Н?каля? Поль Стэфа?н Сарказ?? дэ Надзь-Бо?ча
(
фр.
:
Nicolas Sarkozy
, по?нае ?мя
Nicolas Paul Stephane Sarkozy de Nagy-Bocsa
; нарадз??ся
28 студзеня
1955
,
Парыж
) ?
французск?
дзяржа?ны ? пал?тычны дзеяч, 23-?
прэз?дэнт Французскай рэспубл?к?
? 6-ы прэз?дэнт
Пятай Французскай рэспубл?к?
. Як прэз?дэнт, па пасадзе з’я?ля?ся су-князем
Андоры
? вял?к?м маг?страм
ордэна Ганаровага лег?ёна
. Абраны прэз?дэнтам
6 мая
2007
года, уступ?? на пасаду
16 мая
, змян??шы на пасадзе главы дзяржавы
Жака Шырака
.
Л?дар к?руючай парты? ≪
Саюз за народны рух
≫ (
фр.
:
Union pour un mouvement populaire, UMP
) (з
2004
да ?ступлення ? пасаду). У 1993?1995, 2002?2004 ? 2005?2007 гадах займа? м?н?стэрск?я пасты ва ?радзе Францы?. Таксама да ?ступлення ? пасаду прэз?дэнта рэспубл?к? з’я?ля?ся старшынёй генеральнай рады
дэпартамента
О-дэ-Сен
.
У Францы? вядомы пад мянушкай ≪Сарко≫ (
Sarko
), якую выкарыстаюць як яго прых?льн?к?, так ? апаненты.
Бацька ? Пол Надзь-Боча Шаркёж ? нарадз??ся ?
Будапешце
? сям’? дробнага венгерскага дваран?на-
пратэстанта
(дваранства ? герб дадзеныя сям’? ?
1628
?мператарам Фердынандам II
за подзв?г? продка ? гады
Трыццац?гадовай вайны
), як? валода? землям? каля горада
Сальнок
? невял?к?м замкам Алатыян (Alattyan) у 100 км ад стал?цы. Яго продк? был? членам? мун?цыпал?тэта Сальнока. З прыходам Савецкага войска ?
1944
сям’я пак?нула кра?ну. У
Бадэн-Бадэне
Поль Сарказ? (так ён афранцуз?? сваё ?мя ? прозв?шча) зап?са?ся ва
Французск? замежны лег?ён
, падп?са? пяц?гадовы кантракт ? праходз?? службу ?
Алжыры
. Не жадаючы адпра?ляцца ?
?ндак?тай
, у
1948
дэмаб?л?зава?ся. Атрыма? французскае грамадзянства ? пасял??ся ?
Марселе
, не?забаве пераеха?шы ?
Парыж
. У
1949
ажан??ся з Андрэ Малах (Andree Mallah) ? студэнткай юрыдычнага факультэта, дачкой вядомага лекара ? рэспектабельнай 17-й парыжскай акрузе. Яе бацька Бенедыкт Малах (Benedict Mallah) бы?
я?рэем-сефардам
, ?м?грантам з
Салон?ка?
, як?я перайшл? ? катал?цтва, яе мац?, Адэль Бувье ? францужанка, медсястра з
Саво?
, катал?цкага веравызнання. Ад шлюбу Поля Сарказ? ? Андрэ Малах нарадз?лася трое дзяцей: Г?ём (1952), Н?каля (1955) ? Франсуа (1957).
У
1959
Сарказ?-старэйшы пак?ну? сям’ю, пасля гэтага яшчэ двойчы пабыва?шы ? шлюбе. Мац?, каб выгадаваць дзяцей, скончыла адукацыю ? стала адвакатам.
