Стан?сла? Лорэнц

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Стан?сла? Лорэнц
польск. : Stanisław Lorentz
Дата нараджэння 28 красав?ка 1899 ( 1899-04-28 ) [1]
Месца нараджэння
Дата смерц? 15 сакав?ка 1991 ( 1991-03-15 ) [1] (91 год)
Месца смерц?
Месца пахавання
Грамадзянства
Дзец? Alina Kowalczykowa [d] ? Irena Nowak [d]
Род дзейнасц? пал?тык , мастацтвазнавец , г?сторык , выкладчык ун?верс?тэта
Навуковая сфера мастацтвазна?ства
Месца працы
Альма-матар
Партыя
Член у
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

Стан??сла? Лорэнц ( польск. : Stanisław Lorentz ; 28 красав?ка 1899 , г. Радам , Польшча  ? 15 сакав?ка 1991 , Варшава ) ? польск? мастацтвазнавец . Прафесар Варша?скага ?н?верс?тэта ( 1947 ), ганаровы член мног?х е?рапейск?х акадэм?й, эксперт ЮНЕСКА .

Б?яграф?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

С. Лорэнц нарадз??ся ? сям’? выкладчыка?. Сям’я мела шведск?я каран?. Бацька бы? герман?стам, мац? ? географам. У сям’? панава? культ навук? ? ? вызначанай меры лёс будучага навуко?ца бы? наканаваны яго выхаваннем у бацько?скай хаце. [6]

З юных гадо? Стан?сла? Лорэнц прая?ля? ц?кавасць да г?сторы?, мастацтва ? арх?тэктуры. Скончы? г?мназ?ю Войцеха Гурскага ? Варшаве , вучы?ся на ф?ласофск?м факультэце Варша?скага ?н?верс?тэта . Вывуча? г?сторыю мастацтва . У 1924 годзе абаран?? доктарскую ступень па творчасц? Эфра?ма Шрогера   (руск.) . У час ? пасля навучэння ён праходз?? практыку ? Герман??, ?тал?? ? Францы?. У прыватнасц?, вывуча? арх?тэктурныя планы Гародн? XVIII ст. у Дзяржа?ным арх?ве ? Дрэздэне. [7]

Навучальны працэс бы? перапынены прызывам С. Лорэнца ? войска, у сувяз? з пачаткам польска-савецкай вайны ? 1919 годзе. Служба праходз?ла ? званн? падпаручн?ка рэзерву. Пасля дэмаб?л?зацы? ? 1920 годзе змог вярнуцца да навук?.

Пасля заканчэння асп?рантуры ?восен? 1924 года навуковец заста?ся працаваць у Варша?ск?м ун?верс?тэце. У 1927 г. С. Лорэнц ста? чыно?н?кам у М?н?стэрстве веравызнання? ? народнай асветы. У сферу яго адказнасц? ?ваходз?л? м?жнародныя навуковыя сувяз? ? музейная справа. [8]

У 1929 ? 1935 гадах узначальва? аддзелы аховы помн?ка? у В?ленск?м ? Навагрудск?м ваяводствах , адначасова выклада? у В?ленск?м ун?верс?тэце ?мя Стэфана Баторыя, з’я?ля?ся загадчыкам аддзела мастацтва? у в?ленск?м ваяводск?м к?раванн?.

3 1935 года в?цэ-дырэктар, з 1936 дырэктар Народнага музея , у 1945 ? 1951 узначальва? Дырэкцыю нацыянальных музея? ? аховы помн?ка? у Варшаве .

У 1947 г. атрыма? званне прафесара Варша?скага ?н?верс?тэта, з 1949 г. член Польскай акадэм?? веда?, з 1952 г. член карэспандэнт, а з 1964 г. сапра?дны член Польскай акадэм?? навук. З’я?ля?ся экспертам ЮНЕСКА па пытаннях аховы помн?ка?.

У 1965?1969 уваходз?? у сейм ПНР ад дэмакратычнай парты?. Ме? шэраг дзяржа?ных узнагарод.

Памёр у Варшаве ? 1991 г. Пахаваны на лютэранск?х мог?лках.

Навуковая дзейнасць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У работах 1930-х гадо? даследава? асобныя пытанн? разв?цця беларускай арх?тэктуры . А?тар манаграф?? пра I. К. Гла?б?ца ≪Ян Кшыштаф Гла?б?ц, в?ленск? арх?тэктар XVIII ст.≫ ( 1937 ).

Можна сцвярджаць, што С. Лорэнц пак?ну? ярк? след у г?сторы? Заходняй Беларус? . Ён непасрэдна ?заемадзейн?ча? з ключавым? культурным? ? пал?тычным? дзеячам? рэг?ёна, як палякам?, так ? беларусам?, акцэнтуючы ?х увагу на пытаннях аховы помн?ка?.

