Actiniwm
|
|
|
Symbol
|
Ac
|
Rhif
|
89
|
Dwysedd
|
10 g/cm³
|
Elfen gemegol
ymbelydrol
ydy
actiniwm
gyda'r symbol
Ac
a'r rhif atomig 89 yn y
tabl cyfnodol
.
Mae'n arian o ran lliw ac oherwydd ei allu ymbelydrol uchel, mae'n disgleirio'n las golau yn y tywyllwch. Mae 150 gwaith yn gryfach ei ymbelydredd na
radiwm
.
Mae ganddo 36
isotop
, y mwyaf sefydlog ydy
227
Ac gyda'i
hanner oes
yn 21.772 blwyddyn.
Cafodd ei ddarganfod yn 1899 a hynny gan y
cemegydd
Ffrengig
Andre-Louis Debierne
. Daw'r gair allan o'r hen
Roeg
aktis, aktinos (ακτ??, ακτ?νο?), sy'n golygu
pelydryn
o
olau
.