Марс Адысей

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Марс Адысей
2001 Mars Odyssey
Мастацкае ?я?ленне аб 2001 Mars Odyssey над вял?к?м Сыртам
Заказчык Злучаныя Штаты Амерыкі НАСА
Вытворца Lockheed Martin
Аператар Лабараторыя рэакты?нага руху
Задачы

Пошук вады

Картаграфаванне Марса
Запуск 7 красав?ка 2001 15:02:22 UTC [1]
Ракета-носьб?т Delta-II
Стартавая пляцо?ка SLC-17A
NSSDC ID 2001-013A
SCN 26734
Тэхн?чныя характарыстык?
Маса

725 кг [2] (по?ная)

376,3 кг (пустая)
Памеры 2,2x2,6x1,7 м
Магутнасць 750 Вт
Крын?цы с?лкавання Сонечная панэль
Тэрм?н акты?нага ?снавання &&&&&&&&&&&&&023.&&&&&0 23 гады &&&&&&&&&&&&&055.&&&&&0 55 дзён
Элементы арб?ты
Тып арб?ты Сонечна-с?нхронная
Вял?кая па?вось 3793,4 км [3]
Эксцэнтрыс?тэт 0,0
Сх?ленне 93,064° [3]
Перыяд абарачэння 2 гадз?ны
Вышыня арб?ты 400 км
Сайт праекта

 

≪Марс Адысей≫, ц? ≪2001 Mars Odyssey≫ ? а?таматычная м?жпланетная станцыя , якая даследуе планету Марс . Праект бы? распрацаваны NASA ? Lockheed Martin з планаваным коштам усёй м?с?? 297 м?льёна? долара? ЗША. М?с?я апарата складаецца ? пошуку сведчання? ?снавання вады ? лёду ? м?нулым ц? сучаснасц?, а таксама вывучэнне геалог?? ? радыяцыйнага асяроддзя планеты з выкарыстаннем спектрометра? ? цеплав?зара. [4] Даныя, сабраныя Адысеем, мусяць дапамагчы адказаць на пытанне, ц? ?снавала жыццё на Марсе, ? сфармуляваць ацэнку рызык? радыяцы?, якой могуць падвергнуцца будучыя астрана?ты на Марсе. Акрамя навуковай м?с??, апарат дзейн?чае як рэтранслятар для сувяз? пам?ж марсаходам Curiosity (а раней Mars Exploration Rover ? пасадачным апаратам Phoenix ) ? Зямлёй . Назва апарата ёсць дан?най паваг? Артуру К. Кларку , адсылаючы да яго са Стэнл? Кубрыкам ф?льма ≪2001: Касм?чная адысея≫ . [5] [6]

Адысей бы? запушчаны 7 красав?ка 2001 года на ракеце Delta II с базы ВПС на мысе Канаверал ? дасягну? арб?ты Марса 24 кастрычн?ка 2001 года ? 02:30 UTC . [7]

28 мая 2002 г. NASA паведам?ла, што ?нструмент Адысея GRS выяв?? вял?кую колькасць вадароду , што сведчыць аб тым што ? межах глыб?н? аднаго метра ад паверхн? планеты пав?нен ляжаць лёд, таму АМС прыступ?ла да картаграфавання размеркавання падземнай вады. [8] Арб?тальны апарат таксама выяв?? вел?зарныя адклады вадзянога лёду каля паверхн? экватарыяльных рэг?ёна?. [9]

15 снежня 2010 г. апарат паб?? рэкорд самага до?гага працаздольнага знаходжання касм?чнага карабля на Марсе маючы 3340 дня працы. [10] У апошняе дзесяц?годдзе Адысей таксама служы? асно?ным сродкам сувяз? для даследчыка? паверхн? Марса NASA, аж да марсахода Curiosity . У цяперашн? час ён утрымл?вае рэкорд самага працяглага бесперапынна акты?нага функцыянавання касм?чнага карабля на арб?це вакол ?ншай планеты, апярэджваючы Pioneer Venus Orbiter (праслужы? 14 гадо? [11] ) ? Mars Express (праслужы? больш за 19 гадо?). Станцыя знаходз?цца на палярнай арб?це вакол Марса з вял?кай па?воссю каля 3800 км. Мяркуецца, што пал?ва хоп?ць для працы да канца 2025 года. [12]

