Ivo Lola Ribar
Bista Ive Lole Ribara u Iloku
Rođenje	( 1916-04-23 ) 23. april 1916. Zagreb , Austrougarska
Smrt	27. novembar 1943 (1943-11-27) (27 godina) Glamo? , Jugoslavija

Ivo Lola Ribar (rođen 23. aprila 1916 . u Zagrebu ; poginuo na Glamo?kom polju 27. novembra 1943 .) je bio jugoslavenski i hrvatski politi?ar, komunista i narodni heroj . ^[1]

Poti?e iz demokratske porodice poznatog hrvatskog politi?ara dr. Ivana Ribara . ^[2] Osnovnu ?kolu i gimnaziju, pohađao je u Karlovcu i Beogradu .

Kao odli?an u?enik, u vi?im razredima gimnazije je pokazao posebno interesovanje za dru?tvene nauke, za politi?ku ekonomiju i politologiju ?iji je prakti?ni građanski oblik provjeravao u politi?kom ?ivotu stare Jugoslavije. U traganju za idejnom orijentacijom, Lolu ne zadovoljavaju nastavni planovi i programi tada?nje gimnazije. Sam prou?ava klasike idealisti?ke i materijalisti?ke filozofske ?kole: Nietzschea , Voltairea , Hegela ? da bi se idejno opredijelio za Marxa i Lenjina . Bila je to logi?na idejna evolucija slobodarski nastrojenog mladi?a, koji, mada iz situirane građanske porodice, kroz paralelni studij klasika marksizma i prakse građanske politike, racionalisti?ki prihvata nau?ni socijalizam kao svoj pogled na svijet, a program avangarde radni?ke klase kao svoj ?ivotni cilj. Na po?etku ?kolske 1934-35. godine, Lola je stigao u Pariz da studira politi?ke nauke , ali poslije atentata na kralja Aleksandra (po savjetu Svetozara Pribi?evi?a napu?ta Francusku . Odlazi u ?eneva , gdje u?i metodologiju nau?nog rada, studira politi?ku ekonomiju, nabavlja marksisti?ku literaturu do koje u zemlji nije mogao do?i, a zatim se, iste jeseni, upisuje na Pravni fakultet Univerziteta u Beogradu . ^[3]

Bilo je to vrijeme kada se na Beogradskom univerzitetu Komunisti?ka partija i SKOJ javljaju kao ?inilac politi?kog ?ivota studentske omladine, i kad politi?ke akcije mladih revolucionara u borbi za autonomiju univerziteta i za demokratska prava jugoslovenskih naroda nalaze sve ?iri odjek i podr?ku i van granica Jugoslavije i upravo u takvoj sredini i takvom pokretu Lola je mogao do maksimuma izraziti svoju, izvanrednom memorijom i radom formiranu, erudiciju, govorni?ki dar, talent organizatora, politi?ki takt tribuna, a istodobno se, u zajedni?koj borbi i zajedni?kim progonima, potvrditi kao humanist. Ve? 1935. primljen je u SKOJ i izabran za ?lana Akcionog odbora stru?nih studentskih udru?enja, a 1936 . ?lan je KPJ. U vrijeme kad su fa?isti?ke dr?ave od verbalnih prijetnji svjetskom miru pre?le na ratne pohode ( Etiopija ) i otvorene oru?ane intervencije u ?paniji , Lola je bio gotovo stalni delegat jugoslavenske omladine na svim zna?ajnijim svjetskim mirovnim omladinskim skupovima (?eneva, Bruxelles , Pariz) i svojom je na?elno??u i ugledom znatno doprinio da ve? afirmiran mirovni pokret mladih u Jugoslaviji dobije međunarodno priznanje, koje se ogledalo u ?injenici ?to su jugoslavenski prijedlozi rezolucija usvajani kao zvani?ni dokumenti tih skupova . Kad je Tito , 1937 . godine, postao generalni sekretar KPJ , on Lolu postavlja na ?elo Centralne izvr?ne komisije pri Centralnom komitetu KPJ (koja ?e prerasti u Centralni komitet SKOJ-a), i povjerava mu o?ivotvorenje svojih koncepcija o omladinskom pokretu. Prema tim koncepcijama, trebalo je SKOJ, poslije krize u koju je zapao 1936. godine, iz osnova reorganizirati i pretvoriti ga u rukovode?u jezgru naprednog op?ejugoslavenskog pokreta mladih. Lola je postao jedan od najbli?ih Titovih saradnika i sve njegove na?elne stavove s uspjehom je provodio u revolucionarnu praksu. On je i mirovni pokret mladih, od nerealnih pacifisti?kih ?ema, znala?ki transformirao u sna?an antifa?isti?ki omladinski front, u pokretu u kojem ?e se od akcionog jedinstva stvarati idejno-politi?ka monolitnost. On je bio organizator omladinskih akcija i studentskih ?trajkova , pokreta? i urednik omladinskih listova i ?asopisa ("Student", "Mladost"), saradnik partijskih organa ("Proleter"), pisac letaka, proglasa, tekstova ? i pored sve politi?ke anga?iranosti odli?an student. Godine 1939. je diplomirao, a 1940. upisao se na Filozofski fakultet Beogradskog univerziteta. Uo?i rata , kurs Centralnog komiteta KPJ na pripreme za odbranu zemlje provodi se među omladinom po Lolinim uputama u svim krajevima Jugoslavije, i posebna se pa?nja posve?uje u?vr??ivanju saradnje i sinhronizaciji akcija revolucionarnih studenata svih jugoslavenskih univerziteta. SKOJ, koji je, poslije prvog svjetskog rata izlo?en stalnim udarcima, ?esto dolazio na periferiju politi?kih tokova, sada je prvorazredan politi?ki ?inilac politi?kog ?ivota zemlje,i prvi je put u svojoj historiji registrovao vi?e od 10.000 aktivnih ?lanova. ^[4]

