М?нская епарх?я
Кафедральны сабор Сашэсця Святога Духа
Агульныя звестк?
Кра?на	Беларусь
Епарх?яльны цэнтр	М?нск
Заснавана	24 красав?ка 1793
Плошча	2 348 км²
К?раванне
К?руючы арх?рэй	м?трапал?т М?нск? ? Засла?ск? Вен?ям?н (Тупека) (з 25 жн??ня 2020)
Кафедральны храм	Сабор Сашэсця Святога Духа ? М?нску
Друг? кафедральны храм	Спаса-Праабражэнск? сабор у Засла??
Статыстыка
Благачыння?	10
Прыхода?	94
Храма?	87
Манастыро?	4
Святаро?	276
Сайт	pravminsk.by
Карта
Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

М?нская епарх?я  ? гало?ная епарх?я Беларускай правасла?най царквы . Аб’ядно?вае прыходы на тэрыторы? М?нска ? М?нскага раёна . Уваходз?ць у склад М?нскай м?трапол?? .

Г?сторыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Утворана пасля другога падзела Рэчы Паспал?тай 24 красав?ка 1793 года. Першапачаткова дзейн?чала на тэрыторыях М?нскага, ?зясла?скага ? Брацла?скага генерал-губернатарства?. Пасля трэцяга падзела Рэчы Паспал?тай епарх?я ?ключала тэрыторы? М?нскай , В?ленскай , Слон?мскай (да 1797 года) ? Гродзенскай губерня?.

У 1833 годзе ? сувяз? з адна?леннем Полацкай ? В?ленскай епарх?? тэрыторыя М?нскай епарх?? паменшана да межа? М?нскай ? Гродзенскай губерня?. З 1840 года епарх?я ахопл?вала тольк? М?нскую губерн?ю, нал?чвалася 575 прыхода?. Тады ж у М?нску пачала дзейн?чаць пераведзеная са Слуцка духо?ная сем?нарыя .

У 1869 годзе ? епарх?? пачалося выданне ≪ Минских епархиальных ведомостей ≫. У 1910 годзе ? складзе епарх?? было заснавана Слуцкае в?карыяцтва . Напярэдадн? Першай сусветнай вайны ? епарх?? было 566 прыхода?, 4 мужчынск?я ? 2 жаночыя манастыры, 5 духо?ных вучыл?шча? ? сем?нарыя, дзейн?чал? 1230 храма? (у тым л?ку дамовыя цэрквы ? капл?цы) ^[1] .

Па вын?ках Рыжскай м?рнай дамовы заходняя частка епарх?? апынулася ? складзе Польшчы пад юрысдыкцыяй Польскай а?такефальнай правасла?най царквы .

У л?пен? 1922 года епарх?я ?вайшла ? склад абвешчанай М?нскай м?трапол??. М?трапал?там ста? еп?скап М?нск? Мелх?седэк , як? так?м чынам узначал?? усю правасла?ную царкву ? БССР . У вын?ку рэпрэс?й супраць духавенства ? 2-й палове 1930-х гадо? епарх?я фактычна спын?ла функцыяванне.

Падчас нямецкай акупацы? ? кастрычн?ку 1941 года дзейнасць епарх?? аднав?лася ? рамках Беларускай а?такефальнай правасла?най царквы ^[1] .

У 1950-я гады ? сувяз? з тым, што еп?скапы на ?ншыя беларуск?я кафедры не прызначал?ся, М?нская епарх?я ? рангу м?трапол?? з’я?лялася адз?най у БССР, падпарадко?ваючыся Маско?скаму патрыярхату.

З 1989 года епарх?я аднос?цца да Беларускага экзархата Маско?скага патрыярхата РПЦ. У тым жа годзе аднав?лася выданне ≪Минских епархиальных ведомостей≫. З 1992 да 2014 года межы епарх?? супадал? з межам? М?нскай вобласц? . Станам на 2000 год, у яе склад уваходз?л? 20 благачынных акруг , 279 прыхода?, 183 храма? ? 10 капл?ц, 4 манастыры, М?нская духо?ная сем?нарыя , М?нская духо?ная акадэм?я ? М?нскае духо?нае вучыл?шча ^[1] .

23 кастрычн?ка 2014 года рашэннем Святога с?нода са складу М?нскай епарх?? был? вылучаны Барыса?ская , Маладзечанская ? Слуцкая епарх??. М?нская епарх?я была абмежавана тэрыторыям? М?нска ? М?нскага раёна . Разам з Барыса?скай, Маладзечанскай ? Слуцкай епарх?ям? яна ?вайшла ? склад М?нскай м?трапол?? ^[2] .

Навучальныя ?становы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Духо?ным? навучальным? ?становам? епарх?? з’я?ляюцца:

• ?нстытут тэалог?? ?мя святых Мяфодз?я ? К?рыла пры Беларуск?м дзяржа?ным ун?верс?тэце ^[3] .
• М?нская духо?ная акадэм?я ?мя свяц?целя К?рылы Тура?скага ? М?нску.
• М?нская духо?ная сем?нарыя ?мя ?сяленск?х вучыцеля? ? свяц?целя? Вас?л?я Вял?кага, Грыгорыя Багаслова ? ?аана Залатавуста ? Жыров?цк?м манастыры .
• М?нскае духо?нае вучыл?шча ? М?нску ^[4] .