Мэты м?с?? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Картаграфаванне канцэнтрацы? элемента? па ?сёй паверхн? Марса
  • Вызначэнне, кольк? вадароду ? верхн?м пласце глебы
  • Напрацаванне б?бл?ятэк? выя? з высокай раздзяляльнасцю ? спектраскап?? м?неральнага складу марс?янскай паверхн?
  • Пошук ?нфармацы? аб марфалог?? марс?янскай паверхн?
  • Вызначэнне радыяцыяй рызык? для людзей-даследчыка? праз характарыстыку ≪калякасм?чнага радыяцыйнага асяроддзя≫ на паверхн? Марса [13]

Навуковыя прыборы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Адысей мае тры асно?ныя ?нструменты:

  • Цеплав?з?йная с?стэма в?зуал?зацы? (THEMIS). [14] Гэта бартавая камера, якая роб?ць выявы ? бачным ? ?нфрачырвоным спектры каб ахарактарызаваць, як размеркаваны м?нералы на паверхн? Марса. [13]
  • Гама-спектрометр (GRS) [15] ? гэта сумесная праца Месяцова-планетарнай лабараторы? Ун?верс?тэта Арызоны , Лос-Аламоскай лабараторы? ? Рас?йскага ?нстытута касм?чных даследавання?. [16] Гэта спектрометр, арыентаваны на гама-частку спектру для пошуку розных элемента? у атмасферы Марса, уключаючы вуглярод, крэмн?й, жалеза ? магн?й. [13]
  • Эксперымент па радыяцыйнаму асяроддзю Марса (MARIE). ≪Спектрометр энергетычных часц?ц≫, як? вымярае ?зровень радыяцы? вакол Марса. [13]

М?с?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Ан?мацыя траекторы? Адысея вакол Сонца

  Адысей

  ·

  Зямля

  ·

  Марс

Ан?мацыя Адысея вакол Марса з 24 кастрычн?ка 2001 г. па 24 кастрычн?ка 2002 г.

  Адысей

  ·

  Марс

Mars Odyssey , сфатаграфаваны Mars Global Surveyor

Mars Odyssey стартава? з мыса Канаверал 7 красав?ка 2001 года ? прыбы? на Марс прыбл?зна праз 200 дзён, 24 кастрычн?ка. Пасля прыбыцця гало?ны рухав?к касм?чнага карабля затармаз?? апарат [17] , што вывела яго на арб?ту вакол Марса. Затым Адысей каля 76 дзён раб?? аэратармажэнне, выкарысто?ваючы аэрадынам?чнае супрац??ленне верхн?х пласто? марс?янскай атмасферы для паступовага запаволення, памяншэння ? акруглення сваёй арб?ты. [17] Дзякуючы ?дэ? выкарыстаць атмасферу Марса для запаволення касм?чнага апарата на яго арб?це а не запускаць рухав?к, Адысей патрабава? на 200 к?лаграма? менш пал?ва. Такое памяншэнне ваг? касм?чнага апарата дазвол?ла запусц?ць м?с?ю на ракете-носьб?це Delta II, замест большай ? даражэйшай ракеты. [18]

Аэратармажэнне скончылася ? студзен? 2002 года, ? 19 лютага 2002 года Адысей пача? сваю навуковую м?с?ю па складанн? карты. Першапачатковая нам?нальная м?с?я Адысея до?жылася да жн??ня 2004 года, але праз неаднаразовыя пада?жэнн? м?с?я заставалася акты?най нашмат долей. [19]

Эксперымент радыяцыйнага выпраменьвання MARIE спын?? вымярэнн? пасля таго, як 28 кастрычн?ка 2003 г. Адысей трап?? пад вял?кае сонечнае здарэнне . ?нжынеры мяркуюць, што найбольш верагодна чып камп’ютара бы? пашкоджаны сонечнай часц?цай, якая ?рэзалася ? плату камп’ютара MARIE. [20]

Каля 85% здымка? ? ?ншых даных з марсахода?- бл?знят Spirit ? Opportunity трап?л? на Зямлю праз рэтрансляцыю Адысеем . [21] Арб?тальны апарат дапамог праанал?заваць магчымыя месцы пасадк? марсахода? ? выкана? тую ж задачу для м?с?? NASA Phoenix , якая села на Марсе ? тра?н? 2008 года. Адысей падтрымл?ва? прылёт Mars Reconnaissance Orbiter у сакав?ку 2006 года, адсочваючы атмасферныя ?мовы на працягу некальк?х месяца?, кал? арб?тальны апарат выкарысто?ва? аэратармажэнне, каб дасягнуць патрэбных параметра? арб?ты. [22]

Mars Odyssey знаходз?цца на сонечна-с?нхроннай арб?це, што забяспечвае стаб?льнае асвятленне для фатаграф?й. 30 верасня 2008 г. касм?чны апарат змян?? арб?ту, каб атрымаць лепшую адчувальнасць для ?нфрачырвонага картаграфавання марс?янск?х м?нерала?. Новая арб?та выключыла выкарыстанне дэтэктара гама-выпраменьвання з-за магчымасц? перагрэву прыбора на новай арб?це. [23]

Абсталяванне MARIE, прызначанае для вымярэння радыяцы?