Ni surovi re?im u bile?kom koncentracionom logoru , u koji je interniran 1940 , nije slomio Lolin revolucionarni duh; samo mu je oja?avao vjeru u opravdanost revolucionarnih ciljeva kojima je dao svoju mladost. Sada ve? istaknuti omladinski i partijski rukovodilac, poslije izlaska iz Bile?e Lola, prema Titovim uputama, organizira ?estu zemaljsku konferenciju . Na toj je konferenciji ponovo aklamiran za sekretara Centralnog komiteta SKOJ-a i za delegata na Petoj zemaljskoj konferenciji KPJ , na kojoj ?e biti izabran i za ?lana Centralnog komiteta KPJ. Lolin referat, kao i rezolucija VI zemaljske konferencije SKOJ-a koju je on animirao, bili su rezime cjelokupnog pređenog puta te organizacije mladih komunista i posljednji apel ?lanstvu da se pripremi za predstoje?e događaje.

Okupacija Jugoslavije i u?e??e u NOB-i [ uredi | uredi izvor ]

Poslije fa?isti?ke okupacije Jugoslavije, Lola preuzima najodgovornije du?nosti u pripremama za ustanak. U?estvuje na Majskom savjetovanju u Zagrebu , rukovodi sastankom Centralnog komiteta SKOJ-a krajem juna u Beogradu , a bio je i jedan od ?estorice ?lanova CK KPJ koji su, s historijske sjednice 4. jula 1941 , narodima Jugoslavije uputili poziv na oru?anu borbu. U julu i augustu 1941, Lola neposredno rukovodi akcijama skojevaca u okupiranom Beogradu, a u septembru iste godine prelazi na slobodnu teritoriju, u U?ice . 26. septembra u?estvuje na vojnom savjetovanju u Stolicama , gdje je, uz ostalo, odlu?eno da se u svim krajevima Jugoslavije formiraju glavni ?tabovi, a da se Glavni ?tab preimenuje u Vrhovni ?tab . Jedan od ?lanova Vrhovnog ?taba bio je i Lola. Zbog uspje?nijeg organiziranja narodnooslobodila?kog pokreta, putuje po svim krajevima Jugoslavije, Kao li?ni izaslanik Tita, sa specijalnim zadacima nekoliko puta odlazi i u okupirani Zagreb.

I pored svih op?ih obaveza koje mu je nametala funkcija ?lana CK KPJ i Vrhovnog ?taba, Lola i sada najvi?e vremena posve?uje omladini. On je pokreta? i glavni urednik "Omladinske borbe", i istodobno ?lan redakcijskog kolegija "Borbe"; ovi listovi izlaze ve? 1941. godine u oslobođenom U?icu . Titovoj zamisli o stvaranju ?iroke platforme na kojoj bi se u narodnooslobodila?kom pokretu okupila sva rodoljubiva i antifa?isti?ki raspolo?ena omladina, Lola daje i organizacione oblike. Od prvih narodnooslobodila?kih saveza omladine, koji su u razli?itim krajevima zemlje dobijali razli?ite nazive, stvara se, krajem 1942 , na I zasjedanju AVNOJ -a u Biha?u , masovni jedinstveni Ujedinjeni savez antifa?isti?ke omladine Jugoslavije. Kroz taj je Savez stotine hiljada mladi?a i djevojaka pristupilo narodnooslobodila?kom pokretu ^{[ potreban citat ]} , a Lolina zasluga u stvaranju tog Saveza je neprocjenjiva.

Pogibija [ uredi | uredi izvor ]

U ?asu kada se spremao da poleti avionom u Kairo , kao prvi izvanredni i opunomo?eni delegat Vrhovnog ?taba i Tita, odnosno nove Jugoslavije, poginuo je na Glamo?kom polju pogođen bombom iz neprijateljskog aviona, 27. novembra 1943 . godine. ^[5] Narodnim herojem progla?en je 18. novembra 1944 . godine.

Ostalo [ uredi | uredi izvor ]

Fabrika u Karlovcu Lola Ribar d.d. , proizvođa? sanitetskog materijala i proizvoda od pamuka, nosi njegovo ime od 1946. godine.

Takokođer pogledajte [ uredi | uredi izvor ]

• Ivan Ribar

Literatura [ uredi | uredi izvor ]

• Narodni heroji Jugoslavije , "Mladost" Beograd, 1975.
• Op?a enciklopedija Hrvatskog leksikografskog zavoda , Zagreb, 1980.
• Mala enciklopedija "Prosveta" , Beograd, 1978.

Reference [ uredi | uredi izvor ]

Commons ima datoteke na temu: Ivo Lola Ribar