Н?каля Сарказ? правё? першыя гады свайго жыцця ? 17-й акрузе Парыжа. Пазней сям’я перабралася ? суседняе мястэчка Нёй?-сур-Сен ? дабрабытную камуну заходняй 17-й акруг? за межам? Парыжу. Бацька практычна не ?дзельн?ча? у выхаванн? дзяцей ? не дапамага? сям’?, хоць з’я?ля?ся заможным чалавекам. Уплы? на Сарказ? аказва? дзядуля, па рэл?г?? катал?к, а па пал?тычных поглядах ? гал?ст. Сям’я жадала, каб дзец? цалкам ас?м?лявал?ся ? французск?м грамадстве. Дз?цём Сарказ?, па яго ?ласных словах, не пачува? сябе па?навартасным французам ? пакутава? ад свайго пара?нальна н?зкага матэрыяльнага станов?шча, ?, акрамя таго, не бы? досыць моцным, каб пастаяць за сябе. Пазней ён неаднаразова зая?ля?, што менав?та зняважанн? дзяц?нства ? адсутнасць бацьк? зраб?л? яго так?м, як?м ён ёсць цяпер. Яго амб?цы? ? ?мкненне ва ?ладу выглядаюць як кампенсаванне за другаразрадны статус у юнацкасц?. Сцвярджаецца, што бацька аднойчы н?бы сказа? яму, што той н?кол? не зможа стаць прэз?дэнтам Францы?, таму што так?я рэчы бываюць тольк? ? Злучаных Штатах.
Адукацыю атрыма? у прыватнай катал?цкай школе. Па водгуках, вучы?ся давол? пасродкава. У
1973
атрыма? дыплом бакала?ра. У
1978
скончы? ?нстытут пал?тычных навук у Парыжы па дзяржа?ным праве ? пал?тычным навукам, а таксама курс прыватнага права (без дыплома). Ста?
адвакатам
, як? спецыял?зуецца ? французск?м камерцыйным праве, а дакладней ? у праве ? вобласц? нерухомасц?.
- 23 верасня
1982
ажан??ся з
карс?канкай
Мары-Дам?н?к Кюльёл? (Marie-Dominique Culioli), дачкой фармацэ?та з В?ка (карс?канская вёска да по?начы ад стал?цы вострава
Аяча
). У ?х нарадз?лася двое сыно? ? П’ер (
1985
) ? Жан (
1987
).
- У
1984
, бы?шы мэрам Нё?-сур-Сен, пазнаём??ся з
Сес?л?яй Мартэн, народжанай С?ганер-Альбен?с
(Cecilia Ciganer-Albeniz), якая была жонкай главы мясцовага тэлеканала (Сарказ? ? якасц? мэра к?рава? цырымон?яй ?х шлюбу). У Н?каля ? Сес?л?? завяза?ся раман, як? завяршы?ся цяжк?м разводам Сарказ? з першай жонкай. У
1996
яны ?ступ?л? ? шлюб, у
1997
у ?х нарадз??ся сын Лу?. У ?х сям’? жыл? таксама дзве дачк? Сес?л?? ад першага шлюбу Жудыт (1984) ? Жана-Мары (1989).
Спадарыня Сарказ? гуляла публ?чную ролю, часта з’я?лялася разам з мужам у грамадск?х месцах ? выконвала ролю яго памочн?ка, што для французскай пал?тык? было давол? незвычайным. У
2005
у французскай прэсе з’яв?л?ся паведамленн? аб крызысе ?х аднос?н ? падрыхто?цы да разводу. У той час развод не рушы? услед, але ? ? наступным аднос?ны пары працягвал? ?нтрыгаваць грамадства (Сарказ? рэзка выступа? супраць умяшанн? ? сваё асаб?стае жыццё). Сес?л?я ? адных выпадках з’я?лялася на публ?цы з мужам, у ?ншых ? без яго, галасавала разам з ?м у першым туры прэз?дэнцк?х выбара? 2007 года, але не ? друг?м. Яна прысутн?чала на ?на?гурацы? Н?каля 16 мая разам са сва?м? трыма дзецьм?, а таксама двума сынам? мужа ад першага шлюбу. На цырымон?ю прышл? ? бацьк? прэз?дэнта, як?я растал?ся амаль па?стагоддзя назад.
17 кастрычн?ка 2007 года ? французскай прэсе з’яв?л?ся слых?, паводле як?х Сес?л?я ? Н?каля падал? 15 кастрычн?ка ? суд дакументы аб разводзе
[3]
. 18 кастрычн?ка было аф?цыйна абвешчана, што развод па ?заемнай згодзе ?жо адбы?ся, ? што сын Лу? застанецца з мац?.
