한국   대만   중국   일본 
Планшэтны камп’ютар ? В?к?педыя Перайсц? да зместу

Планшэтны камп’ютар

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
iPad ад Apple (злева) ? Fire ад Amazon , два папулярныя планшэтныя камп’ютары

Планшэтны камп’ютар (скарочана планшэт ) ? гэта маб?льная прылада, як прав?ла, з маб?льнай аперацыйнай с?стэмай ? сэнсарным экранам, а таксама акумулятарнай батарэяй у адным тонк?м ? плоск?м корпусе. Планшэты робяць тое ж самае, што ? ?ншыя персанальныя камп’ютары, але не маюць некаторых магчымасцей уводу/вываду. Планшэты ? значнай ступен? нагадваюць сучасныя смартфоны , аднак адрозненне ? тым, што планшэты адносна большыя за смартфоны, з экранам? 18 см або больш па дыяганал?, ? могуць не падтрымл?ваць доступ да сотавай сетк? . У адрозненне ад но?тбука? планшэты, як ? смартфоны, звычайна працуюць пад к?раваннем маб?льных аперацыйных с?стэм.

Сэнсарны экран к?руецца жэстам?, як?я выконваюць пальцам або стылусам замест мышы , сэнсарнай панэл? ? клав?ятуры настольных камп’ютара?. Планшэты можна клас?ф?каваць па ная?насц? ? вонкавым выглядзе ф?з?чных клав?ятур. Большасць планшэта? не маюць ф?з?чных клав?ятур: тэкст уводз?цца з дапамогай в?ртуальнай клав?ятуры, паказанай на сэнсарным экране. Каб кампенсаваць адсутнасць ф?з?чнай клав?ятуры, планшэт можна падключыць да незалежнай ф?з?чнай клав?ятуры праз Bluetooth або USB . Таксама ?снуюць планшэты з ф?з?чным? клав?ятурам?, як?я можна скласц? або аддзял?ць.

?дэя планшэта была прапанавана ? сярэдз?не 20-га стагоддзя: Стэнл? Кубрык адлюстрава? выдуманыя планшэты ? навукова-фантастычным ф?льме 1968 года ≪Касм?чная адысея 2001 года≫ . У 2010 годзе Apple выпусц?ла iPad  ? першы планшэт масавага рынку, як? дасягну? шырокай папулярнасц?. Пасля гэтага планшэты хутка распа?сюдз?л?ся ? не?забаве стал? шырока выкарысто?вацца для асаб?стых, адукацыйных ? працо?ных задач. Планшэтны камп’ютар выкарысто?ваюць для прагляду прэзентацый, чытання электронных кн?г, прагляду ф?льма?, абмену фатаграф?ям? ? г.д. [1] Па стане на 2018 год ва ?с?м свеце нал?чвалася 1,28 м?льярда карыстальн?ка? планшэта?. [2] Станам на 2021 год Apple займае самую вял?кую долю рынку вытворца? (38,0 %), далей ?дуць Samsung (15,9 %) ? Lenovo (10,0 %). [3]

Г?сторыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Выдуманыя планшэты ? прататыпы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Планшэтныя камп’ютары з’яв?л?ся ? творах навуковай фантастык? другой паловы 20 стагоддзя. Гэта спрыяла распа?сюджванню канцэпцы? сярод шырокай а?дыторы?. Прыклады:

  • Айзек Аз?ма? ап?са? выл?чальны планшэт у сва?м рамане ≪Асновы≫ (1951)
  • Стан?сла? Лем ап?са? Аптон у сва?м рамане "Вяртанне з зорак " (1961)
  • Шмат падобных прылад было адлюстравана ? ф?льме Джына Родэнберы ≪Зорны шлях: Арыг?нальны серыял≫ (1966)
  • Нав?нны планшэт Артура К. Кларка бы? адлюстраваны ? ф?льме Стэнл? Кубрыка ≪Касм?чная адысея 2001 года≫ (1968)
  • Дуглас Адамс ап?са? планшэтны камп’ютар у ≪Даведн?ку а?тастопшчыка па Галактыцы≫ (1978)
  • У навукова-фантастычным тэлесерыяле ≪Зорны шлях: Наступнае пакаленне≫ был? паказаны планшэтныя камп’ютары, адметныя тым, што выкарысто?вал? сэнсарны ?нтэрфейс, як са стылусам, так ? без яго (1987)
  • У франшызе ≪Зорныя войны≫ прадста?лены датапады , упершыню ап?саныя ? друку ? рамане ≪ Спадчынн?к ?мперы?≫ 1991 года ? адлюстраваныя на экране ? мастацк?м ф?льме 1999 года ≪Зорныя войны: Эп?зод I ? Уя?ная пагроза≫.

