Staroruski jezik  (ISO 639: orv), historijski  isto?noslavenski  jezik koji se govorio između 10. i 17. stolje?a. Nastao je od raznih isto?noslavenskih plemenskih dijalekata nakon ?to je princ Oleg u 9. stolje?u ujedinio novgorodsku i kijevsku kne?evinu.

Na podru?ju dana?nje  Ukrajine ,  Bjelorusije  i zapadne  Rusije  iz njega se postupno razvijaju savremeni  bjeloruski ,  ruski i  ukrajinski jezici. Na njemu je u Kijevu između 10. i 13. stolje?a napisana bogata literatura

Historijski razvoj [ uredi | uredi izvor ]

Sporno je da li ovaj ?lanak po?tuje autorska prava . U skladu s politikom Wikipedije u vezi s radovima u javnom domenu i GFDL licencom . Za vi?e informacija pogledajte stranicu za razgovor .

Isto?nim Slavenima je u 10. stolje?u zajedno sa pismenosti i knjigama sa slavenskog juga do?ao i staroslavenski, odnosno crkvenoslavenski jezik. Kao jezik crkve i duhovne literature, a Isto?nim Slavenima strukturno dosta blizak jezik, crkvenoslavenski je brzo bio prihva?en kao knji?evni jezik, da bi zatim tokom stolje?a bio rusifikovan, odnosno u mnogim elementima ugrađen u staroruski knji?evni jezik, a kasnije i u savremeni ruski knji?evni jezik. Posredovanjem crkvenoslovenskog jezika na Rusiju je od 10. stolje?u, kao stolje?e ranije na slovenski jug, po?ela da zra?i izuzetno i oblicima i sadr?ajima bogata bizantijska kultura, odnosno mediteranska kultura. Zahvaljuju?i toj ?injenici najve?i dio slavenskog građanstva, prije svega onaj koji je preko crkvenoslavenskog jezika bio u bliskom dodiru sa Bizantijom , imao je po?etkom drugog milenija na?e ere neposrednu vezu sa kulturnim sredi?tem Evrope i mogao je da razvija vlastitu kulturu sa jakim osloncem na bogatstvo bizantijskog duhovnog naslijeđa, ?ak i onda kada bizantijske dr?ave vi?e ne bude.

Ve? u 11. stolje?u crkvenoslavenski jezik nije vi?e samo crkveni jezik nego ulazi i u druge kulturne sfere. Neka po sadr?aju svijetovna dijela bizantijske kulture pojavljuju se u prijevodu sa gr?kog jezika na crkvenoslavenski (npr.  Aleksandrida, Historija judejskog rata Josipa Flavija  i dr.). U Rusiji su se tako u relativno kratkom vremenu po?eli razvijati mnogi ?anrovi bizantijske knji?evnosti i nauke: crkveni tekstovi, ?itija, apokrifi, hronike, historijska i prirodno-nau?na literatura i dr. U Kijevskoj Rusiji stvaraju se i originalna knji?evna dijela, ?iji jezik pokazuje sintezu crkvenoslavenskih sa isto?noslavenskim elementima, u odnosu koji se menjao od dijela do dijela (npr.  Slovo o Igorevom pohodu, Slovo o zakonu i blagodati, djela Vladimira Monomaha i dr.). U literaturi administrativno-pravne prirode (npr.  Russkaя pravda)  crkvenoslavenskih elemenata bilo je manje, dok je veoma velika unutra?nja jezi?ka razli?itost karakteristi?na za ljetopise (zbog toga ?to su obuhvatali elemente raznih ?anrova).

U cjelini, formiranje staroruskog knji?evnog jezika odvijalo se u znaku preplitanja i uzajamnog uticaja elemenata narodnog govora, s jedne strane (u administrativnim, pravnim, poslovnim, diplomatskim i sli?nim tekstovima), i crkvenoslavenskog jezika, sa druge, kao i ?injenice da su spomenici staroruske pismenosti obuhvatali u osnovi (a) crkvenu knji?evnost, (b) svjetsku literaturu, (c) poslovna dokumenta, sa znatnom unutra?njom ?anrovskom razlikom. Odnos crkvenoslavenskih i isto?noslavenskih elemenata u konkretnim tekstovima se, s obzirom na to, mogao znatno razlikovati od dijela do dijela, ili ?ak unutar istog ?anrovski heterogenog dijela, ?to je u svojoj ukupnosti rezultiralo izrazitom jezi?ko-stilskom funkcionalnom raslojeno??u staroruskog jezika u okviru jedinstvenog knji?evnog jezika. Taj jezik, koji je nastao u Kijevskoj Rusiji, posta?e kasnije knji?evni jezik Moskovske Rusije .