Ur skourr eus ar
yezhou indezeuropek
eo ar
yezhou germanek
.
Ar
saozneg
eo ar yezh c'hermaneg muian komzet o vezan m'eman barrek warnan tro-dro da 340 milion a dud evel yezh kentan ha gant meur a hini all dre ar bed a-bezh evel eil yezh. E-touez ar yezhou germanek pennan all e kaver an
alamaneg
komzet gant 120 milion a dud evel yezh kentan, an
izelvroeg
hag ar
yezhou skandinavek
.
Diorroet e oa bet an holl yezhou germanek diwar an
Henc'hermaneg
, komzet tro-dro d'ar 1an milved kent Jezuz e norzh
Europa
.
Kavet e vez roudou skrivet eus ar yezhou germanek bet enrollet gant
Tacitus
eus ar
Ian kantved
kent Jezuz.
Adalek an
Eil kantved
goude Jezuz-Krist e oa bet kroget da skrivan ar yezhou germanek gant
runou
anvet
Henfuthark
. Diouzh an tu all e veze skrivet ar
goteg
gant al
lizherenneg c'hotek
bet krouet gant an
eskop
Ulfilas
evit trein ar
Bibl
er
IV
e
kantved
. War-lerc'h e voe degaset al
lizherenneg latin
gant ar
venec'h
kristen
evit skrivan ar yezhou germanek all, nemet ar
yezhou skandinavek
a gendalc'he d'ober gant ar runou a-hed amzeriou ar
Vikinged
.
Breman e vez implijet al lizherenneg latin evit skrivan an holl yezhou germanek, a-wechou gant un nebeud lizherennou ispisial ouzhpenn, da skouer
Gwechall ivez e veze skrivet ha moulet meur a yezh germanek, dreist-holl an
alamaneg
, gant ur stil ispisial anvet
fraktur
.
Setu un nebeud perzhiou
yezhoniel
a gaver er yezhou germanek nemetken:
- Eeunadur eus
amzeriou
indez-europeek e amzer-a-vreman ha amzer dremenet
- Implij ul lostger dre-zent (
/d/
pe
/t/
) e lec'h ur c'hemmadur a
vogalenn
(
ablaut
) da ziskouez an amzer dremenet. Gwelet:
Verb gwan germanek
.
- Bezans daou zoare
displegadur
verb
:
gwan
(oc'h implijout ul
lostger dre zent
) ha
krenv
(oc'h implij
ablaut
).
- Implij
anviou-gwan
krenv ha gwan.
- Ar c'hemmadur kensonennek anavezet dindan anv
Lezenn Grimm
.
- Un nebeud geriou a zo diaes da liamman gant gwriziennou indez-europeek hag a vez kavet e-barzh hogozik tout ar yezhou germanek
Gwelet
Martezeadenn ar gwiskad-dindan germanek
.
- Dilec'hiadur ar pouez-mouezh war ar wrizienn.
Setu ur roll eus ar
yezhou
hag ar
rannyezhou
germanek pennan:
Un nebeud eus ar geriou en daolenn-man o deus kemmet o zalvoudegezh e-pad ar milvedou. Da skouer ez eo liammet ar ger
Sterben
(mervel) ouzh ar ger saoznek
starve
(bezan gant an naon). Bez ez eus d'an nebeutan un heuliad d'un andon nann-germanek boutin (
ounce
hag a zeu eus al
Latin
)
Saozneg
|
Skoteg
|
Frizeg ar c'hornog
|
Afrikaneg
|
Izelvroeg
|
Alamaneg izel
|
Alamaneg
|
Goteg
|
Islandeg
|
Faeroeg
|
Svedeg
|
Daneg
|
Norvegeg (Bokmal)
|
Norvegeg (Nynorsk)
|
Apple
|
Aiple
|
Apel
|
Appel
|
