Dante Aligyeri
italyanca   Dante Alighieri
Do?ma adı	italyanca   Durante di Alighiero degli Alighieri [4]
Do??an kunu	около 1265 [1] [2]
Do??an yeri	Florentsiya , Florentsiya cumhuriyeti [d] [3] [5] [2]
Olgen kunu	1321 sentabr 14 [3] [2]
Olgen yeri	Ravenna [d] , Papalıq devleti [d] [3] [5] [2]
Memleketi	Florentsiya cumhuriyeti [d]
Zenaatı	?air , yazıcı , nesirci , siyasetci , felsefeci , siyaset nazariyecisi , intellektual , lisaniyatcı (lingvist)
Baba	Alighiero di Bellincione [d]
Ana	Bella degli Abati [d]
Omur arqada?ı	Gemma Donati [d] [2]
Balalar	Jacopo Alighieri [d] [2] , Pietro Alighieri [d] ve Antonia Alighieri [d]
Медиафайлы на Викискладе

Dante Aligyeri ( italyanca   Dante Alighieri ; 1265 mayıs 18 (22) / mayıs 31 (iyun 4), Florentsiya ? 1321 sentabr 13/14, Ravenna ) ? Uyanuv devrinin me?ur italyan ?airi, yazıcısı ve siyasetcisi, ≪italyan edebiyatının atası≫dır.

Edebiy eserlerni latin tilinde degil, halq tilinde (yani italyan tilinde) yazma?a ba?la?an ilk yazıcıdır.

Dante Aligyeri, edebiy karyerasını ?ayet erte ba?ladı ve pek coq eser yazdı. Lakin 1290 s. yazma?a ba?lan?an, 1313 s. yanıdan yazıl?an, 1321 s. ise yazma?a bitirilgen, Toskana ?ivesinde yazıl?an ≪?lahiy komediya≫ (Divina Commedia) Dantege butun dunyada ?an ketirdi. Uc qısımda (≪Ceennem≫, ≪Araf≫, ≪Cennet≫) Dante, Tanrı?a seyaatını anlattı.

1321 s. sentabrnin 13-14 gecesi sıtma hastalı?ı sebebinden vefat etti. Gvido da Polenta tarafından azırla?an Ravenna ?eerinde bulun?an dulber bir durbede defin etildi.

Eserler [ deni?tir | kodunı deni?tir ]

• 1306?1321 ?lahiy komediya ? Divina Commedia (italyanca);
• 1304?1307 Ziyafet ? Convivio (italyanca);
• 1304?1306 Halq bela?atı aqqında, traktat ? De vulgari eloquentia libri duo (italyanca);
• Ekloga ? Egloghe (latince);
• Mektupler ? Epistulae (latince);
• Cecek (232 sonetten ibaret) ? Il fiore (italyanca);
• 1310?1313 Mutlaqiyet, traktat ? Monarchia (latince);
• Detto d'amore (italyanca);
• Suv ve yer aqqında sual ? Quaestio de aqua et de terra (latince);
• 1295 Yanı ayat ? Vita nuova (italyanca);
• Rime (Canzoniere) (italyanca) ?iirler;
  • Florentsiya devrinin ?iirleri:
    • Sonetler
    • Kantsonalar
    • Ballada ve stanslar
  • Surgunlik devrinde yazıl?an ?iirler:
    • Sonetler
    • Kantsonalar
    • Ta? hanımı icun ?iirler
• Mektupler

Menbalar [ deni?tir | kodunı deni?tir ]

1. ↑ Istituto dell'Enciclopedia Italiana Dante Alighieri // Enciclopedia on line   (итал.)
2. ↑ ^{2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5} Brozovi? D. , Ladan T. Hrvatska enciklopedija   (хорв.) ? LZMK , 1999. ? 9272 s. ? ISBN 978-953-6036-31-8
3. ↑ ^{3,0 3,1 3,2} Chimenz S. A. ALIGHIERI, Dante // Dizionario Biografico degli Italiani   (итал.) ? 1960. ? Vol. 2.
4. ↑ Montanelli I. Dante Alighieri ovvero Durante di Alighiero degli Alighieri   (итал.) ? 1993. ? ISBN 979-12-80362-09-4
5. ↑ ^{5,0 5,1} Archivio Storico Ricordi ? 1808.