Бэшх??р ( ???????? ) ? х?нды сэхэ хэлбэритэй лимбэ зэргые хэрэглэн ?леэжэ дуугаргаха х?гжэмэй зэмсэг юм.

Бэшх??рые Росси , Беларусь , Украинада дудка , Азербайджанда balaban г?, али duduk , Хойто Кавзаз , Узбекистан , Г?ржидэ дудук , Хитад guan ( хитадаар 管 ), Т?рэгтэ mey , Япондо hichiriki ( ?? ( ひちりき ) ) гэжэ нэрлэдэг байна.

Баялиг бэшх??р [ За?аха | ?ндэ?эн бэшэгые за?абарилха ]

Бэшх??рые эртэ ?е??? шажанай зан ?йлэ, с?м хиидэй хурал номдо ?ргэн хэрэглэжэ байгаа. Энэ зэмсэг болбаа хотонгоос гаралтай болоод хожом Хитад улас хэрэглэн, Тан уласай ?едэ гадаада бии болго?он аймагай х?гжэмдэ оролсуулан хэрэглэжэ бай?ан, тэрэн?ээ хойшо С?н улас уламжалан хэрэглэжэ бай?ан ушар С?н улас?аа Ехэ Монгол Улас х?гжэмд?? оролсуулан хэрэглэжэ байгаа. Энэ зэмсэгынь хула?ан хонгёон дээрэ 3 н?хэтэй, ам?арыень алтаар ?йлдэ?эн болоод ам?арынь дэрбэгэр, дээдэ ?з??ртэнь нарисажа биибээр ?леэнэ. Энэ?ээ ??р нэгэ з?йлэн бэшх??р бай?аниинь хонгёое модоор ?йлдэ?эн ба бэень охор, нюур талада 7 н?хэтэй, ара таладаа нэгэ н?хэтэй, з??н талын хажуу доро нэгэ н?хэтэй, дээдэ ?з??ртэ хэрээ?эн ?гы байна. М?н??нэй с?мэ дуган, хэрэглэжэ байдаг зэмсэг м?н гэжэ. Монгол бэшх??рынь 6 н?хэтэй, н?хэн б?ринь нэгэ даруул г?, али нэг эгшэг ажа.

Гандан Тэгчэнлин хиидтэ ≪Тунгалаг эхэ≫ гэдэг дуунай ая байха болоод бэшх??рээр х?гжэмдэхэдэ зорюул?ан 6 шугамтай, 6 хуруунай, 6 даруулын х?дэл??ниие (2 гарай 3, 3 хургаар) х?гжэмдэхэ байдалаарынь зураа?ата нотоор тэмдэглэ?эн байна. Уг бэшх??рынь европынхи бэшх??рэй гарай барил?аа ??р баруун гарын барилынь дээдэ таладаа байгаа. Энэ зэмсэгые эртэ ?е??? гуули , зэд , модоор урладаг бай?анай дээрэ элдэб н?л????? хамгаалжа т?мэр зэдые муудхахаг?йн тулада 8 ?нэртэнээр арюулан тусхай даабуу, торгомсог эдлэлдэ боожо хадагалдаг байгаа. Эндэ: зади , хаши г?ргэм , зандан , агар , габар , эдээр х?гжэмэй аялгуу, шанар хэрэглэхэдэнь н?л??тэй байгаа ?эн. Бэшх??рые 1960 ондо х?гжэм уралигша, т?рын шагналтан Д. Индрээ анха гууляар эхэ загбар гаргажа найрал х?гжэмэй х?гэндэ зохисуулан ?йлдээ ?эн. Дараань 1964 ондо баяжуул?ан бэшх??риые хэ?эн. Эндэ: 6 эгшэгые 12 болгожо бага наймасын (октавын) си бемоль?оо дээшэ 2 наймаса ?л?? багтаамжатай болгожо, улас хубисхалай 40 жэлйэ ойн сэнг??нэй арадай найрал х?гжэмэй б?рэлд??ндэ оруулаа ?эн. Энэ?ээ хойшо 5 жэлэй дараа х?гжэмэй зохёолшодой шаардалгаар уг загбарай дахуу даруул нэмэжэ, х?гые тохируулан бага наймасын си бемоль?оо 2 наймаса ?л?? (12 эгшэгтэ) хахад шаталалаар эгшэглэхээр хубилга?аниинь монгол арадай, ?унгадаг болон оршон ?еын х?гжэмэй зохёолшодой б?тээл??? х?гжэмдэхэ ?ргэн боломжые нээжэ ?гэ?эн юм.

Буряад бэшх??р [ За?аха | ?ндэ?эн бэшэгые за?абарилха ]

Гол ?г??лэл: Лимбэ

Монголшууд ?ндэ?энэй найрал х?гжэмые баяжуулха зорилгоор 1960 ондо анха бишыхан бэшх??рые абажа загбар шэнээр гарган абяа х?гжэмдэхэ боломжог?й 6 эгшэгые, 13 б?тэн (тон) болгожо бага наймасын си бемоль?оо хоёр наймаса б?тэн шаталал (тон) эгшэглэхэ болгоо ?эн. Арадай хубисхалай 40 жэлэй ойн сэнг??нэй ?ндэ?эний найрал анха эгшэгл??лээ ?эн. Энэ?ээ 5 жэлэй дараа дахин баяжуулжа хоёр наймаса хахад шаталалаар эгшэглэхэ сараатай болго?оноор ?ндэ?энэй болон ?унгадаг х?гжэмдэхэ б?рин боломжотой болоо ?эн.

З??лтэ [ За?аха | ?ндэ?эн бэшэгые за?абарилха ]

≪Бэшх??р≫ ?г??лэл хадаа Википедидэ заатаг?й байха 1000 эгээн шухала ?г??лэлн??дэй нэгэн юм. Энэниие дэлгэрэнгы болгожо ту?алалсажа хайрлыт!

Энэ богони ?г??лэлые утадхажа болоно. Энэниие дэлгэрэнгы болгожо Википеэдидэ ту?алаарай.