Гури (Гуьржийчоь)

41°58′ къ. ш. 42°12′ м. д. H G Я O
Х?ара йаззам Википеди чуьра бу ? маьрша энциклопеди
Мохк (АД 1-г?а тег?а)
Гури
гуьрж. ?????
41°58′ къ. ш. 42°12′ м. д. H G Я O
Пачхьалкх Гуьржийчоь
Адм. центр Озургети
Губернатор Зураб Насарая
Истори а, географи а
Кхоллар 1995
Латта

2033 км²

  • (10-г?а меттиг)
Сахьтан аса UTC+4:00 [d]
Бахархой
Бахархой

110 524 [1]  стаг ( 2018 )

  • ( 9-г?а меттиг )
Луьсталла 56 стаг/км²
Къаьмнийн х?оттам гуьржий (98,07 %), эрмалой (1,08 %), оьрсий (0,50 %) [2]
Динан х?оттам керста 86,75 %, бусулба 11,43 % [3]
Официалан меттанаш гуьржийн
Идентификаторан терахьаш
Код ISO 3166-2 GE-GU
Поштан индексаш 3500

Официалан сайт
Гури картин тӀехь
Викилармин логотип Медиафайлаш Викилармехь


Гу?ри ( гуьрж. ????? guria; гуьрж. ?????? ????? guriis mxare) ? Гуьржийчоьнан х?инцалера административан мохк а, историн мохк а. Административан центр а, йокха г?ала а ? Озургети .

Административан йекъайалар [ нисйе б?аьра | нисйе ]

Гури мехкан йукъахь йу кхоъ муниципалитет (2006 шо кхаччалц ? к?ошт ). 2016 т?ера 2018 шш. кхаччалц Озургети г?алина муниципалитет статус йелира (мехкан муьт?ахь йолу г?ала йара).

Муниципалитет байракх х?ост майда,
км²
бахархой
ларар
2002 [4] ,
стаг
бахархой
ларар
2014 [5] ,
стаг
бахархой
ларар
2018 [1] ,
стаг
центр
Ланчхутин муниципалитет ХӀост ХӀост 533 40 507 31 486 30 804 Ланчхути г?.
Озургетин муниципалитет [6] ХӀост ХӀост 675 78 760 62 863 61 305 Озургети г?.
Чохатаурин муниципалитет ХӀост ХӀост 824 24 090 19 001 18 415 Чохатаури г?кэ
Гури , ерриге 2033 143 357 113 350 110 524 Озургети г?.

Г?аланаш : Озургети (14785 стаг, ларар 2014 ш. ), Ланчхути (6395 стаг).

Г?алин кепара эвланаш : Кведа-Насакирали (2898 стаг, ларар 2014 ш. ), Лаитури (2697 стаг), Наруджа (2148 стаг), Чохатаури (1815 стаг), Уреки (1166 стаг).

Истори [ нисйе б?аьра | нисйе ]

≪Гури≫ топоним дуьххьара карайо Псевдо- Джуаншер ц?е йолу гуьржийн хроникехь 800 шо герг [7] .

1352 шарахь Гури маьрша феодалан мохк хилира Варданидзе-Дадиани ц?е йолу элийн тайпана, ткъа 1463 шарахь кхоллайеллира маьрша Гурин олалла . Оцу хенахь цуьна йукъадог?уш дара х?инцлерачу Аджари докха дакъа а Батуми г?ала а.

Мехкан къаьмнийн х?оттам
(2014 шарахь)
[8] [9]

стаг %
берриге 113 350 100,00 %
Гуьржий 111 168 98,07 %
Эрмалой 1228 1,08 %
Оьрсий 564 0,50 %
Украинаш 141 0,12 %
Азербайджанаш 34 0,03 %
Х?ирий 30 0,03 %
Желтой 28 0,02 %
Езидаш 17 0,01 %
Цигонаш ( боша ) 16 0,01 %
Абхазаш 10 0,01 %
берриге 114 0,10 %

?осман империца т?емаш г?елйина Гури 1810 шарахь Российн протекторатан к?елйахара, цул т?ехьа 1829 шарахь Российн империн йукъа йахара. 1819 а, 1841 а шерашкахь Гури махкахь г?аттам иккхира [10] .

1840 шарахь кхоьллира Гурин уезд Озургети г?алахь центр а йолуш Гуьржийн-Имеретин губернина йукъахь. 1846 шарахь иза губерни д?асаийикъира, Гурин уезд Кутаисин губернехь д?атуьхира. Цуьна йукъахь мохк 1918 шо кхаччалц лаьттира. Оцу хенахь Гури 100% гуьржийн мохк бара, Российн имперера оьрсий йа кхидолу къаьмнаш кхузахь даьржина дацара.

XX б?ешеран йуьхьехь кхузахь йара Гурин республика [11] .

1918 шарахь Гури Гуьржийн демократин республикин йукъа туьйхира, иштта иза лаьттира 1921 шеран марта кхаччалц.

Гуьржийн Советийн Республика (т?аьхьо ССР Гуьржийчоь) кхоьллича Гурин уезд к?езигчу хенахь ша йоллучохь йисира, цул т?ехьа 3 к?ошт йира. Мехкан коьрта г?ала ? Озургети ? 1929?1991 шерашкахь ц?е йара Махарадзе.

