У мяне ёсць мара  ? назва прамовы, якую 28 жн??ня 1963 года ? Вашынгтоне зраб?? змагар з расавай сегрэгацыяй у ЗША Марц?н Лютэр К?нг . Ён па?тара? гэтыя словы ? прамове. Мара была звязана з по?ным выкараненнем рас?зму ? расавай дыскрым?нацы?. ≪Нягледзячы, што гэта мара была адрасавана жыхарам Злучаных Штата?, яе сутнасць закранула людзей з мног?х кра?н свету≫, гаворыцца ? адным м?жнародным выданн? ^[1] . Прамова мела мэту падбадзёрыць удзельн?ка? барацьбы за выкараненне расавай дыскрым?нацы? ? ЗША на працяг змагання.

Асабл?васц? прамовы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Прамова К?нга была прысвечана праблеме расавай сегрэгацы?, якая став?ла чорнае насельн?цтва Злучаных Штата? у н?жэйшае палажэнне ? пара?нанн? з белым? грамадзянам? ЗША. Аф?цыйна сегрэгацыя тольк? раздзяляла жыхаро? па?днёвых штата? па расавым прызнаку ? давала ?м ро?ныя магчымасц? (прынцып separated, but equal  ? ≪раздзельна, але ро?на≫, як? ляжа? у аснове сегрэгацы?, патрабава? стварэння ро?ных умо? у адукацы?, сферы абслуго?вання ? г.д.), але фактычна неграм прапанавал? меншыя магчымасц? ? менш якасныя паслуг?.

К?нг звярну? увагу, што гэта палажэнне супярэчыць гало?най ?дэ? Дэкларацы? незалежнасц?  ? ≪ро?насц? ?с?х людзей≫. Ён закл?ка? сва?х аднадумца? змагацца за ро?насць ус?х грамадзян ЗША ? пры гэтым не карыстацца гвалтам, а таксама не даваць месца нянав?сц? да ?с?х белых амерыканца?. Ён свабодна выкарысто?вае словы ≪негр≫ ? ≪негрыцянск?≫, як?я пазней у пэ?ных колах стал? л?чыць абразл?вым?.

К?нг нярэдка карыста?ся рэл?г?йным? паралелям? ? не менш як двойчы прыводз?? цытаты з Б?бл?? . Гэта не тольк? таму што М. Л. К?нг бы? ? пал?тыкам ? рэл?г?йным дзеячом, але ? часткова звязана з тым, што жыхары ЗША таго часу, асабл?ва негры, был? людзьм? пераважна рэл?г?йным? ? з асабл?вай павагай став?л?ся да думак са Святога П?сання.

Адмову дзяржавы задавол?ць патрэбы негра? у правах ? свабодах, К?нг пара?на? з адмовай стаб?льнага банка выдаць ная?ныя грошы па чэку .

Накольк? ажыццяв?лася мара Марц?на Лютэра К?нга [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Нягледзячы на тое, што цяперашн?я ?лады ЗША ? амерыканскае грамадства ? цэлым трымаюцца кашто?насцей, аб як?х каза? К?нг, ? негры ? ЗША карыстаюцца ро?ным? правам? з белым?, застаецца праблема расавай нянав?сц? ? элемента? добраахвотнай сегрэгацы?, кал?, напрыклад у некаторых кварталах Нью-Ёрка з перавагай негра? беламу чалавеку небяспечна з’я?ляцца. Мара Марц?на Лютэра К?нга да гэтага часу збылася тольк? часткова.

Тэкст прамовы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Сотню гадо? таму вял?к? амерыканец падп?са? Пракламацыю аб вызваленн? нявольн?ка?. Гэты г?старычны дакумент ста? як вял?кае святло маяка надзе? для м?льёна? негрыцянск?х рабо?, як?я пакутавал? ? агн? пякельнай несправядл?васц?. Гэта было падобна таму, як прыходз?ць радасны св?танак, каб пакласц? канец до?гай ночы палону.

Але праз сто гадо? пасля гэтай падзе? в?даць сумную рэч, што негр яшчэ несвабодны. Праз сто гадо? жыццё негра яшчэ скавана наручн?кам? сегрэгацы? ? ланцугам? дыскрым?нацы?. Праз сто гадо? негр жыве на адз?нок?м востраве беднасц? сярод шырокага ак?яна матэрыяльнага дабрабыту. Праз сто гадо? негр чахне на перыферы? амерыканскага грамадства ? роб?цца выгнанн?кам на ?ласнай зямл?. Таму мы прыйшл? сёння сюды, каб звярнуць увагу на такое жудаснае станов?шча.

У некаторым сэнсе мы прыйшл? да кап?талу нашай кра?ны, каб атрымаць ная?ныя грошы па чэку. Кал? арх?тэктары нашай рэспубл?к? нап?сал? цудо?ныя словы Канстытуцы? ? дэкларацы? незалежнасц?, яны падп?сал? пазыковае абавязацельства, згодна якому кожны амерыканец ме? стаць спадкаемцам. Гэты вэксаль бы? абяцаннем, што ?с?м людзям будуць гарантаваны неад’емныя правы на жыццё, свабоду ? шуканне шчасця.

