An deiziadur muzulmat , pe deiziadur islamek , eo an doare da rannan an amzer a vez implijet er broiou muzulmat . Ur gwir deiziadur loarel eo, rannet e 12 miz loar pe 12 loariad. En deiziadur-se n’eus ket 365,2425 devezh en ur bloavezh, met nebeutoc’h, dre ma ne bad al loariadou nemet 28 devezh pe war-dro (1 bloavezh heolel = 1,0307 bloavezh loarel). Abretoc’h-abretan e krog pep bloavezh eta, e-kenver an heol : war-dro 11 devezh abretoc’h bep bloaz. Ur miz, forzh pehini e vefe, en em gav en-dro d’an hevelep koulz-amzer bep 33 bloaz.

Derou an deiziadur muzulmat eo an Hijra , pa’z eas Mohammed hag e heulierien eus Mekka da Vedina er bloavezh 622 goude J.K.

Er bloavezh 638 e tivizas ar c’halif Omar ( 592 - 644 ) unvanin an deiziaduriou a oa en implij en amzer-hont e-touez ar poblou muzulmat. Divizout a reas e vefe niverennet ar bloavezhiou adalek an Hijra, a oa c’hoarvezet d’ar 16 a viz Gouere 622 goude J.K. Deiz kentan miz kentan ar bloavezh kentan eo an deiz-se (1 MuHarram 1 AH) . An deiziadur muzulmat a reer anezhan ivez deiziadur an Hijra , diwar anv tec’hadenn Muhammad eus Mekka. An deiziadou, en deiziadur-se, a skriver alies gant ar berradur AH, a dalvez Anno Hegirae , da lavarout eo, e latin, "e bloavezh an Hijra".

Anviou ar miziou en deiziadur muzulmat [ kemman | kemman ar vammenn ]

(en arabeg eman an anviou-se p'eo an arabeg yezh sakr an Islam )

1. Muharram ul Haram (krennet e Muharram) ?????
2. Safar ???
3. Rabi-ul-Awwal ????
4. Rab-ul-Akhir (pe Raby` al-THaany) ???? ???????
5. Jamadi-ul-Awwal ??????
6. Jamadi-ul-Akhir (pe Jumaada al-THaany) ????? ??????
7. Rajab ???
8. Sha'aban ??
9. Ramadhan ?????
10. Shawwal ?????
11. Dhul Qadah (pe Thw al-Qi`dah) ?? ?????
12. Dhul Hijja (pe Thw al-Hijjah) ?? ????

Anviou deiziou ar sizhun [ kemman | kemman ar vammenn ]

Diwallit, en arabeg e krog ar sizhun d'ar Sul.

• yaum al-ahad ??? ????? (deiz kentan, Sul)
• yaum al-ithnayna ??? ??????? (eil deiz, Lun)
• yaum ath-thalatha' ??? ??????????? (trede deiz, Meurzh)
• yaum al-arba`a' ??? ?????????? (pevare deiz, Merc'her)
• yaum al-khamis ??? ???????? (pempvet deiz, Yaou)
• yaum al-jum`a ??? ????????? (deiz ar bodad, Gwener)
• yaum as-sabt ??? ???????? (Sadorn)

Diforc’hiou bihan pe vihanoc’h a zo etre ar broiou muzulmat. Dishenvel eo an deiziadur implijet er broiou arabek hag er broiou muzulmat all ( Indonezia , Iran …). Abalamour d’an diforc’hiou-se e c’hell bezan dishenvel deiziadou ar goueliou dre ar bed muzulmat.

Lakaat an deiziadur gregorian (AD) hag an deiziadur muzulman (AH) kenver-ha-kenver [ kemman | kemman ar vammenn ]

• AH = (AD ? 622) x 1,0307
• AD = (AH + 641,0954) / 1,0307

Neuze :

• An 30 a viz Here 2006 eo ar 7 Shawwal 1427 AH.
• 1 MuHarram ( deiz kentan ar bloaz ) 1429 AH a oa d’an 10 a viz Genver 2008.

Liammou diavaez [ kemman | kemman ar vammenn ]

• (fr) An deiziadur muzulmat
• (de) Penaos tremen eus an deiziadur muzulmat d'an deiziadur gregorian
• (ar) (fr) , (en) Deiziadou goueliou