Стэнл? Бен Пруз?нер
англ. : Stanley B. Prusiner
Дата нараджэння	28 мая 1942 ( 1942-05-28 ) [1] [2] […] (82 гады)
Месца нараджэння	Дэ-Мойн , Аява
Грамадзянства	ЗША
Род дзейнасц?	урач , в?русолаг , б?ях?м?к , выкладчык ун?верс?тэта , не?ролаг
Навуковая сфера	не?ралог?я [3] ? б?ях?м?я
Месца працы	Кал?фарн?йск? ?н?верс?тэт у Сан-Францыска [d] Кал?фарн?йск? ?н?верс?тэт у Беркл?
Навуковая ступень	прафесар
Альма-матар	Медыцынская школа Перэльмана пры Ун?верс?тэтце Пенс?льван?? [d] Кал?фарн?йск? ?н?верс?тэт у Сан-Францыска [d] Старшая школа Уолнат-Х?лс [d]
Член у	Лонданскае карале?скае таварыства Нацыянальная акадэм?я навук ЗША Сербская акадэм?я навук ? мастацтва? Амерыканская акадэм?я мастацтва? ? навук Амерыканскае ф?ласофскае таварыства [4]
Узнагароды	прэм?я Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынск?я даследаванн? ( 1994 ) прэм?я Вольфа па медыцыне ( 1995 ) медаль Бенджам?на Франкл?на [d] ( 1998 ) м?жнародная прэм?я Фонда Гайрднера ( 1993 ) прэм?я Пауля Эрл?ха ? Людв?га Дармштэтэра [d] ( 1995 ) прэм?я Лу?зы Грос-Хорв?ц ( 1997 ) Dickson Prize in Medicine [d] ( 1993 ) Keio Medical Science Prize [d] ( 1996 ) Potamkin Prize [d] ( 1991 ) стыпендыя Аляксандра фон Гумбальта [d] прэм?я Макса Планка [d] ( 1992 ) Bristol-Myers Squibb Award for Distinguished Achievement in Neuroscience Research [d] ( 1994 ) прэм?я Шарля-Леапольда Маера [d] ( 1996 ) Richard Lounsbery Award [d] ( 1993 ) медаль сэра Ханса Крэбса [d] ( 1999 ) Robert J. and Claire Pasarow Foundation Award for Distinguished Contributions to Neuropsychiatric Research [d] ( 1995 ) Metlife Foundation Award for Medical Research in Alzheimer's Disease [d] ( 1991 ) прэм?я Гумбальта замежны член Лонданскага карале?скага таварыства [d] ( 15 мая 1997 ) Q126416259 ? ( 19 л?пеня 1996 )
Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

Стэнл? Бен Пруз?нер ( англ. : Stanley B. Prusiner , нар. 28 мая 1942 , Дэ-Мойн , Аява , ЗША ) ? амерыканск? не?ролаг , б?ях?м?к ? в?русолаг , ла?рэат Нобеле?скай прэм?? па ф?з?ялог?? ? медыцыне ? 1997 годзе за даследаванн? прыёна? .

Б?яграф?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Стэнл? Пруз?нер нарадз??ся ? Дэ-Мойне штата Аява , сын Марыям (па нараджэнн? Spigel ) ? арх?тэктара Ло?рэнса Пруз?нера. Дзяц?нства пражы? у Дэ-Мойне ? Цынцынац? ? Аяве, навуча?ся ? Walnut Hills High School . Атрыма? ступень бакала?ра х?м?? ва ?н?верс?тэце Пенс?льван?? , потым ступень доктара медыцыны ? Школе медыцыны ?н?верс?тэта Пенс?льван??. ^[5] Пасля Пруз?нер праходз?? стажыро?ку ? Кал?фарн?йск?м ун?верс?тэце ? Сан-Францыска . Пазней перайшо? у Нацыянальныя ?нстытуты аховы здаро?я ЗША, дзе вывуча? глутам?назы ? E.coli ? лабараторы? графа Штатмена.