У рэальнасц? таксама прапано?вал? альбо стварал? планшэтныя камп’ютары, напрыклад:

  • У 1968 годзе ?нфарматык Алан Кей распрацава? ? ап?са? канцэпцыю прылады, падобнай на планшэт, у сваёй прапанове ≪ Персанальны камп’ютар для дзяцей ус?х узроста?≫ (1972)
  • У 1979 годзе ?дэя планшэта з сэнсарным экранам была запатэнтавана ? Япон?? камандай распрацо?шчыка? з кампан?? Hitachi
  • У 1992 годзе Atari прадстав?ла прыладу, якая мела прататып распазнання рукап?снага ?воду.
  • У 1994 годзе Е?рапейск? саюз ?н?цыява? праект NewsPad, натхнёны мастацк?м? творам? Кларка ? Кубрыка. Кампан?я Acorn Computers распрацавала планшэтны камп’ютар з сэнсарным экранам, праект завяршы?ся ? 1997 годзе
  • Падчас выставы COMDEX у л?стападзе 2000 года Microsoft выкарыстала тэрм?н ≪планшэтны ПК≫ для ап?сання прататыпа к?шэннай прылады, якую яны дэманстравал?. [4]
  • У 2001 годзе Ericsson Mobile Communications анансавала эксперыментальны прадукт пад назвай DelphiPad з сэнсарным экранам, Netscape Navigator у якасц? вэб-бра?зера ? Linux у якасц? аперацыйнай с?стэмы . [5]

Першыя планшэты [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У верасн? 1989 года GRiD Systems выпусц?ла першы камерцыйна паспяховы планшэтны камп’ютар GRiDPad.

У 1993 годзе Apple Computer выпусц?ла персанальны л?чбавы памочн?к Apple Newton. Ён выкарысто?ва? уласную аперацыйную с?стэму Apple Newton OS.

У 1996 годзе Palm, Inc. выпусц?ла першы КПК PalmPilot з сэнсарным экранам ? стылусам.

Таксама ? 1996 годзе Fujitsu выпусц?ла планшэтны ПК Stylistic 1000 пад к?раваннем Microsoft Windows 95 з уводам стылусам ? магчымасцю падлучэння звычайнай клав?ятуры ? мышы.

У 1999 годзе Intel анансавала планшэтны камп’ютар з сэнсарным экранам пад назвай WebPAD.

У 2000 годзе нарвежская кампан?я Screen Media AS ? нямецкая кампан?я Dosch & Amand Gmbh выпусц?л? FreePad. [6] Ён бы? заснаваны на Linux ? выкарысто?ва? бра?зер Opera , ме? доступ у ?нтэрнэт, сэнсарны экран ? слоты для SIM-карт. FreePad прадава?ся ? Нарвег?? ? на Бл?зк?м Усходзе, але кампан?я была распушчана ? 2003 годзе.

Sony выпусц?ла свой планшэт з бесправадным ?нтэрнэтам Airboard у Япон?? ? канцы 2000 года. [7]

У 2002 годзе Microsoft выпусц?ла прыладу Microsoft Tablet PC ? IBM PC-сумяшчальны камп’ютар , са стылусам ? аперацыйнай с?стэмай Windows XP Tablet PC Edition.

У ма? 2005 года Nokia анансавала новую бесправадную прыладу Nokia 770 Internet Tablet, прызначаную для менав?та для выкарыстання ?нтэрнэта, першыя продажы пачал?ся 3 л?стапада 2005 года.

Планшэтны ПК ? ?нтэрнэт-планшэт [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У 2000-x Microsoft папулярызавала тэрм?н ≪планшэтны персанальны камп’ютар≫ для планшэтных камп’ютара?, створаных у адпаведнасц? са спецыф?кацыям? Microsoft, пад к?раваннем л?цэнз?йнай пашыранай верс?? Microsoft Windows для канкрэтнага планшэта. Пазней гэты тэрм?н пашыры?ся на ?се камп’ютары, як?я мел? по?ную апаратную сумяшчальнасць з IBM PC камп’ютарам?, а таксама ?сталяваныя па?навартасныя аперацыйныя с?стэмы.

