i'r gadair yn y Sansgrit a gramadeg cymharol ym mhrifysgol Berlin . Dyma'r cyfnod a welodd gyhoeddi ei ramadeg cymharol o'r ieithoedd Sansgrit, Zend , Groeg, Lladin, Lithwaneg , Hen Slafoneg , Gotheg ac Almaeneg. ^[1]

Yn 1839 cyhoeddodd ei astudiaeth Uber die keltischen Sprachen sy'n profi bod yr ieithoedd Celtaidd yn perthyn i deulu'r ieithoedd Indo-Ewropeaidd . Er nad ef oedd y cyntaf i awgrymu hynny, mae'r llyfr yn garreg filltir yn natblygiad Astudiaethau Celtaidd . ^[2]

Bu farw ym Merlin yn 1867.

Llyfryddiaeth ddethol [ golygu | golygu cod ]

Prif waith:

• Uber das Konjugationssystem der Sanskritsprache in Vergleichung mit jenem der griechischen, lateinischen, persischen und germanischen Sprache (Frankfurt am Main 1816)
• Vergleichende Grammatik des Sanskrit, Zend, Griechischen, Lateinischen, Litauischen, Gotischen und Deutschen (6 cyfrol, Berlin 1833?52)

Traethodau ac astudiaethau eraill:

• Vocalismus, oder sprachvergleichende Kritiken (Berlin 1836)
• Uber die keltischen Sprachen (Berlin 1839)
• Uber die Verwandtschaft der malaiisch-polynesischen Sprachen mit dem Indogermanischen (Berlin 1841)
• Uber die kaukasischen Glieder des indo-europaischen Sprachstammes (Berlin 1847)
• Uber die Sprache der alten Preußen (Berlin 1853)
• Vergleichendes Accentuationssystem (Berlin 1854)
• Uber das Albanesische in seinen verwandtschaftlichen Beziehungen (Berlin 1855)

Cyfeiriadau [ golygu | golygu cod ]