Пал?толаг? адзначаюць яго высок?я л?дарск?я якасц? ? харызму. Па перакананнях ? правы кансерватар. Выступае за пан?жэнне падатка? ? сацыяльных выдатка?. Прых?льн?к е?рапейскай ?нтэграцы?. Судзячы па яго выступах, падтрымл?вае традыцыйныя французск?я кашто?насц? свецкай дэмакратычнай дзяржавы, як?я ?вабрал? ? сябе ? досвед хрысц?янскай цыв?л?зацы?. У пытанн? ас?м?ляцы? ?м?гранта? зважае першым чынам на ?х здольнасць прыняць гэтыя кашто?насц?. Л?чыцца саюзн?кам
ЗША
. Некаторыя журнал?сты, крытычна настроеныя да пал?тык? Штата?, так?я, як
Цьеры Мэйсан
, в?навацяць Сарказ? ? тым, што ён агент
с?ян?зма
?
ЦРУ
[4]
. Апаненты ? шматл?к?я незалежныя даследчык? завуць Сарказ?
л?бералам
або ?льтрал?бералам
[5]
; сам ён адма?ляе такое азначэнне ? сцвярджае, што ён ≪прагматык≫.
Сарказ? з’я?ляецца постаццю, у вышэйшай ступен? якая палярызо?вае грамадства. Ён ? самы папулярны
[6]
? ? той жа час самы непапулярны з правых пал?тыка? апошняга часу, яго асоба з’я?ляецца прадметам сталай крытык? ? насмешак з боку левых. Распа?сюджаныя так?я феномены, як адмысловыя акцы? ≪анты-Сарказ?≫, галасаванне па прынцыпе ≪хто за?годна, тольк? не ён≫. У той жа час прых?льн?к? Сарказ? таксама з’я?ляюцца магутнай ? досыць кансал?даванай с?лай.
[7]
У
1974
Сарказ? ?ступ?? у партыю ≪
Саюз дэмакрата? за рэспубл?ку
≫. У 22 гады ён ста? членам гарадской рады ? родным Ней?-сур-Сен, у 28 ? мэрам горада (
1983
), застаючыся на гэтым пасту да
2002
. У
1979
?
1981
узначал?? моладзевы кам?тэт па падтрымцы
Жака Шырака
на прэз?дэнцк?х
выбарах 1981 года
. З гэтага моманту ён ста? саюзн?кам ? пратэжэ будучага прэз?дэнта.
У
1993
Сарказ? ?слав??ся тым, што асаб?ста вё? перамовы з тэрарыстам, як? ?зя? у закладн?к? дзяцей у дз?цячым садзе Ней?. У тым жа годзе ён увайшо? ва ?рад
Эдуара Баладура
, дзе атрыма? крэсла м?н?стра па бюджэце ? пост аф?цыйнага прадста?н?ка ?рада. Акрамя гэтага выконва? абавязк? м?н?стра па камун?кацыях. Шырак вельм? добразычл?ва да яго став??ся, аднак на
выбарах 1995 года
ён парва? з Шыракам ? падтрыма? Баладура, чый рэйтынг у пачатку выбарчай кампан?? склада? 50 %, тады як у Шырака бы? усяго 14 %. Пасля таго, як Шырак выйгра? выбары, Сарказ? пазбав??ся сва?х пасто? ва ?радзе. Шырока распа?сюджанае меркаванне, што Шырак успрыня? паводз?ны Сарказ? як здраду, ? з гэтага моманту ста?ленн? двух французск?х пал?тыка? стал? варожым?. Аднак на
выбарах 2002 года
Сарказ? падтрыма? Шырака, ? ? ма?
2002
пасля свайго цяжкага перавыбрання прэз?дэнт прызначы? Сарказ? м?н?страм унутраных спра? ва ?радзе
Жан-П’ера Рафарэна
.
У
2004
у сувяз? з вызваленнем месца старшын? к?руючай парты? ≪
Саюз народнага руху
≫ (старшыня
Ален Жупэ
бы? абв?навачаны ? карупцы? ? прысуджаны да паразы ? правах) пачал?ся пошук? новага л?дара. Сарказ? разгляда?ся як найбольш верагодны кандыдат. Шырак ? яго прых?льн?к? першапачаткова высунул? лозунг ≪Хто за?годна, тольк? не Сарказ?≫, але ? вын?ку змушаныя был? саступ?ць, ? ? ма?
