Karaez-Plouger
zo ur gumun e
Breizh
, pennlec'h
kanton Karaez
, ha
ker-benn
Poc'her
e
Kerne
. Er bloaz 1956 e voe kendeuzet Karaez gant
Plouger
. Un
enklozadur
e oa Ker-Garaez en homan. E
Penn-ar-Bed
eman, gennet etre tri departamant abaoe an
dispac'h gall
: Penn-ar-Bed,
Mor-Bihan
hag
Aodou-an-Arvor
, ar pezh zo bet drastus evit hec'h
armerzh
.
- Erwan Vallerie : "
Caer Ahes
, 1081 ;
Carahes
, 1146 ;
Carhahes, Caraes
, XIIe ;
Carahes
, 1214 ;
Carahais
, 1278 ;
Kerahes
, 1290 ;
Quarhez
, 1305 ;
Kerahes
, 1306 ;
Kerahes, Carahez
, 1315 ;
Karahes
, 1320 ;
Carahes
, 1327 ;
Kar heys
, 1362 ;
Carhaiz
, 1363 ;
Karahais
, 1367 ;
Kerhaes
, 1368 ;
Kerahaiz
, 1370 ;
Carahes
, 1371 ;
Carahes, Sancti Tremori de Karahes
, 1371 ;
Kerahes
, 1378 ;
Karahes
, 1381 ;
Carhaix
, 1381 ;
Kerahez
, 1394 ;
Kaerahees
, 1405 ;
Kaerahes, Kaerahez
, 1415 ;
Kerahes
, 1420 ;
Kerahez, Kerahes
, 1422 ;
Karhez
, 1457 ;
Guicaraix
(anv-tiegezh*), 1457 ;
Karheix
, 1460 ;
Keraheix
, 1462 ;
Kerahaix
, 1466 ;
Kerahez
, 1467 ;
Kerahes
, 1469 ;
Kerahes
, 1488 ;
Carhaix
, 1489 ;
Kerahes
, 1513 ;
Kerahes
, 1516 ;
Carhaix
, 1519 ;
Karhez
, 1523 ;
Kerahez
, 1524 ;
Kerahes
, 1536 ;
Carhaix
, 1565 ;
Kerahes
, 1574 ;
Kerahez
, 1591 ;
Quarahez
, 1593 ;
Karaes, Keraes, Cares, Kaerais, Kerhahez, Karhez
, 1636 ;
Ker-Aes
, 1779"
[2]
.
Kalz a draou zo bet kinniget evit an anv se, darn iskis ha fentus
[3]
.
- Gregor Rostren :
Urbs AEsia
.
- Dom Lobineau : diwar
Ker-Is
.
- Corret de la Tour d'Auvergne : diwar
Aetius
(gouarnour roman Galia).
- Ogee : Carhaix pe Ker-aes : diwar
Aetius
(gouarnour roman Galia).
- Jacques Cambry : prinsez
Ahes
, merc'h
Conan Meriadec
, pe hini ar roue
Gradlon
.
- Chevalier de Freminville : diwar
Ahes
(prinsez).
- Deric : diwar ar ger brezhonek
Ker-Heic
hag a dalv kement ha "klujar", abalamour ma vefe kalz anezho er vro.
- Moet de la Forte-Mason, meneget gant Marteville & Varin =
omne metallum
"ker ar
metalou
" abalamour da vengleuziou Poullaouen.
- Marteville & Varin :
Urbs AEsia
. Tostaet o deus ivez Keraes ouzh
Mons Aerus
>
Mene-Ares
= Menez Arre.
- Rene Jouan : diwar anv
Cherem
pe
Keren
, ker eus Tyr (
Liban
).
- Anatole Le Braz :
Ker-Is
= Carhaix, ker-benn an
Osismied
.
- Francois Taldir-Jaffrennou : mann da welout gant
Caer Aetius
na
Caer Ahes.
