한국   대만   중국   일본 
М?ха?л Сямёнав?ч Кутарга ? В?к?педыя Перайсц? да зместу

М?ха?л Сямёнав?ч Кутарга

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
М?ха?л Сямёнав?ч Кутарга
руск. : Михаил Семёнович Куторга
Дата нараджэння 6 (18) л?пеня 1809 [1] [2]
Месца нараджэння
Дата смерц? 26 мая ( 7 чэрвеня ) 1886 [1] [2] (76 гадо?)
Месца смерц?
Грамадзянства
Род дзейнасц? г?сторык , эл?н?ст , клас?цыст , выкладчык ун?верс?тэта , б?бл?ятэкар
Навуковая сфера г?сторыя [3] ? пал?тычная г?сторыя [d] [3]
Месца працы
Навуковая ступень доктар ф?ласоф??
Альма-матар
Навуковы к?ра?н?к Бартальд Георг Н?бур
Вядомыя вучн? Nikolay Astafyev [d]
Член у
Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

М?ха?л Сямёнав?ч Кутарга ( 6  ( 18 ) л?пеня  1809 , Мсц?сла?  ? 26 мая  ( 7 чэрвеня )  1886 , Барок Мсц?сла?скага павета) ? рас?йск? г?сторык-эл?н?ст, пачынальн?к рускага прафес?йнага антыказна?ства , першы самастойны руск? даследчык старажытнагрэцкай г?сторы? . Прафесар г?сторы? Санкт-Пецярбургскага (1844?1869) ? Маско?скага (1869-74) ун?верс?тэта?, член-карэспандэнт Пецярбургскай АН (1848) [4] .

У сваёй навуковай дзейнасц? асабл?вую ?вагу надава? г?сторы? Аф?н V?IV стагоддзя? да н. э., у прыватнасц? часу стана?лення ? разв?цця Аф?нскай дэмакраты? .

Заснавальн?к Пецярбургскай г?старычнай школы [5] .

Б?яграф?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Нарадз??ся ? г. Мсц?сла? Маг?лё?скай губерн? [6] ? сям’? дробнага чыно?н?ка ? губернскага сакратара. Брат Сцяпана Сямёнав?ча Кутарг? . У 1813 годзе сям’я пераехала ? Санкт-Пецярбург , да месца службы бацьк?. У 1827 годзе скончы? 3-ю Пецярбургскую г?мназ?ю ? паступ?? на славеснае аддзяленне г?сторыка-ф?лалаг?чнага факультэта Санкт-Пецярбургскага ?н?верс?тэта, аднак ужо ? 1828 годзе, як ? яго брат Сцяпан, бы? абраны для навучання ? Прафесарск?м ?нстытуце пры Дэрпцк?м ун?верс?тэце, дзе займа?ся з л?пеня 1828 да пачатку 1833 года (у 1832 годзе абаран?? дысертацыю ≪ De tribubus Atticis eorumque cum regni partibus ≫ на званне маг?стра ф?ласоф??). Затым бы? адпра?лены за мяжу; займа?ся ? Парыжы, Гейдэльбергу, Мюнхене, але большую частку свайго замежнага двухгадовага знаходжання ? у Берл?не, дзе далучы?ся да ≪Н?бура?скай школы≫, якая вывучала антычны свет з дапамогай строгага крытычнага вывучэння першакрын?ц (перш за ?сё ? клас?чных п?сьменн?ка?). Пасля, ён яшчэ тройчы здзяйсня? замежныя паездк? ? Грэцыю, Малую Аз?ю, Ег?пет з навукова-даследчай мэтай (1859, 1861 ? 1872).

Па вяртанн? з-за мяжы, ён атрыма? пасаду ад’юнкта ? Пецярбургск?м ун?верс?тэце, у як?м выклада? да 1869 года, кал? перайшо? у ?мператарск? Маско?ск? ун?верс?тэт. У Санкт-Пецярбургу ён абаран?? доктарскую дысертацыю ≪Калены ? сасло?? атычныя≫ ? атрыма? званне экстраардынарнага прафесара на кафедры ?сеагульнай г?сторы? (1838); з 1844 года ? ардынарны прафесар ; з 1864 года ? ганаровы член Санкт-Пецярбургскага ?н?верс?тэта. Акрамя гэтага, ён з 1840 года загадва? музеем прыгожых мастацтва? ? старажытнасця? пры Пецярбургск?м ун?верс?тэце, а з 1842 года бы? б?бл?ятэкарам пры ?мператарскай публ?чнай б?бл?ятэцы. Таксама чыта? усеагульную г?сторыю ? Рымска-катал?цкай духо?най акадэм?? , у якой бы? членам пра?лення. Са жн??ня 1857 года бы? ардынарным прафесарам у Гало?ным педагаг?чным ?нстытуце.

Ардынарны прафесар кафедры ?сеагульнай г?сторы? г?сторыка-ф?лалаг?чнага факультэта Маско?скага ?н?верс?тэта (1869?1874). Заслужаны прафесар Маско?скага ун?верс?тэта (1872).