У той жа час ствара?ся клас прылад, гало?най асабл?васцю якога было пастаяннае падлучэнне да сетк? ?нтэрнэт ? праз Wi-Fi або 3G/4G-злучэнне. Гэтыя прылады называл?ся ?нтэрнэт-планшэтам?, мел? маб?льныя аперацыйныя с?стэмы ? был? несумяшчальным? з IBM PC камп’ютарам?.

З разв?ццём рынку планшэтных камп’ютара?, удасканаленнем ?х арх?тэктуры ? праграм розн?ца пам?ж гэтым? класам? прылад паступова зн?кла.

Сучасныя планшэты [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Сты? Джобс прадста?ляе iPad у Сан-Францыска 27 студзеня 2010 г

Першыя планшэты на базе Android был? выпушчаныя ? 2009 годзе. Сярод ?х бы? Archos 5, к?шэнная мадэль з 5-цалевым сэнсарным экранам. Першы планшэт на базе Android з падтрымкай LTE з’яв??ся ? канцы 2009 года, гэта прылада называлася Ultra.

Кампан?? Apple часта прып?сваюць стварэнне новага класа спажывецк?х прылад з выпускам iPad у 2010 годзе. Л?чыцца, што iPad сфармава? камерцыйны рынак планшэта? ? зраб?? планшэты папулярным?. [8]

У сакав?ку 2012 года часоп?с PC Magazine паведам??, што 31 % ?нтэрнэт-карыстальн?ка? у ЗША валодаюць планшэтам, як? выкарысто?ваецца ? асно?ным для прагляду апубл?каванага кантэнту, напрыклад в?дэа ? нав?н. [9] Самай папулярнай л?нейкай прылад ста? iPad з 100 м?льёнам? прададзеных з моманту выпуску ? красав?ку 2010 г. да сярэдз?ны кастрычн?ка 2012 г. [10] Доля рынку iPad зменшылася да 36 % у 2013 г., планшэты Android складал? да 62 %.

Па стане на люты 2014 года 83 % распрацо?шчыка? маб?льных праграм арыентавал?ся на планшэты [11] , пры гэтым 93 % распрацо?шчыка? арыентавал?ся на смартфоны. iPad найбольш часта выкарысто?ва?ся ? Па?ночнай Амерыцы, Заходняй Е?ропе, Япон??, А?страл?? ? большасц? Амерык?. Планшэты Android был? больш папулярныя ? большасц? кра?н Аз?? (за выключэннем К?тая ? Рас??), Афрык? ? Усходняй Е?ропы. У 2015 годзе продажы планшэта? не павял?чыл?ся. Apple заставалася найбуйнейшым прада?цом, але яе доля на рынку зн?з?лася н?жэй за 25 %. [12]

Па стане на пачатак 2016 года, Android склада? большасць рынку планшэта? з 65 %, Apple мела другое месца з 26 %, а Windows заняла трэцяе месца з 9 %. [13]

В?ды планшэта? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Планшэты можна ?мо?на згрупаваць у некальк? катэгорый па ф?з?чных памерах, тыпу ?сталяванай аперацыйнай с?стэмы, тэхналог?? ?воду ? вываду ? выкарыстанн?. [14]

Клас?чны [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Клас?чны планшэтны камп’ютар выглядае як суцэльная простакутная прылада з сэнсарным экранам ? без клав?ятуры.

Пара?нанне некальк?х м?н?-планшэта?: Amazon Kindle Fire (злева), iPad Mini (у цэнтры) ? Google Nexus 7 (справа)

Памер клас?чнага планшэта звычайна складае ад 6 да 10 цаля? (прыкладна 15-25 сантыметра?). Некаторыя мадэл? маюць нават больш за 10 цаля?, напрыклад, Samsung Galaxy Tab Pro 12.2 з дыяганаллю 12,2 цал? (31 см). У верасн? 2015 года Apple выпусц?ла iPad Pro з памерам экрана ? 12,9 цал? (33 см). [15]

М?н?-планшэт [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

М?н?-планшэты меншыя па памерах ? важаць менш, чым клас?чныя планшэты, з тыповым памерам экрана 7-8 цаля? (18-20 см). Першыя камерцыйна паспяховыя м?н?-планшэты был? прадста?лены Amazon.com (Kindle Fire), Barnes&Noble (Nook Tablet) ? Samsung (Galaxy Tab) у 2011 годзе; таксама Google выпусц?? м?н?-планшэт Nexus 7 у 2012 годзе. Яны працуюць ?дэнтычна са звычайным? планшэтам?, аднак маюць меншыя характарыстык? ? пара?нанн? з ?м?.

