≪Википеди≫ ир?кл? энциклопединчи материал
Калм?ксем
(
калм.
хальмгуд
) ? Анат Ат?лcипе (
Калмыки
)
Cурc?р Кавказа
XVII ?м?рте
куcса килн?
ойратсен
нес?л хал?х.
Алтай ч?лхе cемьин
монгол турач?
йыш?нчи
калм?к ч?лхипе
(
Хальмг келн
; ур?хла ? калм?к ч?лхи), cаплах
выр?с ч?лхипе
те пуплеcc?.
Калм?к
т?р?к ч?лхисенче ≪юлн?≫ п?лтер?шл? с?мах. Cапла ан?c
т?р?ксем
Иртышран
тух?cалла,
Алтайра
тата ун?н тавраш?нче пур?накан к?рш? й?хсене пал?ртн?. Выр?с cыру c?лкуc?сенче калм?к этноним
XVI ?м?р?н
пуcлам?ш?нче т?л пулать,
XVIII ?м?р?н
в?cенчен пуcласа унпа калм?ксем х?йсем те ус? курма тыт?наcc?.
Калм?ксене выр?сла
ойратсем
(выр?сла п?сн? калм?ксен т?ван яч? - "??рд"; этноним
ойратсем
, унпа
1948
cулчен
алтайсене
пал?ртн?, выр?ссем в?сене
шур? калм?ксем
тен?),
джунгарсем
тен?, ан?c монголсем ?
калм?ксем
тесе ч?нн?, ур?х ч?лхесенче в?сен Kalmouks, Calmoucs, Calmucks, Kalmyks ятсем пулн?.
Этногенез тата этнос кун-cул?
[
т?рлет
|
кодне т?рлет
]
Ойрат-калм?к алфавитне
тодо-бичиг
(≪т?р? cыру≫) 1648 cулта кив? монгол cыр?в?нчен илсе хат?рлен?. 1925 c. выр?с графикин ник?с?пе c?н? алфавит тун?, 1930 c. ?на латинлан?, 1938 cултанпа халиччен каллех выр?с графин ник?сне куcн?. Китай калм?к?сем кив? калм?к cырул?х?пе пур?наcc?.
Калм?ксен чун-ч?м этепл?х?нче хал?х пултарул?х?, уйр?мах джангарчи-юмахc?сем каласа к?тартакан темиcе вун пин с?в?лл?
≪Джангар≫
к?ссай?, пыс?к выр?н йыш?нать.
Хал?х cаплах виc? й?ркерен т?ракан
гурвн
к?м?ллать.
Йорял
? калм?к хал?х?н пултарул?х?н т?с?. Унпа ача cуралсан, парне пан? чухне ус? кураcc?.
Калм?к
юлануч?сем
нумай в?рc?сенче раccей cар? енче хутш?нн? (
Полтава cап?c?в?
,
Т?ван C?ршыв?н 1812 cулхи в?рc?
п?х?р).