한국   대만   중국   일본 
Ziyadin Cavtobeli - Vikipediya Jump to content

Ziyadin Cavtobeli

QIRIMTATAR V?K?PED?YASININ MALUMATI
Ziyadin Cavtobeli
Do??an kunu 1905 sentabr 10 ( 1905-09-10 )
Do??an yeri
Olgen kunu 1991 ?yun 16 ( 1991-06-16 ) (85 ya?ında)
Olgen yeri
Memleketi
Zenaatı yazıcı , ?air , oca

Ziyadin Cavtobeli (aqiqiy adı Ziyaddin Menliazizov ; 1905 - 1991 ) ? belli Qırımtatar ?airi ve yazıcısı.

Ziyaddin Cavtobeli, 1905-de Keric civarında Cav Tobe koyunde (?imdi Yedi Quyu rayonı ) do?dı. Koy mektebini bitirgen Ziyadin 1923 senesi Totaykoy pedagogika tehnikumına oquma?a kire. Onın ilk ?iirleri "Emgek" adlı divar gazetasında derc olundı. ?u yılnın sonlarında ise, "Yeni dunya" gazetasında ya? ?airnin "Qızıl bayraq", "Qızıl yıldız" kibi bir sıra ?iiri basıla. 1924 senesi tehnikum Aqmescit ?eerine avu?tırıla.

1925 senesi Ziyadin Cavtobeli "Ya? quvet" gazetasının edebiy hadimi ve mesul katibi olaraq calı?ıp ba?lay. Aynı vaqıtta, oquvını da devam ettire. 1927 senesi Qırım Devlet ne?riyatında ya? ?airnin "?nqilabiy ?iirler" adlı cıyıntı?ı ne?ir oluna. Cavtobeli 1928 senesi tehnikumnı bitirgen son, Aqmescit rayonı Alma Tarhan koyundeki numune mektebine mudir olaraq yollanıla.

Cengiz Da?cı onın ocalı?ından al?ı?nen laf ete.

Bu sebepnen Ziyadin Cavtobeli mında bir coq qırımtatar ?airinen tanı?a. Onın "Komsomol yırı", "Komsomol saflarına kim kire?", "Bir coban baladan", "Korgen kunlerim" kibi bir sıra ?iiri ya?lıq arasında meraqnen oqula. 1925 senesi Ziyadin Cavtobeli "Ya? quvet" gazetasının edebiy hadimi ve mesul katibi olaraq calı?ıp ba?lay. Aynı vaqıtta, oquvını da devam ettire. 1927 senesi Qırım Devlet ne?riyatında ya? ?airnin "?nqilabiy ?iirler" adlı cıyıntı?ı ne?ir oluna. Cavtobeli 1928 senesi tehnikumnı bitirgen son, Aqmescit rayonı Alma Tarhan koyundeki numune mektebine mudir olaraq yollanıla. Aradan coq kecmeden, ?u yılnın baarinde "Yeni dunya" gazetasının mesul katibi olaraq tayinlene. Matbuat ve edebiyat i?lerinle baya?ı tecribeli adamlar arasında calı?uvı ya? Cavtobelini ?air ve gazetacı olaraq ?ekillendire. Bu yılları o Aqmescit pedagogika institutının ictimaiy-iqtisadiy fakultetine kire ve calı?a, em de oquy. ?nstitutnı bitirip, aspiranturada oquvını devam ete. 1930?1935 seneleri Cavtobeli Qırım Devlet ne?riyatında muarrir olıp calı?a. 1934 senesi o proletar yazıcıları birligine aza qabul oluna. 1935 senesi ordu saflarında hızmet ete. 1936?1938 seneleri Qırım Devlet ne?riyatında ba? muarrir vazifesinde calı?a. Bu devirde onın "Ya? buvın yırları" adlı ?iirler cıyıntı?ı basılıp cıqa.

Dinlernin Zuurı ve Zararları, Oraza, Qurban, Sunnet, ?slam Dininin Sınfiy Maiyeti kibi maqaleler yazdı. Qızıl Proletariy, Qızıl Ya?lıqqa, Keric Qızlarına, Qadınlar?a, Bay ve Fuqare, Al Tan, Lenin kibi ?iirlerinde sotsializm , aq ve adalet mevzularını i?ledi.

Sotsializm icun pek coq kure?se da, diger qırımtatar ziyalılarının aqibetine o?radı. ?airnin yaratıcılı?ı gurlegen bir vaqıtta Stalin ?ahsına tabınuv devri kele ve zemanenin ileri adamlarınen bir sırada, Cavtobeli de bastırıqqa alına. 1938 senesinden 1946 senesine qadar apishanelerde buluna ve 1947 senesi Ozbekistannın Samarqand ?eerine kele. 1950 senesine qadar ocalıq yapa. 1956 senesi qabaatsız tanılıp, reabilitatsiya oluna. 1950 senesinden 1979 senesinece qurucılıqlarda i?ci olıp calı?a. Bu vaqıttan sonra Ozbekistanda Lenin Bayra?ı gazetasında maqale ve ?iirler yazdı. Cenkten son Ziyadin Cavtobelinin "Yırla, insan" (1970), "Edebiyat sevdatarı" (1983), "Ce?it yıllar ?iirleri" (1978), "Ayırılmaz dostlarım" (1986) kibi ?iiriy cıyıntıqları basılıp cıqtı.

Ziyadin Cavtobeli 1991 senesi iyun 16-da icrette vefat etti.