Член-карэспандэнт г?сторыка-ф?лалаг?чнага аддзялення (па разрадзе г?старычных ? пал?тычных навук) Пецярбургскай Акадэм?? навук з 2 снежня 1848 года.

Выйша?шы ? адста?ку пасял??ся ? сва?м маёнтку Барок Мсц?сла?скага павета Маг?лё?скай губерн?, дзе ? памёр. Пак?ну? вял?кую б?бл?ятэку рэдк?х кн?г па г?сторы?, якая перайшла да яго пляменн?ка М?ха?ла Сцяпанав?ча Кутарг?, а пасля смерц? апошняга была распрададзена на а?кцыёне ? 1906 годзе [7] .

Пахаваны на Аляксандра-Не?ск?х правасла?ных мог?лках у Санкт-Пецярбургу.

Бы? жанаты на Аляксандры Герас?ма?не Устралавай, сястры г?сторыка М?калая Герас?мав?ча Устралова.

  • Фота Міхаіла Куторгі. 1865 г.
    Фота М?ха?ла Куторг?. 1865 г.
  • Партрэт Аляксандры Герасімаўны Куторгі, работы Я. Капкова, 1847 г.
    Партрэт Аляксандры Герас?ма?ны Куторг?, работы Я. Капкова , 1847 г.

Навуковая дзейнасць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Яго маг?старская ? доктарская дысертацы? был? прысвечаны разбору племяннога ладу ? Старажытнай Грэцы? ? ранн? перыяд яе г?сторы? [8] : ступень маг?стра ф?ласоф?? ён атрыма? за дысертацыю ≪De tribubus Attieis eorumque cum regni partibus≫ (Дэрпт, 1832), а доктара ф?ласоф?? ? за дысертацыю ≪Калены ? сасло?? атычныя≫ (СПб., 1838).

А?тар шматл?к?х прац па г?сторы? Грэцы?, Перс??, Ег?пта, як?я пераважна друкава? у часоп?се ≪Современник≫.

Выдатна ведаючы г?старычныя крын?цы, ён разв?ва? перадавыя на той час падыходы да ix вывучэння. Яго лекцы? мел? строга навуковы крытычны к?рунак. У канцы 1840-х гадо? арган?зава? у сва?м доме г?старычны сем?нарый, на як?м знаём?? вучня? з прыёмам? г?старычнай крытык?.

Першая праца Кутарг?, прысвечаная г?сторы? Аф?нскай дэмакраты? ? ≪Г?сторыя аф?нскай рэспубл?к? ад забойства ?пархаа да смерц? М?льтыяда ≫ (1848), дзе асно?ную ?вагу нада? пал?тычнай барацьбе арыстакраты? ? дэмакраты? ? Грэцы? ? ? Аф?нах [9] ; кн?га атрымала найвышэйшую ацэнку Чарнышэ?скага [10] . Асобную працу ? 1853 годзе Кутарга прысвяц?? заканада?ству Кл?сфена , дзе абап?раючыся на сведчанне арыстоцелевай ≪Пал?тык?≫ [11] зраб?? выснову, што Кл?сфен прыня? у сасло?е грамадзян увесь клас метэка?, як? склада?ся з аддзела? метэка?-замежн?ка? ? метэка?-рабо?. Далейшыя працы ? 1850-я гады, па перавазе, был? звязаны з яго пошукам? ? гал?не храналог??. Так, храналог?? перс?дск?х война? прысвечана праца ≪Перс?дск?я вайны. Крытычныя даследаванн? падзей эпох? старажытнай грэцкай г?сторы?≫ (1858).

Герб брато? Сцяпана ? М?ха?ла Кутарга (1841) унесены ? частку 11 агульнага гербо?н?ка дваранск?х рода? Усерас?йскай ?мперы?.  С. 147

Новы ?сплёск ц?кавасц? да пал?тычнай г?сторы? Грэцы? V стагоддзя да н. э., ? ? прыватнасц?, да пытання?, звязаных з г?сторыяй Аф?нскай дэмакраты?, па?ста? у Кутарг? ? 1860-я гады , што, трэба думаць, было непасрэдна звязана з надыходам эпох? л?беральных рэформа? у Рас?? , а таксама з разв?ццём ?дэй панслав?зма , што нараджала асабл?вую ц?кавасць да грэка-славянскага свету. Мабыць, не выпадкова, што з’я?ленне праграмнага артыкула Кутарг? ≪Уводз?ны ? г?сторыю старажытнай грэцкай адукаванасц?≫, дзе г?сторык каза? пра асабл?вую значнасц? для руск?х вывучэння г?сторы? Старажытнай Грэцы?, супала па часе з правядзеннем у Рас?? Славянскага з’езда [12] . Менав?та ? 1860? 70-я гады Кутарга каза? пра неабходнасць стварэння нацыянальнай самабытнай навук? аб антычнасц?, у гэты ж час зараджаецца яго арыг?нальны погляд на разв?ццё Аф?нскай дэмакраты? пры Перыкле . На думку Кутарг?, пры Перыкле у Аф?нах скла?ся асабл?вы пал?тычны лад, як? прыйшо? на змену дэмакраты? [13] . Гэты лад Кутарга называ? пал?тыяй. Пал?тыя, на яго думку, была самым дасканалым ладам старажытнага свету ? ?я?ляла сабой дзяржа?ны лад, у як?м был? зняты ?се супярэчнасц?, характэрныя як для арыстакраты?, так ? для дэмакраты? [14] . Пал?тыя ?я?ляла сабой, як л?чы? Кутарга, ра?напра?ную грамадзянскую абшчыну , дзе м?рна ?жываюцца ?се пласты грамадства [15] .

