Edward Tegla Davies

Edward Tegla Davies
Edward Tegla Davies
Ganwyd	31 Mai 1880 ; Llandegla
Bu farw	9 Hydref 1967
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	ysgrifennwr , gweinidog yr Efengyl

Llenor yn yr iaith Gymraeg , a anwyd yn Llandegla-yn-Ial yn yr hen Sir Ddinbych , yn fab i chwarelwr ( 31 Mai 1880 ? 9 Hydref 1967 ) oedd Edward Tegla Davies . Fel Tegla roedd yn cael ei adnabod gan bawb.

Bywyd [ golygu | golygu cod ]

Magwyd Tegla yn ei bentref genedigol, sef Llandegla, ger Rhuthun yn 1880, ac yno y cafodd ei addysg gynnar. Cafodd cymdeithas Gymraeg glos a byd natur ei ardal effaith amlwg ar ei waith llenyddol a'i agwedd at fywyd yn gyffredinol. Aeth i Goleg Didsbury , Manceinion ar ol cyfnod o 4 mlynedd yn ddisgybl-athro ac yna tair mlynedd fel athro cynorthwyol yn Ysgol Bwlchgwyn , ei hen ysgol, cyn gwasanaethu fel gweinidog Wesla am weddill ei oes. Crwydrodd o gylchdaith i gylchdaith yn ystod ei weinidogaeth, fel oedd yn arferol i weinidogion Wesla, ac roedd yn bregethwr dylanwadol. Roedd yn sgwennu'n gyson i'r wasg Gymraeg ac yn olygydd ar Y Winllan ( 1920 - 1928 ), cylchgrawn y Wesleaid, a'r Efrydydd ( 1931 - 1935 ). Golygodd Gyfres Pobun am gyfnod yn ogystal. Roedd yn adnabod nifer o lenorion eraill yng Nghymru ac yn gyfaill agos i T. Gwynn Jones ac Ifor Williams . Fe'i gladdwyd yn Nhregarth, ger Bethesda.

Anrhydeddau [ golygu | golygu cod ]

Gwrthododd gynnig i dderbyn OBE , gan ysgrifennu at ffrind, 'Ni allaf ddychmygu fy hun yn "Swyddog yr Ymerodraeth Brydeinig" pan oeddwn wedi ymrwymo fy mywyd i wasanaethu Un a fu farw ar groes'. Ond derbyniodd ddau anrhydedd o Brifysgol Cymru , gradd MA er anrhydedd ym 1924 a DLitt ym 1958, am ei gyfraniad at lenyddiaeth Gymreig. ^[1]

Gwaith Llenyddol [ golygu | golygu cod ]

Ysgrifennai ar gyfer plant ac oedolion fel ei gilydd ac mae ei waith yn cynnwys nofelau , sawl cyfrol o straeon byrion , ysgrifau a hunangofiant . Mae ei arddull yn rhwydd ac agos-atoch ac mae ei gydymdeimlad cynhenid a phlant a byd natur yn elfen amlwg yn ei waith.

Llyfrau i blant yn bennaf [ golygu | golygu cod ]

Hunangofiant Tomi (Bangor, 1912)
Tir Y Dyneddon (Caerdydd a Wrecsam, 1921)
Nedw (Wrecsam, 1922)
Rhys Llwyd Y Lleuad (Wrecsam, 1925)
Hen Ffrindiau (Wrecsam, 1927)
Y Doctor Bach (Wrecsam, 1930)
Stori Sam (1938)

Llyfrau eraill [ golygu | golygu cod ]

G?r Pen y Bryn (Wrecsam, 1923). Nofel.
Y Llwybr Arian (Wrecsam, 1934). Straeon.
Gyda'r Glannau (Llandybie, 1941). Nofel fer.
Rhyfedd o Fyd (1950). Ysgrifau.
Y Foel Faen (Lerpwl, 1951). Ysgrifau.
Gyda'r Blynyddoedd (1951). Hunangofiant.
Ar Ddisberod (1954). Ysgrifau.
Yr Hen Gwpan Cymun (1961). Pregethau.

Llyfryddiaeth [ golygu | golygu cod ]

Pennar Davies, Edward Tegla Davies , yn y gyfres Writers of Wales (1983)
Islwyn Ffowc Ellis, Dirgelwch Tegla (1977)
Islwyn Ffowc Ellis (gol.), Edward Tegla Davies, Llenor a Phroffwyd (1956)
Huw Ethall, Cofiant Tegla (1980)
Mairwen a Gwynn Jones (gol.), Dewiniaid Difyr (Llandysul, 1983). Ysgrif ar Degla gan Dyddgu Owen , tt.97-103. ISBN 0850887372
R.M. Jones, Llenyddiaeth Gymraeg 1902-1936 (Cyhoeddiadau Barddas, 1987). Pennod 41: "Tegla a Phlant".

Dolennau allanol [ golygu | golygu cod ]

Y Bywgraffiadur Ar-lein

Cyfeiriadau [ golygu | golygu cod ]

↑ Elis, I. (2004, September 23). Davies, (Edward) Tegla (1880?1967), Wesleyan Methodist minister and author. Oxford Dictionary of National Biography. Ed. Retrieved 11 Feb. 2019, from http://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-61275 .

Edward Tegla Davies
Ar Ddisberod \| Y Doctor Bach \| Y Foel Faen \| G?r Pen y Bryn \| Gyda'r Blynyddoedd \| Gyda'r Glannau \| Hen Ffrindiau \| Yr Hen Gwpan Cymun \| Hunangofiant Tomi \| Y Llwybr Arian \| Nedw \| Rhyfedd o Fyd \| Rhys Llwyd Y Lleuad \| Stori Sam \| Tir Y Dyneddon

[1] Elis, I. (2004, September 23). Davies, (Edward) Tegla (1880?1967), Wesleyan Methodist minister and author. Oxford Dictionary of National Biography. Ed. Retrieved 11 Feb. 2019, from http://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-61275 .

[1]