Сёння в?давочна, што Амерыка анулявала пазыковае абавязацельства ? дачыненн? да сва?х цёмнаскурых грамадзян. Замест таго каб выканаць святы абавязак, Амерыка дала неграм незабяспечаны чэк, як? ?м вярнул? з надп?сам ≪недастаткова сродка?≫. Але мы не верым, што банк справядл?васц? ста? банкрутам. Мы не верым, што ? схов?шчах магчымасця? нашай кра?ны недастаткова сродка?. ? вось мы прыйшл? каб атрымаць грошы па гэтым чэку ? па чэку, як? дасць нам па патрабаванн? багацц? свабоды ? бяспеку справядл?васц?. Таксама мы прыйшл? на гэта святое месца, каб нагадаць Амерыцы аб жорсткай неадкладнасц? сучаснай рэча?снасц?. Няма часу на раскошу заспакаення ц? на падобныя транкв?л?затарам паступовыя рэформы. Цяпер час перайсц? з цёмнай ? бязлюднай дал?ны сегрэгацы? на сонечны шлях расавай справядл?васц?. Цяпер час адчын?ць дзверы магчымасця? для ?с?х дзяцей Бога. Цяпер час выцягнуць нашу кра?ну з х?стк?х пяско? расавай несправядл?васц? ? пастав?ць яе на цвёрды падмурак братэрства.

Для кра?ны было б катастрофай прапусц?ць гэты момант ? недаацан?ць дыскрым?нацыю негра?. Пякучае лета справядл?вай незадаволенасц? негра? не скончыцца, пакуль не прыйдзе жыватворная восень свабоды ? ро?насц?. Тысяча дзевяцьсот шэсцьдзясят трэц? ? гэта не канец, а пачатак. Тыя, хто спадзяецца, што неграм трэба спусц?ць пару ? супако?цца, сутыкнуцца з жорсткай рэальнасцю, кал? кра?на вернецца да свайго звычайнага жыцця. Не будзе н? м?ру, н? спакою, пакуль неграм не будуць дадзены ?х грамадзянск?я правы. В?хры непарадка? будуць далей трасц? асновы нашай кра?ны, пакуль не настане дзень справядл?васц?.

Але я маю нешта сказаць свайму народу, як? ста?ць на цёплым парозе, што вядзе ? палац справядл?васц?. У барацьбе за атрыманне месца, якое належыць нам па праву, мы не пав?нны заплям?ць сябе дрэнным? ?чынкам?. Хай не будзем мы праганяць смагу свабоды, п’ючы з кел?ха кры?ды ? нянав?сц?.

Мы за?сёды пав?нны весц? сваю барацьбу на высок?м узро?н? годнасц? ? дысцыпл?ны. Мы не пав?нны дазвол?ць нашаму творчаму пратэсту апусц?цца да ф?з?чнага нас?лля. Зно? ? зно? мы мус?м уздымацца да вел?чных вышыня? супрацьстаяння ф?з?чнай с?ле с?лай духу. Новы цудо?ны баявы дух, што ахап?? негрыцянства, не пав?нен падштурхо?ваць да недаверу ?с?м белым людзям, бо мног?я з нашых белых брато?, як сведчыць аб гэтым ?х прысутнасць тут сёння, зразумел?, што ?х лёс звязаны з нашым лёсам, а ?х свабода неразры?на звязана з нашай свабодай. Мы не можам ?сц? ? адз?ночку.

? пакуль мы ?дзем, мы мус?м прысягнуць, што пойдзем уперад. Мы не можам павярнуцца назад. Ёсць тыя, хто пытаюцца ? барацьб?то? за грамадзянск?я правы: ≪Кал? ?жо вы будзеце задаволены?≫ Мы не можам быць задаволеным?, пакуль нашы целы, стомленыя ад цяжкай дарог? не адпачнуць у матэлях ля шашы ? гарадск?х атэлях. Мы не можам быць задаволеным?, пакуль асно?ная магчымасць негра куды-небудзь пераехаць ? гэта змян?ць маленькае гэтта на гэтта паболей. Мы не можам быць задаволеным?, пакуль негр у М?с?с?п? не мае права галасаваць, а негр у Нью-Ёрку л?чыць, што яму няма прычын удзельн?чаць у выбарах. Не, не, мы не задаволеныя ? не будзем задаволеным?, пакуль не пацячэ, як вада, суд ? пра?да ? як моцны паток ^[2] .

Я не маю сумнення?, што некаторыя з вас прайшл? праз цяжкасц? ? выпрабаванн?. Некаторыя з вас прыйшл? сюды непасрэдна з-за крата?. Некаторыя з вас прыйшл? з раёна?, дзе ваша жаданне атрымаць свабоду сутыкнулася з навальн?цай праследавання? ? вятрам? пал?цэйскага самавольства. Вы стал? выпрабаваным? ваярам? ? разнастайных пакутах. Працягвайце сваю справу з верай у тое, што несправядл?выя пакуты будуць узнагароджаны.