На яго думку, ≪н? адз?н пачатак не зраб?? на рускую народнасць такога моцнага ?плыву ? не пракра?ся так глыбока, як пачатак эл?нск?≫ [16] .

Працы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Собр. соч. Т. 1-2. СПб., 1894?1896
  • De tribubus Atticis eorumque cum regni partibus nexu. Dorpate, 1832
  • Политическое устройство германцев до шестого столетия. СПб., 1837
  • Колена и сословия аттические. СПб., 1838
  • Исторические воспоминания путешественника: ≪Версаль≫ СПб., 1839
  • О собрании называемом: Notitia dignatatum Imperii Romani. СПб., 1839
  • Лудовик XIV. СПб., 1843
  • О поэтической и философической стороне афинской образованности. СПб., 1843
  • История Афинской республики от убиения Иппарха до смерти Мильтиада. СПб., 1848
  • Персидские войны, критические исследования о событиях этой эпохи древней греческой философии. СПб., 1858
  • Examen de la dissertation de Richard Bentley sur l’authenticite des lettres de Themistocle. Paris, 1861

Зноск?

  1. ↑ а б в Куторга, Михаил Семенович // Русский биографический словарь ? СПб. : 1903. ? Т. 9. ? С. 619?621.
  2. ↑ а б в Сотрудники Российской национальной библиотеки
  3. ↑ а б Czech National Authority Database Праверана 7 л?стапада 2022.
  4. ↑ Мысл?цел? ? асветн?к? Беларус?. X?XIX стагоддз? : энцыкл. даведн?к. М?нск: Беларуская энцыклапедыя, 1995. ? С. 471.
  5. ↑ Фролов Э. Д. Традиции классицизма и петербургское антиковедение Арх?вавана 25 верасня 2015.
  6. ↑ У энцыклапеды? ≪Мысл?цел? ? асветн?к? Беларус?≫ прыведзена верс?я пра горад Чэрыка?. Але верс?я пра Мсц?сла? пацвярджаецца л?стом М?ха?ла Кутарг?: ≪Вы желали иметь мою родословную. Я родился 1809 года 6-го ноября от благородных родителей в городе Мстиславле Могилевской губернии. Отец мой служит в штатской службе в Петербурге. Я воспитывался в гимназии с Вашим сыном 4 года, потом в Петербургском университете 1½ года и вместе с ним выбран в Профессорский институт≫. Татьяна Шор. Библиотека дерптского студента-поэта Павла Шкляревского . НЛО , номер 4, 2021.
  7. ↑ Фролова, О. Э. Издания Этьеннов из собрания М. С. Куторги в РНБ Арх?вавана 13 л?пеня 2020. // Мнемон: исслед. и публ. по истории антич. мира . ? Санкт-Петербург, 2005. ? Вып.4. ? С. 453?464.
  8. ↑ Константинова А. Д. Жизнь и научная деятельность М. С. Куторги. ? С. 85?86, 100?101.
  9. ↑ Константинова А. Д. Жизнь и научная деятельность М. С. Куторги. ? С. 103.
  10. ↑ Journal of ancient history - Google Books . Арх?вавана з першакрын?цы 18 сакав?ка 2022.
  11. ↑ Arist. Pol., III, 1, 10.
  12. ↑ Георгиев П. В. Русский панславизм XIX века и античная демократия: концепция политии М. С. Куторги // Учёные записки Казанского Государственного Университета, 2008. ? Т. 150. ? Кн. 1. Серия Гуманитарные науки. ? С. 214?218.
  13. ↑ Куторга М. С. Собрание сочинений. ? Т. 1. ? С. 77; Т. 2. ? С. 202, 220, 319.
  14. ↑ Куторга М. С. Собрание сочинений. ? Т. 2. ? С. 304?319.
  15. ↑ Куторга М. С. Собрание сочинений. ? Т. 1. ? С. 77?78.
  16. ↑ В. С. Сергеев. Историография древней Греции // История Древней Греции Арх?вавана 24 красав?ка 2014.
Узята з " https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=М?ха?л_Сямёнав?ч_Кутарга&oldid=4749034 "