| Uzi
|
Ur bistolenn-vindrailher Uzi
|
| Kinnig
|
| Bro
|
 Israel
|
| Mont en-dro
|
Pistolenn-vindrailher
|
| Munisionou
|
9 x 19 mm Parabellum
|
| Produer
|
Israel Military Industries
|
| Mare implij
|
1952-2003 (e
arme Israel
)
|
| Pouez ha muzuliou
|
| Mas (hep kartouchenn)
|
3,5 kg
|
| Mas (karget)
|
4 kg
|
| Hirder
|
650 mm
|
| Hirder ar c'hanol
|
260 mm
|
| Perzhiou all
|
| Hed-tenn pleustrek
|
200 m
|
| Tizh mont e-maez ar boledou
|
410 m/s
|
| Endalc'h
|
20, 25 pe 32 gartouchenn
|
An
Uzi
zo ur
bistolenn-vindrailher
ijinet en
Israel
gant an ijinour
Uziel Gal
adalek 1948 ha produet gant an embregerezh armou
Israel Military Industries
(IMI).
Gwerzhet ez eus bet 10 milion eus e adstummou
[1]
. Awenet eo gant ar pistolennou-mindrailher tchek
SA 23
hag
SA 25
. E meur a film e weler anezhi hag e-touez ar pistolennou-mindrailher brudetan eman. Deuet eo
Uzi
da vezan un anv jenerek evit an armou-man e genou tud zo.
D'ar 14 a viz Mae 1948 e teu Israel da vezan ur stad dizalc'h. Brezel a sav buan etre ar vro nevez ha lod eus hec'h amezeien. Dizunvan eo an armou implijet gant
Tsahal
peogwir e teuont eus stokou a bep seurt bro dastumet goude an
Eil Brezel-bed
[2]
. An embregerezh stad IMI a c'houlenn neuze gant daou soudard, al letanant a orin alaman
Uziel Gal
hag ar major Chaim Kara, sevel bep a raktres pistolenn-vindrailher nevez evit an arme. Dibabet e vez arm Uziel Gal abalamour dezhan da vezan marc'hadmatoc'h da broduin hag azasaetoc'h d'an emgannou en dezerzh a-drugarez d'he gwikefre. Anvet e voe an arm choazet diwar anv e ijinour daoust dezhan bezan a-enep an implij-se
[2]
.
Stumm kentan an Uzi, dezhan ul
lamm
koad (1952).
Uziel Gal a enroll ur breved evit an arm e 1952 met chom a ra ar gwir da broduin anezhan gant Ministrerezh an Difenn. 8.000 skouerenn ha 80.000 karger a vez urzhiet e 1954 evit marc'had diabarzh ar vro. Ezporzhiet e vez an arm adalek 1956 met ne c'hall ket IMI produin a-walc'h a armou evit respont d'ar goulenn, hag aotreet e vez ul lisans-produin d'an embregerezh belgiat
FN Herstal
e 1958 gant ma vo gwerzhet an UZI gantan da vroiou aotreet gant Israel nemetken. E 1982 e oa bet produet ouzhpenn ur milion a skouerennou evit an ezporzhian.
[2]
War-zigresk ez a ar gwerzhiou adalek kreiz ar bloavezhiou 1970 abalamour da bouez brasoc'h-brasan ar
fuzuilhou-arsailh
war ar marc'had,
AK-74
pe
M16
hag all, ha da goll ar marc'had iranian goude dispac'h 1979 eno. Adstummou a vez savet neuze gant IMI evit ar siviled evel an
UZI Carbine
adalek 1979. A-benn mirout lans an embregerezh war marc'had an armou bihan e vez savet ar
Mini Uzi
e 1980 hag ar
Micro Uzi
e 1986. Stummou damaotomatek hag un adstumm tostoc'h ouzh ur
bistolenn
(
Uzi Pistol
) a vez savet d'ar mare-se evit ar marc'had amerikan.
[2]
E 2010 e voe kinniget an
Uzi Pro
, stumm modernizaet ar Micro Uzi. Produet e vez breman gant
Israel Weapon Industries
(IWI) en deus kemeret plas IMI goude e vije prevesaet e 2018.
[3]
Kambret eo an Uzi diazez e
9 mm Parabellum
, met adstummou e
.45 ACP
hag e
.22 LR
a vez produet e
Stadou-Unanet Amerika
. Pakou evit amdrein an Uzi e
.40 S&W
pe
10 mm Auto
a gaver ivez. Ar munision 9 mm orin, dezhan ur galloud-toullan izel hag un hed-tenn berr a-walc'h, a zo kaoz eus diskar an Uzi e trede kard an XXvet kantved pa oa e keverezerezh gant fuzuilhou-arsailh efedusoc'h-efedusan.
[2]
An Uzi a grog da vezan implijet gant Tsahal e 1955. Implijet e vez da gentan gant unvezhiou harzlammerien hag an
nerzhiou ispisial
a-raok bezan ledanaet e implij e-touez an droaderien, daoust dezhe ober dreist-holl gant an
FN FAL
.
[2]
Implijet e vez er
Brezel C'hwec'h Devezh
e-barzh ha tro-dro da
Jeruzalem
e-lec'h ma tiskouez bezan akomod en emgannou-ker. Koulskoude e tiskouez bezan re wan a-enep d'ar fuzuilhou Kalashnikov implijet gant ar broiou arab. Erlec'hiet e vez adalek 1973 gant ar fuzuilh-arsailh
Galil
met chom a ra implijet gant an nerzhiou ispisial hag ar polis. E 2003 e vez tennet diouzh ar servij en holl unvezhiou Tsahal hag erlec'hiet gant an Tavor.
[2]
Brudet eo an Uzi e sevenadur poblek Stadou-Unanet Amerika dreist-holl er bloavezhiou 1980-1990. Implijet e vez gant
Arnold Schwarzenegger
er filmou
Terminator
sevenet gant
James Cameron
(1984) ha
Commando
(1985) ha gant
Chuck Norris
en heuliad filmou
Delta Force
kenbroduet en Israel. Stag eo ivez skeudenn an Uzi ouzh hini ar servijou ispisial hag an torfederezh kement hag ar gangou er Stadou-Unanet abalamour d'e implij e bed ar
gangsta rap
, daoust d'an niver a dud lazhet eno gant pistolennou-mindrailheriou er bloavezhiou 1980 ha 1990 bezan dister e-kenver armou all.
[2]
- Ar c'hentan armou gwerzhet gant Yuri Orlov penndudenn ar film
Lord Of War
a zo Uziou.
Un Uzi carbine a oa e-touez an armou a voe implijet e 1984 e lazhadeg McDonald's San Ysidro (
San Diego, Kalifornia
).
- ↑
Mc Manners Hugh,
Ultimate Special Forces
, DK Publishing, 2003, p. 157
(saozneg)
- ↑
2,0
2,1
2,2
2,3
2,4
2,5
2,6
ha
2,7
McNab Chris,
The Uzi Submachine Gun, Vol. 12
, Osprey Publishing, dastumad
Weapons
, 2012, 80 p.
(saozneg)
- ↑
Pajenn an Uzi Pro
war lec'hienn IWI USA (lennet d'ar 05/02/2024)
(saozneg)