1995 шарахь Гуьржийчохь кхоьллира мехкаш, Гури хилира оцу мехкийн ( мхаре ) йукъара цхьаъ, мадарра аьлча историн ц?е официалан йукъайаькхира.

Бахархой [ нисйе б?аьра | нисйе ]

2018 шеран 1 январехь ларарца махкахь бара 110 524 бахархой [1] , 2014 шеран 1 январехь ? 138 800 бахархой [12] .

2014 шарахь ларарца 113 350 бахархой [5] , 2002 шерахь ларарца ? 143 357 стаг (пачхьалкхан бахархойх 3,3 %).

Гурин дукхахаболу бахархой бу гуьржий, этнографин тоба ? гурийш ( гурулеби ).

Гурин к?оштанийн къаьмнийн х?оттам (2014) [13]

муниципалитет [14] берриге гуьр-
жий
% эрм-
алой
% оьрс-
ий
% ук-
раин-
нш
% азер-
байд-
жанаш
% х?ир-
ий
% жел-
той
% Ези-
даш
% кхи %
Ланчхутин 31 486 31 135 98,89 % 102 0,32 % 157 0,50 % 35 0,11 % 8 0,03 % 5 0,02 % 12 0,04 % 0 0,00 % 32 0,10 %
Озургетин 62 863 61 096 97,19 % 1115 1,77 % 370 0,59 % 104 0,17 % 25 0,04 % 21 0,03 % 13 0,02 % 17 0,01 % 102 0,16 %
Чохатаурин 19 001 18 937 99,66 % 11 0,06 % 37 0,19 % 2 0,01 % 1 0,01 % 4 0,02 % 3 0,02 % 0 0,00 % 6 0,03 %
Гури , берриге 113 350 111 168 98,07 % 1228 1,08 % 564 0,50 % 141 0,12 % 34 0,03 % 30 0,03 % 28 0,02 % 17 0,01 % 140 0,12 %

Карта [ нисйе б?аьра | нисйе ]

Картин легенда:

Административан центр, 18 300 кхаччалц стаг.
5 000 т?ера 10 000 кхаччалц стаг.
2 000 т?ера 5 000 кхаччалц стаг.
1 000 т?ера 2 000 кхаччалц стаг.
500 т?ера 1 000 кхаччалц стаг.
200 т?ера 500 кхаччалц стаг.

Билгалдахарш [ нисйе б?аьра | нисйе ]

  1. 1 2 3 Численность населения краёв и муниципалитетов Грузии на начало года в 1994?2018 гг.   (инг.) . Национальная статистическая служба Грузии . Т?екхочу дата: 29 октября 2018. Кху чуьра архивйина оригиналан 2018 шеран 23 июлехь
  2. Религии по краям Грузии (Population by regions and religion) . Итоги переписи населения Грузии 2014 года (2014 GENERAL POPULATION CENSUS RESULTS)   (инг.) . Национальная статистическая служба Грузии. Т?екхочу дата: 2016 шеран 29 апрель. Архивйина 2016-08-09 ? Wayback Machine
  3. georgia-religion 2014
  4. Этнический состав Грузии по переписи 2002 года (ингалс.)
  5. 1 2 Итоги переписи населения Грузии 2014 года (2014 General Population Census Main Results General Information) . 2014 GENERAL POPULATION CENSUS RESULTS   (инг.) . Национальная статистическая служба Грузии. Т?екхочу дата: 2016 шеран 28 апрель. Кху чуьра архивйина оригиналан 2016 шеран 8 августехь Архивйина 2016-08-08 ? Wayback Machine
  6. Озургети г?ала цани
  7. Rapp Stephen H. Studies In Medieval Georgian Historiography: Early Texts And Eurasian Contexts. ? Peeters Bvba, 2003. ? P. 427. ? ISBN 90-429-1318-5 .
  8. Национальный состав по краям Грузии (Total population by regions and ethnicity) . Итоги переписи населения Грузии 2014 года (2014 GENERAL POPULATION CENSUS RESULTS)   (инг.) . Национальная статистическая служба Грузии. Т?екхочу дата: 2016 шеран 28 апрель. Архивйина 2016-08-08 ? Wayback Machine
  9. Национальный состав населения Грузии, его регионов и населённых пунктов по переписи населения 2014 года
  10. Yust, Walter (ed., 1952), The Encyclopædia Britannica - A new survey of universal knowledge . Volume 14, p. 6.
  11. Stephen F. Jones (2005), Socialism in Georgian Colors: The European Road to Social Democracy, 1883-1917 , pp. 131-2. Harvard University Press , ISBN  0-674-01902-4 .
  12. Оценка населения Грузии на 2004?2014 гг. по муниципалитетам по данным Департамента статистики Грузии   (инг.) . Архивйина 2014 шеран 22 июлехь
  13. georgia-ethnic-2014
  14. 2006 шарахь дуьйна Гуьржийчоьнан массо к?ошташ муниципалитеташ аьлла хийцина