Полацкае паходжанне л?то?ск?х князё?
? адна з г?потэз паходжанне вял?к?х князё? л?то?ск?х. Паводле яе,
М?ндо?г
? пазнейшыя
Гедз?м?нав?чы
паходз?л? з роду
?зяслав?ча? Полацк?х (Рагвалодав?ча?)
.
≪
Васкрасенск? летап?с
≫ (сяр.
XVI ст.
) паведамляе:
≪ Въ лето 6637 (1129) прииде на Полоцкие Князи на Рогволодовичи Князь Великий Мстиславъ Володимировичь Мономашь и Полтескъ взялъ, а Рогволодовичи за бежали въ Царьградъ. Литва въ ту пору дань даяше Княземъ Полоцкимъ, а владома своими Гетманы, а городы Литовские тогда, иже суть ныне за Кролемъ, обладаны Князьями Киевскими, иные Черниговскими, иные Смоленскими, иные Полоцкими, и оттоле Вильня приложишася дань даяти Королю Угорскому за страхование Великаго Князя Мстислава Володимировича; и Вильняне взяша себе изъ Царяграда Князя Полоцку Ростислава Рогволодовича детей Давила Князя, да брата его Молковца Князя; и той на Вильне первой Князь Давилъ, братъ Молковцевъ большой. А дети ево Видъ, егожъ люди волкомъ звали; да Ердень Князь. А Ерденевъ сынъ крестился, былъ Владыка во Твери, которой на Петра Чудотворца волнение учинилъ; звали его Андреемъ; писалъ на Чудотворца лживыя словеса. А у Молковца Князя сынъ Миндовгъ.≫
(
Ст.-рус.
)
Так?м чынам, паводле гэтай верс??, ва ?сходняй частцы сучаснай
Л?твы
з XI ст. ?снавала
В?ленскае княства
?
удзел
Полацкай зямл?
. Меркаваным яго князем бы?
Расц?сла? Рагвалодав?ч
. Пасля 1129 года, кал? полацк?я Рагвалодав?чы, у т.л. ? Расц?сла?, был? высланы з сем'ям? ? В?зантыю, жыхары В?льн? запрас?л? сабе на княжанне з В?занты? сыно? Расц?слава ?
Ма?кольда
?
Дав?ла
. Ма?кольд, паводле летап?су, бацька М?ндо?га, а Дав?л ? бацька Трайдзеня ?, так?м чынам, продак ус?х
Гедз?м?нав?ча?
. Пасля смерц? М?ндо?га ? Войшалка, т.б. згасання роду Ма?кольда, род Дав?ла пераня? уладу ?
Л?тве
.
М?кола Ермалов?ч, абап?раючыся на тое, што л?то?цы (≪л?тва≫) часта ?дзельн?чала з паходах полацк?х князё?, л?чы?, што ≪л?тва≫ знаходз?лася ? васальнай залежнасц? ад Полацка. Таксама на ?сходзе сучаснай Л?твы ? па?ночным захадзе Беларус? ?снавала В?ленскае княства, з цэнтрам у В?льн? (першапачаткова Крыв?ч-горад або Крывы-горад). Пра тое ж быццам паведамляе ? Васкрасенск? летап?с. Гэта тэрыторыя славян?завалася праз крыв?чо?, як у сваю чаргу Панямонне праз дрыгав?чо?.
Ёсць пытанн? наконт Расц?слава Рагвалодав?ча. Паводле ≪Рускай геральдык?≫ А. Б. Лак?ера, Расц?сла? Усяслав?ч ме? сыно?
Ма?кольда
?
Дав?ла
. Тым самым А. Б. Лак?ер л?чыць Расц?слава Рагвалодав?ча Расц?славам Усяслав?чам. Паводле, напрыклад, ≪Г?сторы? рода? рускага дваранства≫ П. М. Пятрова, Расц?сла? Рагвалодав?ч ? сын
Рагвалода Барысав?ча
? ≪Рагвалодав?ч≫ не родавая прыналежнасць, а ?мя па бацьку.
Герб ≪Калюмны≫
Герб ≪Пагоня≫
Герб Гедз?м?нав?ча? ≪Калюмны≫ вельм? падобны да ≪Трызуба≫ Рурыкав?ча?, у т.л. да знака, як?м карыста?ся Усяслава Брачыслав?ч ? яго нашчадк?. Гэта можа сведчыць пра тое, што Гедз?м?нав?чы магл? паходз?ць ад нашчадка? Усяслава ? карыстацца мадыф?кацыяй гэтага ж знака. Таксама герб ≪Пагоня≫, на думку некаторых г?сторыка?, мог мець полацкае паходжанне.
- Энцыклапедыя г?сторы? Беларус?: У 6 т. Т. 2. Бел?цк ? Г?мн / Рэдкал.: Б. ?. Сачанка [? ?нш.]. ? Мн.:
БелЭн
,
1994
. ? 537 с.; ?л.
- Kirkor A.
Bazylika litewska. ? 1886. ? S. 4.
- Паздняко? В. С.
Расц?сла? Рагвалодав?ч / В. С. Паздняко? // Памяць: Полацк: Г?сторыка-дакументальные хрон?к? гарадо? ? раёна? Беларус? / [Склад. С. С. Чарня?ская; Рэдкал.: Г. П. Пашко? (гал. рэд.) ? ?нш.; Маст. Э. Э. Жакев?ч]. ? Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2002. ? 907, [1] с. ? С. 101. ?
ISBN 985-11-0233-4
.