Вяртайцеся ? М?с?с?п?, вяртайцеся ? Алабаму, вяртайцеся ? Джорджыю, вяртайцеся ? Лу?з?яну, вяртайцеся ? трушчобы ? гета нашых па?ночных гарадо? ? ведайце, што нейк?м чынам гэта станов?шча можа ? будзе мяняцца. Не будзем жа качацца ? дал?не адчаю.

Я вам кажу, сябры, што, нягледзячы на цяжкасц? ? расчараванн? цяперашняга часу, у мяне ёсць мара. Гэта мара караням? ?ходз?ць у амерыканскую мару.

У мяне ёсць мара, што аднойчы наша кра?на ?стане ? будзе жыць у згодзе з сва?м крэда: ≪Мы зыходз?м з той в?давочнай пра?ды, што ?се людз? створаны ро?ным?≫.

У мяне ёсць мара, што аднойчы на чырвоных узгорках Джорджы? сыны былых рабо? ? сыны былых раба?ладальн?ка? здолеюць сесц? разам за адным сталом брацтва.

У мяне ёсць мара, што аднойчы нават штат М?с?с?п?, штат-пустыня, што пячэ гарачынёй нясправядл?васц? ? прыгнёту, стане ааз?сам свабоды ? правасуддзя.

У мяне ёсць мара, што чацвёра ма?х дзяцей будуць кал?-небудзь жыць у кра?не, дзе аб ?х будуць судз?ць не на падставе колеру ?х скуры, а на падставе сутнасц? ?х характару.

У мяне сёння ёсць мара.

У мяне ёсць мара, што аднойчы штат Алабама, дзе цяпер з вусна? губернатара цякуць словы ?мяшальн?цтва ? адмовы прызнаць федэральныя законы, пера?творыцца ? месца, дзе малыя чорныя хлопчык? ? дзя?чынк? здолеюць узяцца за рук? з малым? белым? хлопчыкам? ? дзя?чынкам? ? гуляць разам як сёстры ? браты.

У мяне сёння ёсць мара.

У мяне ёсць мара, што аднойчы кожны дол напо?н?цца, ? кожная гара ? падгорак пан?зяцца, крыв?зны выпрастуюцца, ? няро?ныя дарог? зробяцца гладк?м?; ? з’яв?цца слава Гасподняя ? ?бачыць гэта кожная плоць ^[3] .

Гэта наша надзея. Гэта вера, з якой я вярнуся на По?дзень. З гэтай верай мы вып?л?м з гары адчаю камень надзе?. З гэтай верай мы здолеем пера?тварыць лаянку сварак у нашай кра?не ? прыгожую с?мфон?ю братэрства. З гэтай верай мы здолеем разам працаваць, разам мал?цца, разам змагацца, разам ?сц? за краты, разам змагацца за свабоду, ведаючы, што аднойчы мы будзем свабодныя.

Гэта будзе дзень, кал? ?се дзец? Бога змогуць спяваць з новым сэнсам словы: ≪Мая кра?на, пра цябе, м?лы край свабоды, пра цябе я спяваю. Зямля, дзе памерл? мае бацьк?, зямля гонару п?л?грыма, хай з кожнага горнага сх?лу зв?н?ць свабода≫.

? кал? Амерыка мае стаць вял?кай дзяржавай, гэта абавязкова пав?нна адбыцца. Так хай зв?н?ць свабода з чаро?ных узгорка? Нью Гемпшыра. Хай зв?н?ць свабода з магутных гор Нью-Ёрка. Хай зв?н?ць свабода з узвышша Алеген? ? Пенс?льван??!

Хай зв?н?ць свабода з пакрытых снежным? шапкам? скал Каларада!

Хай зв?н?ць свабода з ф?гурыстых горных вяршынь Кал?форн??!

Але не тольк? гэта; хай зв?н?ць свабода з Сто?н Ма?нц?н у Джорджы?!

Хай зв?н?ць свабода з Лука?т Ма?нц?н у Тэнэс?!

Хай зв?н?ць свабода з кожнага пагорку ? кожнай кратав?ны ? М?с?с?п?. З кожнага ?згорку хай зв?н?ць свабода.

Кал? мы дадз?м свабодзе зазв?нець, кал? мы дамо ёй зв?нець з кожнай вёск? ? хутара, з кожнага штата ? горада, мы паскорым з’я?ленне таго дня, кал? ?се дзец? Бога, чорныя ? белыя, я?рэ? ? людз? з ?ншых народа?, пратэстанты ? катал?к? змогуць узяць адно аднаго за рук? ? заспяваць стары негрыцянск? духо?ны г?мн: ≪Нарэшце свабодныя! Нарэшце свабодныя! Дзякуй Богу ?сёмагутнаму, мы нарэшце свабодныя!≫ ^[4] .

Зноск?