S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Nordijsko vije?e
(također
Nordijski savjet
) je
geopoliti?ki
, među
parlamentarni
forum za saradnju
nordijskih dr?ava
uspostavljen nakon
2. svjetskog rata
. Prvi konkretan rezultat ovakve saradnje ostvaren je uvođenjem zajedni?kog tr?i?ta rada i slobodnog prelaza granica bez paso?a za građane dr?ava ?lanica.
Tokom 2. svjetskog rata,
Danska
i
Norve?ka
su okupirane od strane
nacisti?ke Njema?ke
,
Finska
je vodila skupi rat sa
SSSR-om
, dok je
?vedska
, iako neutralna, osjetila efekte rata. Nakon rata, nordijske zemalje su te?ile ideji osnivanja skandinavske odbrambene unije sa ciljem omogu?avanja međusobne odbrane. Međutim Finska, zbog svoje politike o neutralnosti i FCMA sporazuma sa SSSR-om, nije se mogla pridru?iti toj ideji. Ideja se ugasila pridru?ivanjem Danske, Norve?ke i Islanda NATO-u.
[1]
Dalja saradnja ovog vije?a, kao ?to je ekonomska carinska unija, također nije uspjela. Na prijedlog danskog premijera Hans Hedtofta,
1952
. godine je formirano konsultativno međuparlamentarno tijelo od strane Danske, Islanda, Norve?ke i ?vedske.
[2]
Na prvoj sjednici savjeta ovog tijela odr?anoj u danskom parlamentu 13. februara
1953
. godine, za predsjednika je izabran njegov predlaga? Hans Hedtoft. Nakon smrti Staljina i odmrzavanja osnosa između Finske i SSSR-a i Finska se
1955
. godine pridru?uje vije?u.
[3]
Dana 2. jula 1954. godine formirano je zajedni?ko tr?i?te rada uz ostvarivanje slobodnog prelaza granica bez paso?a za građane dr?ava ?lanica. Nordijska konvencija o socijalnom osiguranju je implementirana 1955. godine a planirano je i jedinstveno tr?i?te, ali je taj plan propao ulaskom Danske, Norve?ke i ?vedske u
EFTA-u
. Finska je postala pridru?eni ?lan EFTA-e 1
961
.
[3]
Na osnovu planova koji su postojali
1960-tih
da se Nordijsko vije?e razvije po uzoru na
Evropsku Ekonomnsku Zajednicu
, danski premijer Hilmar Baunsgaard je
1968
. godine predlo?io punu ekonomsku saradnju između nordijskih zemalja ("Nordek"). Pa iako je isto dogovoreno
1970
. godine Finska je odustala od tog plana, zbog ?vr??e veze sa Sovjetskim Savezom ?to je isklju?ivalo formiranje bliske ekonomske veze sa potencijalnim ?lanicama EEZ-a (Danska i Norve?ka) te je na taj na?in i ovaj poduhvat propao.
[3]
Zbog toga su se
Danska
i
Norve?ka
odlu?ile pristupiti
EEZ-u
. Danska je postala ?lanica ove organizacije
1973
. godine dok je Norve?ka iste godine na referendumu odbacila prijedlog o pristupanju EEZ-u.
[4]
?vedska
se ne pridru?uje iz razloga svoje neutralne politike.
Nakon raspada Sovjetskog Saveza
1991
. godine, Nordijsko vije?e po?inje vi?e sarađivati ??s balti?kim dr?avama. ?vedska i Finska
1995
. postaju ?lanice EU-a dok Norve?ka po drugi put na referendumu odbacuje prijedlog o pristupanju.
Organizacija i sjedi?te vije?a
[
uredi
|
uredi izvor
]
Sjedi?te Nordijskog vije?a u
Kopenhagenu
Sjedi?te Nordijskog vije?a i Nordijskog vije?a ministara se nalazi u Danskoj, u
Kopenhagenu
, dok se razli?ita tijela ovog vije?a nalaze u drugim gradovima ?lanica i u okolnim zemljama.
Danski
,
norve?ki
i
?vedski
jezik se koriste kao zvani?ni jezici vije?a dok se kod izdavanja materijala koriste i
finski
,
islandski
i
engleski
jezik.
[5]
?lanice Nordijskog vije?a su prikazane u tabeli.
| Dr?ava
|
?lanstvo
|
Status
|
Datum pristupa
|
  Danska
|
Puno ?lanstvo
|
Suverena dr?ava
|
1952
|
 Island
|
Puno ?lanstvo
|
Suverena dr?ava
|
1952
|
 Norve?ka
|
Puno ?lanstvo
|
Suverena dr?ava
|
1952
|
 ?vedska
|
Puno ?lanstvo
|
Suverena dr?ava
|
1952
|
 Finska
|
Puno ?lanstvo
|
Suverena dr?ava
|
1955
|
 Grenland
(Danska)
|
Pridru?ena ?lanica
|
Autonomna regija
|
1984
|
 Farska ostrva
(Danska)
|
Pridru?ena ?lanica
|
Autonomna regija
|
1970
|
 Olandska ostrva
(Finska)
|
Pridru?ena ?lanica
|
Autonomna regija
|
1970
|
 Estonija
|
Posmatra?
|
 Latvija
|
Posmatra?
|
 Litvanija
|
Posmatra?
|
