Cretasaidd

Cyfnod Cretasaidd 145.5?65.5 miliwn o flynyddoedd yn ol Pre? ? O S D C P T J K Pg N
Cyfartaledd O ₂ yn yr atmosffer	ca. 30 Cyfaint % ^[1] (150 % o lefel a geir heddiw)
Cyfartaledd CO ₂ yn yr atmosffer	ca. 1700 rhan / miliwn ^[2] (6 wedi'i luosi gyda'r lefel fodern (cyn-ddiwydiannol))
Cyfartaledd tymheredd yr wyneb	ca. 18 °C ^[3] (4 °C uwch na'r lefel heddiw)
Prif ddigwyddiadau'r cyfnod gweld ? trafod ? golygu M e s o s o i g Jwrasig Paleogen C y n n a r H w y r Beriasaidd Valangiaidd Hauterivian Baremaidd Aptaidd Albaidd Cenomanaidd Turonaidd Coniasaidd Santonaidd Campanaidd Maastrichtaidd C r e t a s a i d d Llinell amser bras o brif ddigwyddiadau'r cyfnod Cretasaidd. Graddfa: miliynau o flynyddoedd yn ol.

Cyfnod mewn daeareg yw'r Cretasaidd . Cyfeiria at y ddaear yn ystod y cyfnod rhwng 145±4 a 66 miliwn o flynyddoedd (Ma) yn ol ( CP ). Mae'n dilyn y cyfnod Jwrasig yn y gorgyfnod Cainosoig .

Nodir diwedd y cyfnod Cretasaidd gan un o ddifodiannau mawr bywyd , gan gynnwys diflaniad y dinosoriaid . Cyflwynwyd y cyfnod gan Jean d'Omalius d'Halloy , daearegwr o Wlad Belg , yn 1822 ^[4]. Bellach arolygir cyfnodau daeareg gan Gomisiwn Rhyngwladol Stratigraffeg ^[5], is-bwyllgor Undeb Rhyngwladol Gwyddorau Daeareg ^[6].

Gweler hefyd [ golygu | golygu cod ]

Yr uwchgyfandiroedd : Gondwana , Lawrasia a Pangaea .
Gweler hefyd y cyfnodau : Permaidd , Triasig , Jwrasig a'r Cretasaidd.

Cyfeiriadau [ golygu | golygu cod ]

↑ Image:Sauerstoffgehalt-1000mj.svg
↑ Image:Phanerozoic Carbon Dioxide.png
↑ Image:All palaeotemps.png
↑ (Ffrangeg) d’Halloy, d’O., J.-J. (1822). Observations sur un essai de carte geologique de la France, des Pays-Bas, et des contrees voisines. Annales des Mines ... 7: 353?376. O tudalen 373: " La troisieme, qui correspond a ce qu'on a deja appele formation de la craie, sera designe par le nom de terrain cretace ."
↑ Comisiwn Rhyngwladol Stratigraffeg (ICS) http://www.stratigraphy.org/
↑ Undeb Rhyngwladol Gwyddorau Daeareg (IUGS) http://www.iugs.org/

[1] Image:Sauerstoffgehalt-1000mj.svg

[2] Image:Phanerozoic Carbon Dioxide.png

[3] Image:All palaeotemps.png

[4] (Ffrangeg) d’Halloy, d’O., J.-J. (1822). Observations sur un essai de carte geologique de la France, des Pays-Bas, et des contrees voisines. Annales des Mines ... 7: 353?376. O tudalen 373: " La troisieme, qui correspond a ce qu'on a deja appele formation de la craie, sera designe par le nom de terrain cretace ."

[5] Comisiwn Rhyngwladol Stratigraffeg (ICS) http://www.stratigraphy.org/

[6] Undeb Rhyngwladol Gwyddorau Daeareg (IUGS) http://www.iugs.org/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]