?smail H. A. Ziyaeddin
|
Do??an kunu
|
1912
noyabr 13
(
1912-11-13
)
|
Do??an yeri
|
Kostence
,
Romaniya
|
Olgen kunu
|
1996
mayıs 3
(
1996-05-03
)
(83 ya?ında)
|
Olgen yeri
|
Bukre?
,
Romaniya
|
Zenaatı
|
?air, Yazuvcı
|
Baba
|
Ha?i Ahmet Ziyaeddin (1875?1963)
|
Ana
|
Fatma H.A. Ziyaeddin (1880?1971)
|
?smail H.A. Ziyaeddin
(
?smail H. A. Ziyayddin
adınanda biline) (13 noyabr 1912 ? 3 mayıs 1996) bir
Qırımtatar
?iirci
, tanın?an sebebi ise
Latin elifbesini
Qırımtatar tiline
taptır?andır ve birinci Qırımtatar latin kitaplarnı
Romaniyada
yaz?an ki?idir.
Ziyaeddin 13 Noyabr 1912
Kostencede
tuvdı, Ha?i Ahmet (1875?1963) ve Fatma (1880?1971) ana-babası ve Mustafa H.A. Ziyaeddin (1910-1976) onın aqayı edi. Babası Ha?i Ahmet qırımdan. Turkiyede teoloji oqudıqtan son Romaniya?a qattı ve imam boldı ve ?eih ?slam Omernin qızına uylendi.
Ziyaeddin oz koyunde ostu, ilk mektepte
Tatar tilini
uyrendi ve
Mecidiye
medresesinden mezun boldı. Tatar edebiyatı ve musiqiysine tu?kun edi. Violin ?al?an ve canı turkuler uyrenmege qaray edi.
Mezun bol?an son Asiya tilleri ve edebiyatınan ilgilendi, turk tillernin aralarında tapıl?an benzerliklerni ve ortaqlarnı kozde tutmaq icun. 1932 ve 1937 seneleri ulusal piyangoda i?ledi. 1940 ve 1942 seneleri Kostence Muftuliginin asistanı edi.
1942 ve 1944 seneleri imam bolaraq Carol I Park Bukre? civarında bir camide ?alı?qan, daa sonra yerinde in?a etil?en Komunist Kahramanlar Mozolesi'ne yer acmaq icun yıkıl?an. 1950 senesi Timi?oara Faculty of Civil Engineering yerinden mezun bol?an.
Romenceden
Qırımtatarca?a
tercime etken,
Mihai Eminescu
ve
George Co?buc
'nın ?iirleri.
[1]
1985 senesi ?iirleri ?ukran Vuap-Mocanu tarafından Tatar tili kursunda
University of Bucharest
'de yayınlan?an.
[1]
3 Mayıs 1996
Bukre?te
qatıs boldu.
1956 senesi
Romaniyada
qırımtatarlar
?imdikinden daa farqlı bir elifbe qullanadı. Bu elifbe o zamanda qırımtatarlar?a mektepte uretiledi.
[2]
O eski elifbede ?u arfler tapıladı:
[3]
A a, A a, B b, ? ?, D d, E e, F f, G g, ? ?, H h, I i, I i, I i, J j, K k, L l, M m, N n, N n, O o, O o, P p, R r, S s, ? ?, T t, ? ?, U u, U u, V v, W w, Y y, Z z
.
?imdiki qullanıl?an elifbeden qırımda qullanıl?an elifbeden farqlı olaraq
? ?
ve
W w
arfleri bar,
? ?
ve
Q q
arifleri yoq. Sonki yılları
Dobruca
tatarlarının bazıları da elifbemiz
Qırımdakisine
daa yaqın olsun dep
? ?
ve
Q q
ariflerini qullanalar.
[4]
Dobrucada
?imdi qullanıl?an elifbe:
A a, B b, С c, C c, D d, E e, F f, G g, ? ?, H h, I ı, ? i, ? ?, J j, K k, Q q, L l, M m, N n, N n, O o, O o, P p, R r, S s, ? ?, T t, U u, U u, V v, W w, Y y, Z z
.
[5]
[6]
- Bazı zaman
A a
,
I i
,
I i
,
O o
,
? ?
,
U u
kibi benzer arflerde qullanıla. Nedeni 1956'dan qal?an elifbe bola bilir.
[7]
- ?
arfi qısqa [?] sesi icun qullanıla:
b?r?nc?
,
t?l?m?z
,
i
arfi uzun [i] icun:
faiz
,
ciddiy
(Qırımda em uzun [i], em qısqa [?]
i
arfinen i?aretlene:
birinci
,
tilimiz
,
faiz
,
ciddiy
).
- w
arfi [w] sesi icun qullanıla:
aluw
,
kawga
,
v
arfi [v] icun:
vakıt
,
ve
(Qırımda em [v], em [w]
v
arfinen i?aretlene:
aluv
,
qav?a
,
vaqıt
,
ve
).
- ↑
1,0
1,1
Ekrem, 1994
.
Alıntı hatası: Invalid
<ref>
tag; name "_
Script error: No such module "Hash".
" defined multiple times with different content
- ↑
Литература крымских татар в румынской эмиграции: история становления и развития
.
- ↑
Romanian Tatar language communicationin the multicultural space
.
- ↑
Sinan Uy?ur DOBRUCA TATAR TURKLER?NDE ABECE VE YAZIM SORUNU
.
- ↑
Kerim A., Kerim L. Tatarca Turkce Romence sozluk. ? Bukre? : Kriterion, 1996.
- ↑
ALFABE. ? Constanta: Editura Imperium, 2015. ? P. 78 (here is a foto of the page:
[1]
). ?
ISBN 978-606-93788-8-5
- ↑
Sozlik, Tatar?a-Kazak?a - Taner Murat
.