2004
Сарказ? бы? абраны старшынёй (85,1 % галасо?). Па дамове з Шыракам, ён пак?ну? м?н?стэрск?я пасты ? засяродз??ся на партыйнай працы. За час яго старшынства колькасць члена? парты? павял?чылася. Кал?
31 мая
2005
каб?нет м?н?стра? сышо? у адста?ку з-за ня?далага галасавання па Е?рапейскай канстытуцы?, Сарказ? бы? запрошаны ? новы ?рад
Дам?н?ка дэ В?льпена
, дзе для яго бы? адно?лены раней скасаваны пост дзяржа?нага м?н?стра ? другой асобы ва ?радзе.
Наз?ральн?к? адзначал? акты?насць Сарказ? на м?н?стэрскай працы. Ён стала раз’яжджа? па кра?не. Крытык? абв?навачвал? яго ? папул?зме ? зло?жыванн? рыторыкай с?лы. Прых?льн?к? адзначал?, што яму даручал?ся самыя цяжк?я ?частк? працы.
На пасту м?н?стра ?нутраных спра? яму прыйшлося шукаць рашэнне некальк?х вострых праблем. У прыгарадах буйных гарадо? кв?тнела злачыннасць, Францыю захап?ла хваля антысем?тызму, расла напружанасць у мусульманскай абшчыне. Абвастрэнне станов?шча было характэрна ? для традыцыйнага месца сепаратысцкай напружанасц? ? вострава
Корс?ка
, дзе ?
2002
адбылося больш 200 тэракта?.
Рэформы, як?я праводз?? Сарказ?, выкл?кал? неадназначную рэакцыю. Л?беральная грамадскасць в?навац?ла яго ? замаху на грамадзянск?я правы. Курс на барацьбу з злачыннасцю ?ключа? узмацненне прысутнасц? пал?цы? на вул?цах ? пашырэнне па?намоцтва? праваахо?ных органа?. Узмацн?лася барацьба з прастытуцыяй. Бы? узмоцнены кантроль на дарогах, што дазвол?ла зн?з?ць л?к ДТЗ. Падчас
беспарадка? у прыгарадах Парыжу
(
2005
) Сарказ? назва? ?х удзельн?ка?
хул?ганам? ? адк?дам?
(
voyous et racailles
). Ён таксама закл?ка? ≪ачысц?ць прыгарады
керхерам?
≫ (≪Керхер≫, або, у французск?м выма?ленн?, ≪Каршер≫ ? ф?рма, якая вырабляе прылады для мыйк? пад моцным ц?скам машын, фасада? будынка? ? т. п.), што выкл?кала грамадск? рэзананс.
У аднос?нах з ?сламскай абшчынай праводз?? гнуткую пал?тыку. Узмацн?? жорсткасць кантролю за нелегальнай ?м?грацыяй. Падчас пратэста? супраць закона аб забароне х?джаба? у школах прама заяв??, што проц?паста?ленне ?сламу рэспубл?канск?м кашто?насцям недапушчальна. З ?ншага боку, ён вядомы як прых?льн?к канцэпцы? ≪паз?ты?най дыскрым?нацы?≫, якую, аднак, прэм’ер ? прэз?дэнт паспяшал?ся адпрэчыць як супярэчную ?дэалам ро?насц?. У
2003
падтрыма? стварэнне прыватнай некамерцыйнай Французскай рады па мусульманскай рэл?г??. Таксама прапанава? змян?ць закон
1905
аб аддзяленн? царквы ад дзяржавы, каб дазвол?ць ф?нансаванне рэл?г?йных арган?зацый з французск?х грошай замест замежных ахвяравання?, як?я тольк? спрыяюць распальванню радыкал?зму.
