Ljubica Mari? (18. mart 1909 ? 17. septembar 2003) bila je jugoslavenska i srpska kompozitorica . Bila je u?enica Josipa ?tolcer-Slavenskog i poznata po tome ?to je bila inspirisana bizantijskom pravoslavnom crkvenom muzikom. Bila je profesor na Fakultetu muzi?ke umjetnosti u Beogradu i ?lan Srpske akademije nauka i umjetnosti . Smatra se najoriginalnijom i najuticajnijom srpskom kompozitoricom dvadesetog vijeka. ^[1]

Biografija [ uredi | uredi izvor ]

Rođena u Kragujevcu, Srbija od oca Pavla i majke Katarine rođene đorđevi?, potomka Vojvode ?olak-Ante Simeonovi?a, jednog od vođa Prvog srpskog ustanka .[2] Pro?la je ogromno umjetni?ko i intelektualno putovanje kako bi omogu?ila napredak srpske muzike. Bila je prva srpkinja koja je diplomirala kompoziciju 1929. Na Dr?avnom konzervatorijumu u Pragu pohađala je postdiplomske studije kod Jozefa Suka . Dok je bila student, dobila je pohvale na festivalima u Amsterdamu , Strasbourgu i Pragu .

Opisivali su ju kao genijalno nadarenu ?enu, a njenu muziku promovisao je veliki pobornik savremene muzike Hermann Scherchen . Njenu muziku izvodili su najzna?ajniji kamerni ansambli i orkestri, a Alois Haba joj je ponudio mjesto vanrednog profesora na Katedri za kvartonsku muziku Pra?kog dr?avnog konzervatorijuma. Drugi svjetski rat je poremetio njenu međunarodnu karijeru pa je najve?i dio ?ivota provela u Beogradu , gde se fokusirala na komponovanje vi?e djela. Bavila se i vizuelnom umjetno??u, pisala filozofsku poeziju, radila kao profesor na Muzi?koj akademiji u Beogradu i bila ?lan Srpske akademije nauka i umjetnosti.

Bila je prva kompozitorica koja je koristila bizantijsku crkvenu muziku u vanliturgijskim kompozicijama. Sintetizovala je srednjovekovnu muziku sa avangardnim iskustvom muzike 20. vijeka u svom radu, stvaraju?i djela sa filozofskim tekstovima. Njena muzika je najavila po?etak postmodernizma i minimalizma , a smatra se prete?om Arva Parta i Johna Tavenera .

Pred kraj ?ivota, muzika Ljubice Mari? ponovo je nai?la na odu?evljenje u velikim evropskim muzi?kim centrima Nizozemske , Njema?ke i Velike Britanije . U Amsterdamu je objavljen CD sa njenom kamernom muzikom. Fondacija KolnMusik naru?ila je njenu novu kompoziciju, a izdava?ka ku?a Furore Verlag iz Kasela proizvela je partiture svih njenih kompozicija. CD sa njenim najreprezentativnijim kompozicijama objavio je Chandos . Ljubicu Mari? neki smatraju jednom od najoriginalnijih stvaralaca druge polovine 20. vijeka.

Naslijeđe [ uredi | uredi izvor ]

Stalna delegacija Republike Srbije pri UNESCO -u je 2009. zatra?ila da se Unesko pridru?i obilje?avanju stogodi?njice rođenja Ljubice Mari?.[3]

"Ljubica Mari? je iskoristila ?itav arsenal savremene muzike kako bi ostvarila visoki cilj. Ona govori iz dubine du?e jasnim i upe?atljivim jezikom…" ? ovako je Dmitrij ?ostakovi? okarakterisao muziku Ljubice Mari?. Njenu muziku i originalnost njenog izraza hvalili su i brojni drugi veliki umjetnici 20. vijeka, kao ?to su Bartok, Lutoslavski, Haba, Nikolas Slonimski, Herman ?re?en i Marius Flotuis. Svi su smatrali da su kompozicije Ljubice Mari? među najve?im muzi?kim ostvarenjima 20. veka.

Spisak kompozicija [ uredi | uredi izvor ]

• Tuga za đevojkom, za mu?ki hor (1928)
• Sonata fantazija, za violinu solo (1928/29)
• Guda?ki kvartet (1930/31) ? izgubljeno
• Duva?ki kvintet (1931)
• Muzika za orkestar (1932)
• Svita, za ?etvrttonski klavir (1936/37) ? izgubljeno
• Trio, za klarinet, trombon i kontrabas (1937) ? izgubljeno
• Skice, za klavir (1944) ? izgubljeno
• ?etiri improvizacije i fuge na temu Oktoiha, za klavir (oko 1944) ? izgubljeno
• Tri preludijuma i etida, za klavir (1945, rev. 1997)
• Dve pesme, za me?oviti hor (1945) ? izgubljeno
• Triumfalni mar?, za simfonijski orkestar (verovatno 1945) ? izgubljeno
• Tri narodne pesme, za mje?oviti hor (1946)
• De?ji horovi (1946/64)
• Pesma i igra, za klavir (1947)
• Brankovo kolo, za klavir (1947)
• Sonata za violinu i klavir (1948)
• Stihovi iz ?Gorskog vijenca“ za bariton i klavir (1951)
• Pesme prostora, kantata za mje?oviti hor i simfonijski orkestar(1956)
• Pasakalja, za simfonijski orkestar (1957)
• Oktoiha 1, za simfonijski orkestar (1958/9, rev.1998)
• Vizantijski koncert, koncert za klavir (1959)
• Prag sna, kantata za sopran, meco-sopran, naratora i kamerni orkestar (1961)
• Ostinato super tema Oktoiha, za klavir, harfu i guda?ki orkestar (1963)
• Lament, pastorala i himna, za mje?oviti hor i instrumentalni ansambl, iz govornog oratorijuma Re?i i svetlo (1962/66) (redaktura Mirjana ?ivkovi?, 2009)
• ?arobnica, melodijska recitacija za sopran i klavir (1964)
• Pesma, za flautu (1976)
• Invokacija, za kontrabas i klavir (1983, rev. 1998)
• Monodija Oktoiha, za violon?elo solo (1984)
• Iz tmine pojanje, recitativna kantata za meco sopran i klavir (1984)
• Asimptota, za violinu i guda?ki orkestar (1986)
• ?udesni miligram, za flautu i sopran (1992)
• Arhaja, za guda?ki trio (1992)
• Arhaja 2, za duva?ki trio (1993, rev. 1998)
• Torzo, za klavirski trio (1996, rev. 1998)

Reference [ uredi | uredi izvor ]

Vanjski linkovi [ uredi | uredi izvor ]

Commons ima datoteke na temu: Ljubica Mari?

• ?lanak iz New Sound journal, ?ivot i djelo Ljubice Mari? , 2009.
• Biografija (Njema?ki jezik)
• Muzi?koj akademiji u Beogradu
• Zvani?ni sajt SANU
• Biografija na Muzi?ka centrala sajtu
• Lista djela
• ljubicamaric.com