З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Урачыстасць
(
лац.
:
Solemnitas
) ? найвышэйшая ступень царко?нага свята ? заходн?х л?тург?чных абрадах Катал?цкай царквы.
Слова ≪solemnitas≫ за?сёды выкарысто?валася на Захадзе для абазначэння вял?кага царко?нага свята, аднак да сярэдз?ны ХХ стагоддзя не з'я?лялася л?тург?чным тэрм?нам
[1]
. У 1969 годзе пасля
Другога Ватыканскага сабору
л?тург?чная рэформа змян?ла складаную с?стэму свята?, якая ?снавала ? лац?нск?м абрадзе з канца XVI стагоддзя, на с?стэму, дзе ?се дн? л?тург?чнага года мел? адну з чатырох катэгорый:
- Будн? дзень (
feria
). У гэты дзень не ?шано?ваюцца святыя альбо падзе? з
жыцця ?суса Хрыста
, але ? паасобных кра?нах могуць адзначацца ?спам?ны святых, што шануюцца тым ц? ?ншым народам ц? групай верн?ка?.
- Успам?н (
memoria
). Падчас набажэнства ?згадваецца постаць таго ц? ?ншага святога. Успам?н можа быць абавязковы (
memoria obligatoris
) ? неабавязковы, факультаты?ны (
memoria ad libitum
).
- Свята (
festum
). У дн? свята? узгадваюцца найбольш ?стотныя постац? хрысц?янскай веры ? важныя падзе? з жыцця ?суса Хрыста ? святых, а набажэнства мае асабл?выя элементы.
- Урачыстасць (
solemnitas
). Найбольш значныя святы л?тург?чнага году.
Святкаванне ?рачыстасц? мае шэраг адрознення? у парадку правядзення набажэнства?. У адрозненне ад ?ншых л?тург?чных дзён, святкаванне ?рачыстасц? пачынаецца не з по?начы, а з вечара папярэдняга дня. Яно адкрываецца нешпарам?, некаторыя ?рачыстасц? маюць таксама паслядо?насц? в?г?л?йных ?мша?, як?я служацца вечарам напярэдадн? асно?нага дня свята
[2]
.
?мша
з урачыстасц? мае тры б?бл?йныя чытанн?, спе? г?мна
Gloria
, а таксама с?мвал веры. Кал? ?рачыстасць прыпадае на пятн?цу, гэты дзень не з'я?ляецца днём пакаяння ? посту
[3]
. Дзве найвял?кшыя ?рачыстасц? л?тург?чнага году, Нараджэнне Пана ? Вял?кдзень, святкуюцца з актавай, гэта значыць на працягу васьм? дзён пасля дня свята. Гало?нае свята Катал?цкай царквы, Пасха, завецца ?рачыстасцю ?рачыстасця?.
У цяперашн? час л?чба ?рачыстасця? у агульным рымск?м календары складае 17. Акрамя таго, Канферэнцыя катал?цк?х б?скупа? асобнай кра?ны ц? ?лада манаскага закону мае права дадаткова надаць статус урачыстасц? дню ?спам?ну асабл?ва шанаванага ? кра?не святога. Таксама статус урачыстасц? ? кожнай святын? атрымл?вае гадав?на яе пасвячэння ? тытулярнае свята дадзенай святын?
[1]
.
| Дзень
|
Свята
|
| 1 студзеня
|
Святой Багародз?цы Мары?
|
| 6 студзеня
|
Аб'я?ленне Пана
|
| 19 сакав?ка
|
Св. Юзафа, абранн?ка Найсвяцейшай Панны Мары?
|
| 25 сакав?ка
|
Звеставанне Пана
|
| Сакав?к?красав?к
|
Вял?кдзень
|
| 40-ы дзень пасля Вял?кадня
|
Унеба?шэсце Пана
|
| 50-ы дзень пасля Вял?кадня
|
Пяц?дзесятн?ца
|
| Нядзеля пасля Пяц?дзесятн?цы
|
Найсвяцейшай Тройцы
|
| Чацвер пасля ?рачыстасц? Найсвяцейшай Тройцы
|
Найсвяцейшага Цела ? Крыв? Пана Езуса Хрыста
|
| Пятн?ца на 8 дзень пасля ?рачыстасц? Цела ? Крыв? Пана
|
Найсвяцейшага Сэрца Езуса
|
| 24 чэрвеня
|
Нараджэнне св. Яна Хрысц?целя
|
| 29 чэрвеня
|
Св. Пятра ? Па?ла, апостала?
|
| 15 жн??ня
|
Унеба?зяцце Найсвяцейшай Панны Мары?
|
| 1 л?стапада
|
Ус?х святых
|
| Апошняя нядзеля звычайнага перыяду
|
Хрыста, Валадара Сусвету
|
| 8 снежня
|
Беззаганнае Зачацце Найсвяцейшай Панны Мары?
|
| 25 снежня
|
Нараджэнне Пана
|
- ≪Торжество≫ // Католическая энциклопедия. Т.4. Изд. францисканцев, М.2011. Ст. 1411?1412