У сваёй кн?зе ≪Рэспубл?ка, рэл?г?я ? надзея≫ Сарказ? заяв?? у 2004: ≪Я належу катал?цкай культуры, катал?цкай традыцы?, катал?цкай веры. Нават кал? мая рэл?г?йная практыка нос?ць эп?задычны характар, я л?чу сябе членам Катал?цкай Царквы≫. 21 красав?ка 2007 у ?нтэрв’ю катал?цкаму штотыднёв?ку ≪Famille Chretienne≫ заяв??, што хрысц?янства ≪было сведкай нараджэння французскай нацы?≫ ? пак?нула ≪вел?зарную спадчыну культурных, маральных, ?нтэлектуальных ? духо?ных кашто?насцей≫. ?ншаму катал?цкаму выданню ? ≪Le Pelerin≫ ? Сарказ? паведам?? 4 мая, незадо?га да абрання прэз?дэнтам, што Францыя ? ≪свецкая кра?на≫, а яго катал?цк?я перакананн? не будуць ≪прама ?плываць≫ на пал?тычную праграму; у той жа час ён выказа?ся за традыцыйны гетэрасексуальны
шлюб
? супраць
э?таназ??
[8]
.
14 студзеня
2007
агульнанацыянальны з’езд парты? ≪
Саюз за народны рух
≫ (UMP, ЗНР) 98 % галасо? зацвердз?? Сарказ? ? якасц? кандыдата на прэз?дэнцк?х выбарах (канец красав?ка-пачатак мая 2007). За некальк? дзён да з’езду СНР аб сваёй падтрымцы кандыдатуры Сарказ? публ?чна заяв?л?
Ален Жупе
(экс-прэм’ер Францы?) ?
М?шэль Ал?а-Мары
(м?н?стр абароны). Яшчэ адз?н былы прэм’ер-м?н?стр,
Жан П'ер Рафарэн
, выступ?? на з’ездзе з адназначнай падтрымкай Сарказ?. Так?м чынам, к?ра?н?цтва парты? вызначылася на карысць аднаго кандыдата.
21 сакав?ка
аб сваёй падтрымцы яго кандыдатуры заяв?? ? Жак Шырак, як? рашы? не балатавацца ? трэц? раз. У сакав?ку 2007 Сарказ? сышо? з паста м?н?стра, каб прысвяц?ць сябе перадвыбарнай кампан??.
Перад выбарам? Сарказ? вё? акты?ную кампан?ю, сустракаючыся са сва?м? прых?льн?кам? як у рэг?ёнах, як?я традыцыйна падтрымл?ваюць правых, так ? ? тых, што галасуюць за сацыял?ста?. Яго апаненты в?навац?л? Сарказ? ? тым, што ён не можа наведаць недабрабытны парыжск? квартал без 300 чалавек аховы. Першапачаткова па вын?ках апытання? Сарказ? некальк? саступа? Руаяль, але пачынаючы з лютага нязменна л?дырава? ва ?с?х рэйтынгах.
У першым туры выбара?, як? адбы?ся
22 красав?ка
2007
, Сарказ? набра? 31 %; другое месца заняла кандыдат
сацыял?ста?
Сегален Руаяль
. Наступная кампан?я была адзначаная ?нтрыгай вакол лёсу 18 % галасо?, як?я атрыма? у першым туры
Франсуа Байру
. Байру спачатку заяв??, што не падтрымае н? аднаго з кандыдата?, але затым сказа?, што ≪не будзе галасаваць за Сарказ?≫.
Друг? тур
6 мая
прынёс перамогу Сарказ?, як? набра? 53 %. У дзень выбара?, яшчэ да аб’явы папярэдн?х вын?ка?, пачал?ся беспарадк? левай моладз? ?
Л?ёне
?
Парыжы
.
Канстытуцыйны савет
абвясц?? канчатковыя вын?к? выбара?
10 мая
? абвясц?? Сарказ? прэз?дэнтам рэспубл?к?, пачынаючы з моманту заканчэння па?намоцтва? Шырака
[9]
.
Уступленне на пасаду Сарказ? адбылося 16 мая.
Не?забаве пасля ?ступа ? пасаду прэз?дэнт падвыс?? сабе зарплату на 140 %
[1]
? пан?з?? сабе падатк?
[2]
, што выкл?кала вельм? неадназначную рэакцыю ? грамадстве.