Пасля трох гадо? у Нацыянальных ?нстытутах аховы здаро?я ЗША, Пруз?нер вярну?ся ва Кал?фарн?йск? ?н?верс?тэт у Сан-Францыска для завяршэння рэз?ндэнтуры ? не?ралог?? . Пасля завяршэння рэз?ндэнтуры ? 1974 годзе, паступ?? ва Кал?фарн?йск? ?н?верс?тэт у Сан-Францыска на не?ралаг?чнае аддзяленне. З таго часу Пруз?нер займа? розныя пасады як ва Кал?фарн?йск?м ун?верс?тэце ? Сан-Францыска, так ? ? Кал?фарн?йск?м ун?верс?тэце ? Беркл? .

Прафесар Кал?фарн?йскага ?н?верс?тэта.

У 1992 годзе Пруз?нер абраны ? Нацыянальную акадэм?ю навук , ? ? яе к?руючы савет у 2007 годзе. Ён таксама член Амерыканскай акадэм?? мастацтва ? навук (1993), Карале?скага таварыства (1996), Амерыканскага ф?ласофскага таварыства (1998), Сербскай акадэм?? навук ? мастацтва? (2003) ? ?нстытута медыцыны.

У 2009 годзе вучоны наведва? Беларусь , бы? у музе? г?сторы? ? культуры я?рэя? Беларус? .

Продк? вучонага ? XVIII стагоддз? жыл? ? М?нску , Шклове , Маг?лёве , Пружанах ? М?ры . У канцы XIX стагоддзя прадзед Стэнл?, юрыст Вульф Пруз?нер, як? жы? у Маскве , вымушаны з’ехаць у Амерыку пасля высялення я?рэя? з Масквы . ^[6]

Навуковая дзейнасць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Адкры? прыёны  ? ?нфекцыйныя агенты бялковай прыроды, як?я выкл?каюць пашкоджанн? гала?нога мозга (энцэфалапаты?) чалавека ? жывёл, у т.л. скрэйп? (сверб) авечак ? губчатую энцэфалапатыю (≪ шаленства ≫) буйнога рагатага быдла .

Вызначы? ам?нак?слотную паслядо?насць прыёнавага бялка ? ?ндэтыф?кава? яго ген.

Цяпер Пруз?нер узначальвае навукова-даследчую лабараторыю ? Кал?фарн?йск?м ун?верс?тэце ? Сан-Францыска , займаецца даследаваннем прыёнавых хвароб , хваробы Альцгеймера ? та?паты? . ^[7]

Узнагароды [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• 1991  ? Potamkin Prize
• 1993  ? The Richard Lounsbery Award
• 1993  ? М?жнародная прэм?я Гайрднера
• 1994  ? Прэм?я Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынск?я даследаванн?
• 1995  ? The Paul Ehrlich and Ludwig Darmstaedter Prize
• 1996  ? Прэм?я Вольфа па медыцыне
• 1996  ? The Keio International Award for Medical Science
• 1997  ? Прэм?я Лу?зы Грос-Хорв?ц
• 1997  ? Нобеле?ская прэм?я па ф?з?ялог?? ? медыцыне
• 1998  ? Медаль Бенджам?на Франкл?на ^[8]
• 2010  ? Нацыянальны навуковы медаль ЗША ^[9]

Зноск?

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.13: Прам?ле ? Рэлакс?н / Рэдкал.: Г. П. Пашко? ? ?нш. ? Мн. : БелЭн, 2001. ? Т. 13. ? С. 125. ? 576 с. ? 10 000 экз.  ? ISBN 985-11-0216-4 (Т. 13).

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

	Стэнл? Бен Пруз?нер на В?к?схов?шчы

• Стааронка Стэнл? Б. Пруз?нера на Нобеле?ск?м сайце (англ.)
• Аф?цыйны сайт Прэм?? Лу?зы Грос-Хорв?ц (англ.)
• Prusiner Laboratory Арх?вавана 13 лютага 2013. на сайце Кал?фарн?йскага ?н?верс?тэта ? Сан-Францыска (англ.)
• Institute for Neurodegenerative Diseases  ? run by Dr. Prusiner (англ.)