Навуковец сфармулява? канцэпцыю кансервацы? ру?н замка? Навагрудчыны ? В?леншчыны, якой пасля прытрымвал?ся арх?тэктары аж да верасня 1939 г., ? якая не страц?ла сваёй актуальнасц? ? да сёння. Навуко?цам был? выя?лены ? ?лучаны ? сп?с ахаваных аб’екта? шматл?к?я рухомыя ? нерухомыя помн?к?, праанал?заваны матэрыялы па г?сторы? мастацтва Вял?кага княства Л?то?скага , апубл?каваны важныя працы па культурнай спадчыне В?ленскага ? Наваградскага ваяводства?.

Па сутнасц?, С. Лорэнц разам са сва?м папярэдн?кам на пасадзе кансерватара В?ленскага ? Наваградскага ваяводства? Ежы Рэмерам, ста?ць у вытока? с?стэмы аховы помн?ка? на тэрыторы? Заходняй Беларус? . Дзякуючы дзеянням гэтага навуко?цы ? чыно?н?ка, ск?раваным на захаванне культурнай спадчыны ? м?жваенны перыяд, а таксама пак?нутым ?м звесткам, мы валодаем кашто?ным? матэрыялам?, як?я асвятляюць дэтал? мерапрыемства? па кансервацы? помн?ка? ? могуць служыць падказкай пры правядзенн? адпаведных прац у нашыя дн?. [9]

Зноск?

  1. а б https://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-acc&acc_sequence=000012516&find_code=SYS&local_base=ARS10
  2. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматы?ны кантроль ? 2012?2016. Праверана 22 снежня 2014.
  3. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматы?ны кантроль ? 2012?2016. Праверана 31 снежня 2014.
  4. Nuremberg Trials Project ? 2016.
  5. http://czlonkowie.pan.pl/czlonkowie/sites/WynikiWyszukiwania.html?s=LORENTZ,%20Stanis%C5%82aw%20 Праверана 26 сакав?ка 2019.
  6. Struty?sk, W. Bohater dla dziedzictwa. ≪Kurier Wilenski≫ z 8.06.2012 [Электронный ресурс]. ? Режим доступа: http://kurierwilenski.lt/2012/06/08/bohater-dla-dziedzictwa/#comments ? Дата доступа: 5.05.2017.
  7. Lorentz, S. Zapiski do autobigrafii Nowogr?dczyznie / S. Lorentz // ≪Kwartalnik Historii Nauki i Techniki≫, R. 24: 1979 z. 4. ? S. 731?756.
  8. Jarocki, R. Rozmowy z Lorentzem / R. Jarocki. Warszawa: Pa?stwowy Instytut Wydawniczy, 1981. ? S. 75.
  9. Мароза?, Д. В. Cтан?сла? Лоранц ? рупл?вец да?н?ны ? Заходняй Беларус? / Д. В. Мароза? // Беларуск? г?старычны часоп?с . ? 2018. ? № 8. ? С. 41.

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Лорэнц Стан?сла? // Арх?тэктура Беларус?: Энцыклапедычны даведн?к . ? Мн. : БелЭн , 1993. ? 620 с. ? ISBN 5-85700-078-5 .
  • Мароза?, Д. В. Cтан?сла? Лоранц ? рупл?вец да?н?ны ? Заходняй Беларус? / Д. В. Мароза? // Беларуск? г?старычны часоп?с . ? 2018. ? № 8. ? С. 30-42.
  • Мароза?, Д. В. Нататк? да ≪В?ленскага альбома≫ Cтан?слава Лоранца / Д. В. Мароза? // Беларуск? г?старычны часоп?с . ? 2018. ? № 9. ? С. 33-38.
  • Lorentz, S. Zapiski do autobigrafii Nowogr?dczyznie / S. Lorentz // ≪Kwartalnik Historii Nauki i Techniki≫, R. 24: 1979 z. 4. ? S. 731?756.
  • Lorentz, S., Konserwacja ruin zamk?w w Wile?szczyznie i Nowogr?dczyznie / S. Lorentz // ≪Ochrona Zabytk?w Sztuki≫. ? 1930/31. ? Zesz. 1 ? 4. ? S. 161?180.
  • Lorentz, S. Album wile?skie / S. Lorentz. Warszawa: Pa?stwowy Instytut Wydawniczy, 1986.
  • Kowalczykowa, А. Konserwator Stanisław Lorentz na Wilenszczyznie ? przyczynek / A. Kowalczykowa //≪Acta Academiae artium Vilnensis≫, T. 29. Vilnius, 2003. S. 129?138.
  • Jarocki, R. Rozmowy z Lorentzem / R. Jarocki. Warszawa: Pa?stwowy Instytut Wydawniczy, 1981.
  • Struty?sk, W. Bohater dla dziedzictwa. ≪Kurier Wilenski≫ z 8.06.2012 [Электронный ресурс]. ? Режим доступа: http://kurierwilenski.lt/2012/06/08/bohater-dla-dziedzictwa/#comments ? Дата доступа: 5.05.2017.

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]