У чэрвен?-л?пен? 2007 г. другая жонка прэз?дэнта Сес?л?я выконвала шэраг грамадск?х даручэння?, звязаных з вызваленнем асуджаных л?в?йск?м судом балгарск?х медыка?. Гэта (а таксама карыстанне ёю ф?нансам? Ел?сейскага палаца) пастав?ла яе пад нападк? прэсы, крытычнай да яе мужу, аднак у кастрычн?ку 2007 года Н?каля ? Сес?л?я развял?ся. Да шлюбу Сарказ? з Карлай Брун? 2 лютага 2008 г. у Францы? не было першай ледз? (да гэтага прэз?дэнтам?, без шлюбу, был? тольк? халасты да абвяшчэння ?мператарам
Лу? Напалеон Банапарт
? а?давелы
Рэнэ Кац?
). Сарказ? ста? першым прэз?дэнтам, як?я ?ступ?? у шлюб падчас знаходжання на пасадзе.
17 мая Сарказ? прызначы?
прэм’ер-м?н?страм
свайго бл?зкага паплечн?ка
Франсуа Ф?ёна
, як? займа? падчас другога тэрм?на Шырака м?н?стэрск?я пасты. 18 мая Ф?ён сфарм?рава? урад, куды ?вайшл? экс-прэм’ер
Ален Жупэ
(як дзяржа?ны м?н?стр), левы дзеяч
Бернар Кушнер
(як м?н?стр замежных спра?) ? шэраг члена? каб?нета дэ В?льпена, уключаючы
М?шэль Ал?а-Мары
, якая ?значал?ла МУС.
У чэрвен? таго ж года
парламенцк?я выбары ? Францы?
прынесл? парты? Сарказ? большасць, аднак яна атрымала некальк? менш месца?, чым разл?чвала. Акрамя таго, не абраны дэпутатам Жупэ пада? з урада ? адста?ку.
На пасту прэз?дэнта Сарказ? заснава? мноства кам?с?й ? кансультаты?ных рад, закл?каных вырашыць розныя ?нутрыпал?тычныя ? эканам?чныя праблемы; увосень 2007 года справаздачы пав?нны был? падаць не менш 16 кам?с?й ? ун?кальны выпадак у г?сторы? Пятай рэспубл?к?.
У кастрычн?ку-л?стападзе 2007 разгарэл?ся новыя грамадск?я ман?фестацы? ? страйк? ? Францы? (асабл?ва маштабным ста? страйк праца?н?ко? транспарту), як?я не?забаве ?зно? перарасл? ? беспарадк? ? прыгарадах Парыжу, супаста?ныя па маштабе з падзеям? 2005 года.
1 л?пеня
2014
г. ?
Парыжы
Сарказ? бы? затрыманы пал?цыяй, пасля допыту яму ? судзе прад’я?ленае абв?навачванне ? зло?жыванн? службовым станов?шчам, карупцы?, гандл? ?плывам у перыяд выканання прэз?дэнцк?х па?намоцтва?
[10]
.
16 лютага
2016
г. пракурор Парыжа Франсуа Мален паведам?? пра пачатак расследавання супраць экс-прэз?дэнта Францы? Н?каля Сарказ? па падазрэнн? ? незаконным ф?нансаванн? перадвыбарчай кампан??
[11]
. Следчыя пракуратуры зая?лял?, што выдатк? на прэз?дэнцкую кампан?ю Сарказ? больш чым у 2 разы перавыс?л? ?сталяваны законам парог на выкарыстанне сродка? з перадвыбарчага фонда
[12]
.
20 сакав?ка
2018
г. французская пал?цыя затрымала Сарказ? ? рамках расследавання магчымага незаконнага ф?нансавання
Л?в?яй
яго перадвыбарчай кампан?? ? 2007 г. Гэта першы выпадак у сучаснай Францы?, кал? пад вартай знаходз?цца былы к?ра?н?к дзяржавы
[13]
.
Зноск?
| |
---|
Фота, в?дэа ? а?дыё
| |
---|
Тэматычныя сайты
| |
---|
Сло?н?к? ? энцыклапеды?
| |
---|
Генеалог?я ? некрапал?стыка
| |
---|
|