Gwelloc'h eo tostaat ouzh ur ger
kerneveurek
Carhays
, 14 km eus
Truru
, 5 km eus Tregony.
- O.-L. Aubert : Caer-Arhes.
- Francis Gourvil :
Car-
n'eus mann da welout gant Ker.
- Leon Fleuriot :
Corophes > Carofes > Carifes > Carahaes
.
- Francois Moal : eus
Caer Isc
= Exeter, pe Caerhayes e
Kernev-Veur
, pe Caerleon-Upon-Usk e
Kembre
.
- Patrick Galliou ha Bernard Tanguy :
Corophesium
<
Carrofens(em) <
carruvium < quadruvium
= kroashent.
- Bernard Tanguy :
carruvium
<
quadruvium
' = kroashent.
- Gwenc'hlan Le Scouezec :
Kera(h)es
= Ker (prinsez) Ahes.
- Editions Flohic :
carofes
, kroashent.
- Guide Michelin :
"Kaer" signifie "ville" ;
Ahes
designerait les Osismes, une tribu celte
.
- Christian Y.-M. Kerboul :
Carophesium
> Carofes : ker ar c'hroashent.
- Daniel Delattre :
Corophesium
,
Patrom:IXvet kentved
;
Kerahes
, eus
Ker-Ahes
, eil merc'h Gradlon.
- Christiane Kerboul-Vilhon : diwar Carhays eus Kernev-Veur.
|
- En aour e ejon tremenant en argant.
[4]
|
- Emsavadeg ar Bonedou ruz
: trubuilhou a voe e ker d'ar
6
ha d'ar
7 a viz Gouere
1675
[6]
; d'ar 6 e vo preizhet ha lakaet en arigrap ti Claude Sauvan, fermour an dleou, an aotrou Chateaufort gant ur yoc'h a dud: 150 gwaz ha 42 vaouez a voe tamallet oute bet kemeret perzh en trubuilhou, lazhet ur mevel, laeret gwin-ardant, argant, pezhiou-arrebeuri, paperiou, ha kendalc'het e voe d'ar 7 daoust d'ar gouarnour, an aotrou Kerloued, bout deut war al lec'h
[7]
.
- Gant al lezenn eus an 26 a viz C'hwevrer 1790 e voe lakaet Karaez da benn ur
bann
[8]
.
- Monumant ar re varv e Karaez.
- Monumant ar re varv e Plouger, luc'hskeudenn
[10]
.
- Mervel a reas 145 gwaz eus Karaez, da laret eo 4,15% eus ar boblans e 1911
[11]
, ha 62 eus
Plouger
, eleze 5% eus ar boblans e 1911
[12]
, abalamour d'ar brezel.
- Mervel a reas 27 milour, 24 den all a va varvas, lazhet d'an Alamaned pe er c'hampou-bac'h.
- Liban
: mervel a reas ur milour e 1983;
- Bosnia
: ur milour a varvas e 1997.
- 1956
: bodet e voe Karaez ha
Plouger
en ur gumun hepken, anvet "Karaez-Plouger".
-
Iliz katolik
Sant Treveur
, parrez Karaez
-
Iliz katolik
Sant Per
, parrez Plouger
-
Tiez kozh
-
Ti ar Senechal
-
Marc'h-du kozh, plasenn an Ti-gar
- Dourbont roman
- Pont Toull Vihan
- Iliz-parrez
Sant Treveur
, Karaez
- Iliz
Sant Per
, Plouger
|
- Maner Kernigez
- Ti ar Senechal
- Pont ar Veilh Veur
- Kouent an Aogustined
|
- Kouent Karmez
- Kouent an Ospitalierezed
- Ar mirva henoniezh
- Plasenn an Tour d’Auvergne
|
- Chapel Santez Anna
- Kastell Kerampuilh
- Ar C’hastell Ruz
- Marc'h-tan kozh
|
- Bez ar C'hommonwealth e bered ar gumun
Mervel a reas d'an
13 a viz C'hwevrer
1943
e-pad an
Eil Brezel Bed
[13]
.
