?bn Sina
farsca ??? ???? ‎
Do?ma adı	arapca ??? ??? ?????? ?? ??? ???? ?? ????? ?? ??? ?? ???? ‎
Do??an kunu	980 [1] [2] [3]
Do??an yeri	Afshona [d] , Transoxiana [d] , Samaniyler devleti [d] [1]
Olgen kunu	1037 ?yun 18
Olgen yeri	Hamadan [d] , Kakuyids [d] [1]
Memleketi	Samaniyler devleti [d] [4] Ziyariyler devleti [d]   Buveyhiyler devleti [d]
Zenaatı	felsefeci , ?air , astronomiyacı , ekim , muzıka nazariyecisi , fizikacı , riyaziyatcı (matematikacı) , himiyacı , etikacı , ?slam uquqcısı , yazıcı
Медиафайлы на Викискладе

Abu Ali al-Huseyn ibn Abdallah ibn Sina , ?arp dunyasında Avitsenna adınen belli ( arapca ??? ??? ???? ?? ??????? ?? ???? ‎, latince   Avicenna , 980 ? 1037) - Orta Asiyalı entsiklopediyacı , felsefeci , ekim, himiyacı , astronomiyacı , ilahiyatcı , ?air. ?slamnın Altın devrinin en itibarlı polimatı dep sayıla.

?bn Sina, ilimnin ce?it turlu saalarda qararnen 450 tedqiqiy i? yaz?an, olardan qararnen 240-ı bugungece saqlan?an. ??lernin coqusı (qararnen 150) - felsefiy mevzu?a, 40-ı ise - tibbiyetke ba?ı?lan?an. En belli ol?an i?lerden “?ifa kitabı” adlı felsefiy ve ilmiy entsiklopediya ve orta asırlar universitetlernin coqusında tibbiyetnin ogrenilmesi icun esas ders kitabı ol?an “Tibbiyet ilminin qanunı”dır.

O vaqıtlarda Orta Asiya devletlerindeki ukumdarlarnın ekimi ve veziri edi.

Tercimeiyal [ deni?tir | kodunı deni?tir ]

Do??an yeri [ deni?tir | kodunı deni?tir ]

?bn Sina, 980 senesi ilk kuz ayında, Buharadan uzaq olma?an Af?ana qasabasında dunya?a keldi. ?ahsiy tercimeiyalında babasının do??an yeri, Balh ?eeri (zemaneviy Af?anistan ) olıp o, ismailitlerge ait ol?anını qayd ete edi. Samaniy Nuh ibn Mansur ukum surgen vaqıtlarında Buhara?a kocip kelgen, anda ise divan memurı olıp calı?maqta edi. Anası, Af?anada do??an, ailesi ise - ekinci o?lunın do?uvından evel anda ya?ay edi, sonra Buhara?a kocip kelgen. O vaqıt Buhara, islam dunyasında ilim ve medeniyetinin esas merkezlerden biri edi.

Tasilnin ba?lanuvı [ deni?tir | kodunı deni?tir ]

Ba?tan ?bn Sinanın babası, onın tasilinen ?ahsen ve qom?ulıqta ya?a?an ye?illik satıcısının yardımı ile o?ra?a edi. Ondan bala ?ndistan riyaziyatının esasları aqqında malumat alıp raqamlarnen arifmetik areketlerni ogrendi. Bazı vaqıt icinde ?smail-Zagid adlı bir ocadan fıqıhnı ogrene edi.

Sonra ?bn Sina, babasının tanı?ı ve "felsefe bilgiri" belli ol?an Abu Abdullah an-Natilinen o?ra?a edi. Qurannın ezberden bilinmesine imtiannı tap?ırıp hafiz unvanını al?an. Natilinen o, "?saguci" kitabını, felsefeci Tirli Profiriynin "Kiri?" i?lerini tetqiq etmege ba?ladı. Onen de ?bn Sina, Evklidnin bir qac teoremasını kecip, Almagestnin ve qadimiy yunan alimi Klavdiy Ptolemeynin astronomiya i?lerinin oquvına kecti. Sıq, ocanın sualine cevap bererek, talebe, sualnin maiyetine ondan daa yah?ı dala edi.

14 ya?ından berli o?lan, oz kucu ile oquma?a ba?ladı, cunki, ?ahsen bildirgeni kibi, oca, onın coq sayılı suallerine cevap berip olamay edi. Aristotelnin "Metafizika" i?ini tetqiq etmege ba?ladı, onın sozlerine kore, "bir ?eyni anlamadım, muellifnin niyetleri de menim icun sır olaraq qaldı". Metafizakanı, ?bn Sinanen bazarda uc direm ile satın alın?an  Al-Farabinin "Metafizikanın tezisleri" kitabı anlama?a yardım etken.

Menbalar [ deni?tir | kodunı deni?tir ]

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2} Авиценна   (rus.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский ? СПб : Брокгауз ? Ефрон , 1890. ? Т. I. ? С. 82.
2. ↑ Сина, Абу-Али ибн-Хусейн ибн-Абдалла ибн-   (rus.) // Еврейская энциклопедия ? СПб : 1913. ? Т. 14. ? С. 254.
3. ↑ Авиценна   (rus.) // А ? Аколла ? 1926. ? Т. 1. ? С. 174?175.
4. ↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/45755/Avicenna/517/Additional-Reading