Appel
|
Appel
|
Apfel
|
Aplus
|
Epli
|
Epl(i)
[1]
|
Apple
|
Æble
|
Eple
|
Eple
|
Board
|
Buird
|
Board
|
Bord
|
Boord
|
Boord
|
Brett / Bord
[2]
|
Baurd
|
Borð
|
Borð
|
Bord
|
Bord
|
Bord
|
Bord
|
Beech
|
Beech
|
Boeke/ Boekebeam
|
Beuk
|
Beuk
|
Book
|
Buche
|
B?ka
[3]
/ -bagms
|
Bok
|
Bok
|
Bok
|
Bøg
|
Bøk
|
Bøk, Bok
|
Book
|
Beuk
|
Boek
|
Boek
|
Boek
|
Book
|
Buch
|
B?ka
|
Bok
|
Bok
|
Bok
|
Bog
|
Bok
|
Bok
|
Breast
|
Breest
|
Boarst
|
Bors
|
Borst
|
Bost
|
Brust
|
Brusts
|
Brjost
|
Brost
|
Brost
|
Bryst
|
Bryst
|
Bryst
|
Brown
|
Broun
|
Brun
|
Bruin
|
Bruin
|
Bruun
|
Braun
|
Bruns
|
Brunn
|
Brunur
|
Brun
|
Brun
|
Brun
|
Brun
|
Day
|
Day
|
Dei
|
Dag
|
Dag
|
Dag
|
Tag
|
Dags
|
Dagur
|
Dagur
|
Dag
|
Dag
|
Dag
|
Dag
|
Dead
|
Deid
|
Dea
|
Dood
|
Dood
|
Doot
|
Tot
|
Dauþs
|
Dauður
|
Deyður
|
Dod
|
Død
|
Død
|
Daud
|
Die (Starve)
|
Dee
|
Stjerre
|
Sterf
|
Sterven
|
Doen/Starven
|
Sterben
|
Diwan
|
Deyja
|
Doyggja
|
Do
|
Dø
|
Dø
|
Døy
|
Enough
|
Eneuch
|
Genoch
|
Genoeg
|
Genoeg
|
Noog
|
Genug
|
Gan?hs
|
Nog
|
Nog/ Nogmikið
|
Nog
|
Nok
|
Nok
|
Nok
|
Finger
|
Finger
|
Finger
|
Vinger
|
Vinger
|
Finger
|
Finger
|
Figgrs
|
Fingur
|
Fingur
|
Finger
|
Finger
|
Finger
|
Finger
|
Give
|
Gie
|
Jaan
|
Gee
|
Geven
|
Geven
|
Geben
|
Giban
|
Gefa
|
Geva
|
Giva / Ge
|
Give
|
Gi
|
Gje(va)
|
Glass
|
Gless
|
Gles
|
Glas
|
Glas
|
Glas
|
Glas
|
|
Gler
|
Glas
|
Glas
|
Glas
|
Glass
|
Glas
|
Gold
|
Gowd
|
Goud
|
Goud
|
Goud
|
Gold
|
Gold
|
Gulþ
|
Gull
|
Gull
|
Guld/ Gull
|
Guld
|
Gull
|
Gull
|
Hand
|
Haund
|
Han
|
Hand
|
Hand
|
Hand
|
Hand
|
Handus
|
Hond
|
Hond
|
Hand
|
Hand
|
Hand
|
Hand
|
Head
|
Heid
|
Holle
|
Hoof
[4]
/Kop
[5]
|
Hoofd/Kop
[5]
|
Hooft/Kopp
[5]
|
Haupt/ Kopf
[5]
|
Haubiþ
|
Hofuð
|
Høvd/ Høvur
|
Huvud
|
Hoved
|
Hode
|
Hovud
|
High
|
Heich
|
Heech
|
Hoog
|
Hoog
|
Hooch
|
Hoch
|
Hauh
|
Har
|
Høg/ur
|
Hog
|
Høj
|
Høy/høg
|
Høg
|
Home
|
Hame
|
Hiem
|
Heim
[6]
/ Tuis
[7]
|
Heim
[6]
/Thuis
[7]
|
Heem
|
Heim
|
Haim?þ
|
Heim
|
Heim
|
Hem
|
Hjem
|
Hjem/heim
|
Heim
|
Hook
|
Heuk
|
Hoek
|
Haak
|
Haak
|
Haak
|
Haken
|
Krappa/ Krampa
|
Krokur
|
Krokur/ Ongul
|
Hake/ Krok
|
Hage/ Krog
|
Hake/ Krok
|
Hake/ Krok
[8]
|
House
|
Hoose
|
Hus
|
Huis
|
Huis
|
Huus
|
Haus
|
H?s
|
Hus
|
Hus
|
Hus
|
Hus
|
Hus
|
Hus
|
Many
|
Mony
|
Mannich/Mennich
|
Menige
|
Menig
|
Mannich
|
Manch
|
Manags
|
Margir
|
Mangir/ Nogvir
|
Manga
|
Mange
|
Mange
|
Mange
|
Moon
|
Muin
|
Moanne
|
Maan
|
Maan
|
Maan
|
Mond
|
M?na
|
Tungl/ Mani
|
Mani/ Tungl
|
Mane
|
Mane
|
Mane
|
Mane
|
Night
|
Nicht
|
Nacht
|
Nag
|
Nacht
|
Nacht
|
Nacht
|
Nott
|
Nott
|
Natt
|
Natt
|
Nat
|
Natt
|
Natt
|
No
|
Nae
|
Nee
|
Nee
|
Nee(n)
|
Nee
|
Nein (No, Nee)
|
N?