Манастыры [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У склад епарх?? ?ваходзяць пяць манастыро?:

• Свята-Ел?савец?нск? жаночы манастыр у М?нску .
• Свята-Раства-Багародз?цк? ста?рап?г?яльны жаночы манастыр у Гродне .
• Свята-Увядзенск? ста?рап?г?яльны жаночы манастыр у Багушах .
• Свята-Успенск? ста?рап?г?яльны мужчынск? манастыр у Жыров?цах .
• Спаса-Е?фрас?нне?ск? ста?рап?г?яльны жаночы манастыр у Полацку ^[5] .

Тытулы к?руючых арх?рэя? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Еп?скапы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• В?ктар (Садко?ск?) (13 красав?ка 1793 ? 13 мая 1796).
• ?о? (Пацёмк?н) (13 мая 1796 ? 7 лютага 1812).
• Сераф?м (Глаголе?ск?) (7 лютага 1812 ? 20 жн??ня 1814).
• Дан??л (Наток-М?хайло?ск?) (1814 ? 7 лютага 1816, часова выконваючы абавязк? ).
• Анатол?й (Макс?мов?ч) (7 лютага 1816 ? 10 лютага 1832).
• Я?ген?й (Бажана?) (17 лютага 1832 ? 1 верасня 1834)
• Н?канор (Кляменцье?ск?) (5 верасня 1834 ? 28 студзеня 1840).
• Антон?й (Зубко) (28 студзеня 1840 ? 1 сакав?ка 1848).
• М?ха?л (Галубов?ч) (1 сакав?ка 1848 ? 23 студзеня 1868).
• Аляксандр (Дабрын?н) (14 жн?вень 1868 ? 25 красав?ка 1877).
• Я?ген?й (Шаршыла?) (16 мая 1877 ? 26 л?пеня 1880).
• Варлаам (Чарня?ск?) (26 л?пеня 1880 ? 21 мая 1889).
• С?мяон (Л?нько?) (3 чэрвеня 1889 ? 31 жн??ня 1899).
• М?ха?л (Цемнаруса?) (22 верасня 1899 ? 29 мая 1912).
• ?аан (Помер) (май 1912 ? л?стапад 1912, часова выконваючы абавязк? ).
• М?трафан (Краснапольск?) (9 л?стапада 1912 ? 6 л?пеня 1916).
• Георг?й (Ярашэ?ск?) (6 л?пеня 1916?1919).
• Мелх?седэк (Пае?ск?) (1919?1926).
• Арсен?й (Смалянец) (13 л?пеня 1927 ? 12 кастрычн?ка 1927, часова выконваючы абавязк? ).
• Павел (В?лько?ск?) (кастрычн?к 1927 ? кастрычн?к 1930).
• Феафан (Семяняка) (13 снежня 1930?1935).
• ?асаф (Жэваха?) (1936, часова выконваючы абавязк? ).
• Мадэст (Н?к?ц?н) (л?стапад 1936 ? 29 кастрычн?ка 1937).
• Панцялеймон (Ражно?ск?) (1941?1944).
• Вас?л?й (Ратм?ра?) (верасень 1944 ? 13 студзеня 1947).
• П?ц?рым (Св?рыда?) (13 студзеня 1947 ? 21 красав?ка 1959).
• Гурый (Ягора?) (21 мая 1959 ? 19 верасня 1960).
• Лявонц?й (Бондар) (19 верасня 1960 ? 16 сакав?ка 1961, часова выконваючы абавязк? ).
• Антон?й (Крацэв?ч) (16 сакав?ка 1961 ? 5 л?пеня 1961).
• Варлаам (Барысев?ч) (5 л?пеня 1961 ? 4 жн??ня 1963).
• Н?кадз?м (Рота?) (4 жн??ня 1963 ? 9 кастрычн?ка 1963).
• Серг?й (Пятро?) (9 кастрычн?ка 1963 ? 25 мая 1965).
• Антон?й (Мельн?ка?) (25 мая 1965 ? 10 кастрычн?ка 1978).
• Ф?ларэт (Вахрамее?) (10 кастрычн?ка 1978 ? 25 снежня 2013).
• Павел (Панамаро?) (25 снежня 2013 ? 25 жн??ня 2020).
• Вен?ям?н (Тупека) (з 25 жн??ня 2020).

Благачынныя акруг? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• 1-е М?нскае гарадское благачынне  ? 10 прыхода?.
• 2-е М?нскае гарадское благачынне  ? 4 прыхода.
• 3-е М?нскае гарадское благачынне  ? 5 прыхода?.
• 4-е М?нскае гарадское благачынне  ? 6 прыхода?.
• 5-е М?нскае гарадское благачынне  ? 7 прыхода?.
• 6-е М?нскае гарадское благачынне  ? 7 прыхода?.
• 7-е М?нскае гарадское благачынне  ? 5 прыхода?.
• 1-е М?нскае раённае благачынне  ? 14 прыхода?.
• 2-е М?нскае раённае благачынне  ? 13 прыхода?.
• 3-е М?нскае раённае благачынне  ? 16 прыхода?.

Зноск?

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Беларуская энцыклапедыя : У 18 т. Т. 10: Малайз?я ? Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашко? ? ?нш. ? Мн.  : БелЭн , 2000. ? Т. 10. ? 544 с. ? 10 000 экз.  ? ISBN 985-11-0035-8 . ? ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).
• Энцыклапедыя г?сторы? Беларус? . У 6 т. Т. 5: М ? Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашко? (гало?ны рэд.) ? ?нш.; Маст. Э. Э. Жакев?ч. ? Мн.  : БелЭн , 1999. ? 592 с. ? 10 000 экз.  ? ISBN 985-11-0141-9 .

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• М?нская епарх?я (руск.) на аф?цыйным сайце Рускай правасла?най царквы .