З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Брама
Кальварыйск?х мог?лак
у М?нску
Мог?лк?
? участак тэрыторы?, адмыслова прызначаны для пахавання памерлых або ?х праху пасля
крэмацы?
. Пахаванне ? зямл? ? старажытны ? найбольш распа?сюджаны спосаб пахавання.
Прадста?н?ко? розных канфес?й у м?нулым хавал? асобна, кожнага на сва?х мог?лках. Дыферэнцыяцыя па рэл?г?йнай прыналежнасц? вызначала ? ?ласц?выя той ц? ?ншай этнаканфес?янальнай групе пахавальныя абрады, спосабы пахавання?, атрыбуты, с?мвол?ку ? мемарыяльныя знак?. Так, маг?лы правасла?ных размяшчал?ся галавой на захад, катол?ка? ? на ?сход. Мемарыяльным? знакам? служыл? крыж або камень з выявай крыжа (крыж став?л? звычайна ? галавах нябожчыка, камень ? у нагах). На по?начы Беларус? сустракал?ся мас??ныя вычасаныя з каменю крыжы-жальн?к?. У ?удзея? надгробным? знакам? служыл? камян? з выявай 6-канечнай зорк?, у мусульман (
татар
) ? 5-канечнай зорк? ? па?месяца.
Ha мог?лках старал?ся хаваць сем’ям?. Людзей нявызначанай веры, самагубца?, тапельца? хавал? за межам? мог?лак. Маг?льныя ?згорк? часам пакрывал? дра?ляным? прамавугольн?кам? ? выглядзе века труны ц? абгабляваным? гранёным? калодам?. Час ад часу родз?чы ? бл?зк?я нябожчыка? падсыпал? надмаг?льныя бугарк?, абкладвал? ?х дзёрнам або невысок?м зрубам, абмуро?вал?, абна?лял? мемарыяльныя знак? (у святочныя дн? крыж абвязвал? ?зорным? ручн?кам?, фартушкам?, вянкам?), садз?л? дрэвы, кветк?. На пам?нк?, рада?н?цу, на вел?кодным тыдн? на мог?лк? прыходз?л?, каб аддаць дан?ну паваг? ? ?шанаваць памяць памерлых продка?.
За стан мог?лак адказваюць мясцовыя органы ?лады ? сельск?я ? гарадск?я Саветы дэпутата? у адпаведнасц? з Законам Рэспубл?к? Беларусь ≪Аб пахаванн? ? пахавальнай справе≫ ад 25 кастрычн?ка 2001 года.
- Этнаграф?я Беларус?: энцыклапедыя / Беларуская Савецкая Энцыклапедыя; рэдкалег?я: ?. П. Шамяк?н (гало?ны рэдактар) [? ?нш.]. ? М?нск: БелСЭ, 1989. ? 375 с.