Niver a annezidi
- E
1921
, d'an 2 a viz Gwengolo, e voe votet un het gant kuzul-ker Karaez evit goulenn ma vije kelennet ar brezhoneg er skolajou hag el liseou hag e vije posupl tremen un arnodenn brezhoneg er vachelouriezh.
- Ar Brezoneg er Skol, 1934-1936: ar c'huzul-ker a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad
Ar Brezoneg er Skol (ABES)
evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol
[14]
.
Panell degemer divyezhek ar gumun
- Ya d'ar brezhoneg
Bannielou Breizh, Frans hag Europa ouzh talbenn an ti-ker.
- Buhez foran
- Deskadurezh
- Skoliou divyezhek a zo eno abaoe
1985
.
- E Karaez eo bet staliet al
lise Diwan
kentan e
Breizh
.
- E
2011
ez eus kaoz da serrin an hentad vrezhonek en eil derez er skoliou Stad.
- E distro-skol 2023 e oa enskrivet er skol
Diwan
hag er c'hlasou divyezhek 179 skoliad (27,4 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentan derez).
https://www.brezhoneg.bzh/98-kelenn.htm
- Bugaligou
- Al liezdegemer "Galipette/Toutig penn" en deus sinet Live 1 karta Divskouarn.
- Al liezdegemer "La main dans la main" en deus sinet ul live tost da live 1 karta Divskouarn.
- E Karaez eman sez ar gazetenn c'hallek sizhuniek
Poher-Hebdo
.
|
- Andre
- Aotrounez Durville, eskopti Roazhon, ha Prat-Meur, eskopti Kernev ; ur serjant-jeneral Karaez e 1656.
- En gul, e lammell en aour
.
|
|
- Jean Raguineau
- Senesal Karaez e 1713
- En argant e zelfin ouzh kleiz, troc'het etre gul ha glazur
|
[15]
Gevellet eo ker gant:
- (fr)
Quentel, P. :
Un nom des anciennes routes : Carhaix
. In :
Revue internationale d'onomastique
niv. 18-4, 1966
pp. 255-270
.
Commons
- ↑
Roadennou ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑
Erwan Vallerie :
Diazezou studi istorel an anviou-parrez. Corpus.
An Here. 1995
- ↑
Bet embannet dre ar munud en niverenn 69 / Mezheven 2020, e-barzh
Kaier ar Poher
, p. 64 da 69
- ↑
Fazius eo un tamm an dresadenn aman (n'eo ket gwenn ar c'herniel nag an ouroul.
- ↑
Henri Guiriec
,
La Region de l'Elle - bas et haut Elle
, e ti an aozer, hep deiziad, (e
galleg
), pajennou 16 ha 17
- ↑
Yvon Garlan
ha
Claude Nieres
,
Les Revoltes bretonnes de 1675 - papier timbre et bonnets rouges
, Editions Sociales, Pariz, 1975 (e
galleg
), pajennou 113, 119 ha 120
- ↑
Jean Lemoine
,
Documents inedits relatifs a la Revolte du Papier timbre en Basse Bretagne en 1675
, Bulletin de la Societe archeologique du Finistere, 1896, pajennou 126 ha 127
- ↑
J. B. Duverger,
Collection complete des lois, decrets, ordonnances, reglemens avis du Conseil d'Etat
, Levrenn gentan, Eil embannadur, Pariz, 1834, p.105
- ↑
Monumant ar re varv
- ↑
Memorial Genweb
- ↑
Memorial Genweb
- ↑
Memorial Genweb
- ↑
Commonwealth War Graves Commission
- ↑
Marsel Guieysse
,
La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle
, pajenn 264, Kemper, Nouvelles Editions Bretonnes, 1936
- ↑
Pol Potier de Courcy :
Nobiliaire et armorial de Bretagne
. Adembannadur Editions des Regionalismes. Cresse. 2011/2014