Фаблет [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Смартфоны ? планшэты ? гэта падобныя прылады, як?я адрозн?ваюцца тым, што першыя звычайна маюць меншы экран, а большасць планшэта? не маюць доступу да маб?льнай сетк? . З 2010 года выпускаюцца сэнсарныя смартфоны з экранам больш за 5 цаля?. Гэты памер звычайна л?чыцца большым, чым у традыцыйнага смартфона, ствараючы г?брыдную катэгорыю фаблета па верс?? Forbes . [16] Назва ≪фаблет≫ (phablet) утварылася ад англ?йск?х слова? ≪тэлефон≫ (phone) ? ≪планшэт≫ (tablet).

Прыкладам? фаблета? з’я?ляюцца серыя Samsung Galaxy Note (5,7 цал?), LG V10 / V20 (5,7 цал?), Sony Xperia XA Ultra (6 цаля?), Huawei Mate 9 (5,9 цал?), ? Huawei Honor (MediaPad) X2 (7 цаля?).

Asus Transformer Pad, г?брыдны планшэт з аперацыйнай с?стэмай Android

Планшэтныя но?тбук? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Да класу планшэтных но?тбука? можна аднесц? прылады, як?я маюць ? сэнсарны экран, ? ф?з?чную клав?ятуру. Пры гэтым клав?ятура можа быць непадзельнай з экранам: экран можна павярнуць вакол вос? на 180° ? пакласц? на клав?ятуру ? гэта так званы но?тбук-трансформер. У якасц? но?тбука?-трансформера? можна прывесц? серыю Lenovo Yoga.

Таксама клав?ятура можа быць аддзяляльнай, у гэтым выпадку экран сумесна з клав?ятурай выглядае як но?тбук ц? нэтбук, без клав?ятуры экран паводз?ць сябе як звычайны планшэт. Так?я прылады таксама называюць г?брыдным? планшэтам? або г?брыдным? но?тбукам?. Прыклады ?ключаюць серы? Asus Transformer Pad, iPad Pro ? Microsoft Surface Book.

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Зноск?

  1. What is a Tablet PC?   (англ.) . Lenovo . Праверана 13 лютага 2023.
  2. Number of tablet users worldwide from 2013 to 2021 (in billions)   (англ.) . Statista . Праверана 13 лютага 2023.
  3. Tablet sales start to slump despite strong growth in 2021   (англ.) . IT PRO . Праверана 13 лютага 2023.
  4. Bill Gates introduces Tablet PC   (англ.) (1 л?стапада 2000). Арх?вавана з першакрын?цы 6 снежня 2000. (недаступная спасылка)
  5. Ericsson, CWC develop Linux handheld PC (12 студзеня 2001). Арх?вавана з першакрын?цы 4 сакав?ка 2016.
  6. FreePad: Norway's alternative to Sweden's Screen Phone (29 жн??ня 2000).
  7. Sony previews new Airboard tablet PC (3 кастрычн?ка 2001).
  8. Microsoft offers more muted view of PCs   (англ.) .
  9. Moscaritolo, Angela (June 18, 2012). "Survey: 31 Percent of U.S. Internet Users Own Tablets" . PC Magazine . Арх?вавана з арыг?нала October 14, 2012 . Праверана 2024-02-03 .
  10. Chen, Brian X. (October 23, 2012). "Apple, Facing Competition, Introduces a Smaller iPad of no significant change" . The New York Times . Арх?вавана з арыг?нала February 16, 2013 . Праверана 2024-02-03 .
  11. W3C Interview: Vision Mobile on the App Developer Economy with Matos Kapetanakis and Dimitris Michalakos | W3C Blog   (англ.) .
  12. iPad loses marketshare as tablet market shrinks   (англ.) . Network World (30 л?пеня 2015). Арх?вавана з першакрын?цы March 4, 2016. Праверана January 3, 2016.
  13. Jordan, Greg . IDC releases Q2 tablet PC marketshare, Windows still trails iOS and Android   (англ.) . MSPoweruser (2 жн??ня 2016). Арх?вавана з першакрын?цы January 9, 2017.
  14. Various Types of Tablets . live . Pinig . Арх?вавана з першакрын?цы October 3, 2016.
  15. iPad Pro . live . Apple. Арх?вавана з першакрын?цы September 11, 2015.
  16. Kay, Roger. "5" Is the market ready for a 'phablet'?" . Forbes (англ.) . Арх?вавана з арыг?нала July 29, 2017.