Пантэ?зм  ? рэл?г?йнае ? ф?ласофскае вучэнне, якое аб’ядно?вае, часам атаясамл?вае, Бога ? свет .

Слова ≪пантэ?зм≫ паходз?ць ад старажытнагрэчаскага: παν (пан) ? ≪усё, кожны≫ ? θε?? (тэос) ? ≪бог, бажаство≫. У пантэ?зме знаходз?ць увасабленне канцэпцыя, што ≪Бог≫ лепш за ?сё бачыцца пры збл?жэнн? з Сусветам. Пантэ?сты не вераць у асобаснага, антрапаморфнага Бога ц? Бога-творцу. Нягледзячы на розныя плын? ?нутры пантэ?зму, цэнтральныя ?дэ? ? большасц? форма? пантэ?зму трывалыя: Сусвет як усёабдымнае адз?нства ? святасць прыроды. Пантэ?зм адма?ляе антрапацэнтрызм, прызнаючы фундаментальнае адз?нства ?сяго жывога ? неабходнасць паважнага ста?лення да прыроды.

Сярод пантэ?ста? вядуцца спрэчк? пра ?жыванне слова ≪Бог≫. Пантэ?сты не вераць у Бога ? традыцыйным разуменн? ? у якасц? асобы ? творцы, з гэтай прычыны адны сучасныя пантэ?сты ?мкнуцца не ?жываць слова Бог, бо, паводле ?х меркавання, яно ?водз?ць у зман. ?ншыя мяркуюць, што слова Бог ?стотна для выражэння моцы ?х пачуцця? ад прыроды ? Сусвету.

Некаторыя крытык? сцвярджаюць, што ? пантэ?зме пад словам ≪Бог≫ маецца на ?вазе не што ?ншае, як ≪прырода≫, ≪Сусвет≫ ц? ≪рэальнасць≫. Аднак слова Бог (кал? яго ?жываюць) азначае хутчэй выраз пачуцця? пантэ?ста, чым праяву звышнатуральных с?л у Сусвеце. Апроч гэтага, слова ≪прырода≫ лепш адлюстро?вае, сутнасць пантэ?зму, ? сам Бенедыкт Сп?ноза , падкрэсл?ва?, што пантэ?сты ? людз?, як?я атаясняюць слова Бог з прыродай.

Таксама няма адз?нага меркавання пра суаднос?ны пантэ?зму ? атэ?зму. Атэ?сты сцвярджаюць, што нетэ?стычны бог пантэ?зму не з’я?ляецца богам (у традыцыйным разуменн?). Разам з тым, трансцэндэнтнасць бажаства не з’я?ляецца абавязковым атрыбутам.

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• World Pantheist Movement  ? pantheism.net ? сайт Сусветнага пантэ?стычнага руху (англ.)