Epaod Hominoidea
Tsimpansi
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Mammalia
Urdd:	Primates
Is-urdd:	Haplorrhini
Uwchdeulu:	Hominoidea Gray , 1825
Teiprywogaeth
Homo sapiens Linnaeus, 1758
Teulu
† Proconsulidae † Afropithecidae Hylobatidae Hominidae

Primat mawr lled-unionsyth o'r Hen Fyd sydd a breichiau hirion a brest lydan ond sydd heb gynffon na bochgoden yw'r epa (enw Lladin : Hominoidea ). Mae ei symudiad rhydd yn wahanol iawn i lawer brimatiaid eraill, yn enwedig yng nghymal yr ysgwydd. Ceir dwy gainc o'r uwchdeulu Hominoidea : y gibon , neu'r 'epa lleiaf'; a'r hominid , sef yr 'epa mawr'. Mae'n anifail gwaed cynnes gyda ffwr ar ei groen. Yr epa mwyaf yw'r gorila cyffredin .

• Uwchdeulu Hominoidea
  • Teulu Hylobatidae : gibwniaid
    • Genws Hylobates
      • Gibwn Lar , H. lar
      • Gibwn Llawddu , H. agilis
      • Gibwn Borneaidd Muller , H. muelleri
      • Gibwn Arian , H. moloch
      • Gibwn Pileated , H. pileatus
      • Gibwn Kloss , H. klossii
    • Genws Hoolock
      • Gibwn Hoolock Gorllewinol , H. hoolock
      • Gibwn Hoolock Dwyreiniol , H. leuconedys
    • Genws Symphalangus
      • Siamang , S. syndactylus
    • Genws Nomascus
      • Gibwn Copog Du , N. concolor
      • Gibwn Copog Du Dwyreiniol , N. nasutus
      • Gibwn Hainan , N. hainanus
      • Gibwn Bochwyn Deheuol N. siki
      • Gibwn Bochwyn Copog , N. leucogenys
      • Gibwn Bochfelyn , N. gabriellae
  • Teulu Hominidae : epaod mawr
    • Genws Pongo : orangutan
      • Orangutan Borneo , P. pygmaeus
      • Orangutan Sumatra , P. abelii
    • Genws Gorilla : gorila
      • Gorila Gorllewinol , G. gorilla
      • Gorila Dwyreiniol , G. beringei
    • Genws Homo : bodau dynol
      • Bod dynol , H. sapiens
    • Genws Pan : chimpanzees
      • Tsimpansi Cyffredin , P. troglodytes
      • Bonobo , P. paniscus
      • Epa Bil , newydd ei ddarganfod

Cyfeiriadau [ golygu | golygu cod ]