|
Nei
|
Nei
|
Nej
|
Nej
|
Nei
|
Nei
|
Old
|
Auld
|
Ald
|
Oud
|
Oud, Gammel
[9]
|
Oolt
|
Alt
|
Sineigs
|
Gamall (but: eldri, elstur)
|
Gamal (but: eldri, elstur)
|
Gammal (but: aldre, aldst)
|
Gammel (but: ældre, ældst)
|
Gammel (but: eldre, eldst)
|
Gam(m)al (but: eldre, eldst)
|
One
|
Ane
|
Ien
|
Een
|
Een
|
Een
|
Eins
|
Ains
|
Einn
|
Ein
|
En
|
En
|
En
|
Ein
|
Ounce
|
Unce
|
Uns
|
Ons
|
Ons
|
Ons
|
Unze
|
Unkja
|
Unsa
|
Unsa
|
Uns
|
Unse
|
Unse
|
Unse
|
Snow
|
Snaw
|
Snie
|
Sneeu
|
Sneeuw
|
Snee
|
Schnee
|
Snaiws
|
Snjor
|
Kavi/ Snjogvur
|
Sno
|
Sne
|
Snø
|
Snø
|
Stone
|
Stane
|
Stien
|
Steen
|
Steen
|
Steen
|
Stein
|
Stains
|
Steinn
|
Steinur
|
Sten
|
Sten
|
Stein
|
Stein
|
That
|
That
|
Dat
|
Dit, Daardie
|
Dat, Die
|
Dat (Dut)
|
Das
|
Þata
|
Það
|
Tað
|
Det
|
Det
|
Det
|
Det
|
Two/Twain
|
Twa
|
Twa
|
Twee
|
Twee
|
Twee
|
Zwei (Zwo)
|
Twai
|
Tveir/ Tvær/ Tvo
|
Tveir (/Tva)
|
Tva
|
To
|
To
|
To
[10]
|
Who
|
Wha
|
Wa
|
Wie
|
Wie
|
Wokeen
|
Wer
|
?as (Hwas)
|
Hver
|
Hvør
|
Vem
|
Hvem
|
Hvem
|
Kven
|
Worm
|
Wirm
|
Wjirm
|
Wurm
|
Wurm/ Worm
|
Worm
|
Wurm
|
Maþa
|
Maðkur, Ormur
|
Maðkur/ Ormur
|
Mask/ Orm
[11]
|
Orm
|
Mark/ Makk/ Orm
|
Mark/ Makk/ Orm
[11]
|
Saozneg
|
Skoteg
|
Frizeg ar c'hornog
|
Afrikaneg
|
Izelvroeg
|
Alamaneg izel
|
Alamaneg
|
Goteg
|
Islandeg
|
Faeroeg
|
Svedeg
|
Daneg
|
Norvegeg (Bokmal)
|
Norvegeg (Nynorsk)
|
- ↑
The cognate means 'potato'. The correct word is 'Surepli'.
- ↑
Brett used in Southern, Bord also used in Northern Germany
- ↑
Attested meaning 'letter', but also means beech in other Germanic languages, cf. Russian buk 'beech', bukva 'letter', maybe from Gothic.
- ↑
Now only used in compound words such as
hoofpyn
(headache) and metaphorically such as
hoofstad
(capital city).
- ↑
5,0
5,1
5,2
ha
5,3
From an old Latin borrowing, akin to "cup".
- ↑
6,0
ha
6,1
Archaic: now only used in compound words such as 'heimwee' (homesickness).
- ↑
7,0
ha
7,1
From a compound phrase akin to "to house"
- ↑
Ongel is also used for fishing hook.
- ↑
Old and decayed.
- ↑
Dialectally tvo/ tva/ tvei (m), tvæ (f), tvau (n).
- ↑
11,0
ha
11,1
The cognate means 'snake'.