Арыентацыя арб?тальнага апарата кантралюецца наборам з трох працо?ных рэакты?ных кола? ? аднаго рэзервнага. Кал? адно з кола? выйшла з ладу ? чэрвен? 2012 года, чацвёртае было ?ключана ? паспяхова ?ведзена ? эксплуатацыю. З л?пеня 2012 года Адысей вярну?ся ? по?ны нам?нальны рэжым працы пасля трох тыдня? ≪бяспечнага≫ рэжыму падчас дыстанцыйнага абслуго?вання. [24] [25]

Прыбор THEMIS выкарысто?ва?ся для выбару месца пасадк? Марс?анскай навуковай лабараторы? (MSL). [26] За некальк? дзён да прызямлення MSL у жн??н? 2012 года арб?та Адысея была зменена, каб пераканацца, што ён зможа атрымл?ваць с?гналы марсахода на працягу першых некальк?х хв?л?н на паверхн? Марса. [27] Адысей таксама рэтранслява? УВЧ радыёс?гналы ад (MSL) марсахода Curiosity . [28] Пакольк? Адысей знаходз?цца на сонечна-с?нхроннай арб?це, ён паслядо?на праходз?ць над месцазнаходжаннем Curiosity два разы кожны дзень, што дазваляе зручна планаваць кантакт з Зямлёй.

11 лютага 2014 года к?ра?н?цтва м?с?? паскорыла дрэйф Адысея да ран?шня-дзённай арб?ты, каб ≪атрымаць магчымасць наз?раць за пераменай тэмпературы зямл? пасля ?зыходу ? заходу сонца ? тысячах месца? на Марсе≫. Змена арб?ты адбывалася паступова да л?стапада 2015 года. [29] Новыя наз?ранн? могуць дапамагчы зразумець склад глебы ? працэсы абумо?леныя тэмпературай, так?я як цёплыя сезонныя паток?, як?я наз?раюцца на некаторых сх?лах, ? гейзеры, як?я с?лкуюцца вясновым раставаннем лёду вугляк?слага газу (CO 2 ) каля полюса? Марса. [29]

19 кастрычн?ка 2014 г. NASA паведам?ла, што марс?янск? арб?тальны апарат Mars Odyssey [30] , а таксама Mars Reconnaissance Orbiter [31] ? MAVEN [32] был? спра?ныя пасля пралёту каметы Сайдынг-Спрынг. [33] [34]

У 2010 годзе прадста?н?к Лабараторы? рэакты?нага руху NASA заяв??, што Адысей можа працягваць працаваць як м?н?мум да 2016 года [35] З тых часо? гэтая ацэнка была прадо?жана да канца 2025 года. [12]

Гало?ныя адкрыцц? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Да 2008 года Mars Odyssey скла? карту асно?нага размеркавання каляпаверхнёвай вады. [36] Пацверджанае гэтых наз?рання? здзейсн?лася 31 л?пеня 2008 года, кал? НАСА абвясц?ла што пасадачны апарат ≪Фен?кс≫ пацвердз?? ная?насць вады на Марсе [37] , як ? было прадказана ? 2002 годзе на аснове даных з арб?тальнага апарата Адысей . Навуковая група спрабуе вызначыць, ц? дастаткова адтае вадзяны лёд для мажл?васц? м?краскап?чнага жыцця, ? ц? прысутн?чаюць у ?м вугляродазмяшчальныя х?м?каты ? ?ншая сырав?ны неабходныя для жыцця. [38]

Арб?тальны апарат таксама выяв?? вел?зарныя паклады вадзянога лёду каля паверхн? экватарыяльных рэг?ёна?. [9] Доказы экватарыяльнай г?дратацы? з’я?ляюцца як марфалаг?чным?, так ? кампаз?цыйным?, ? наз?раюцца як у фармацы? Medusae Fossae , так ? ? гарах Фарс?да . [9]

Зноск? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  1. 2001 Mars Odyssey . NASA Space Science Data Coordinated Archive . Праверана November 29, 2022.
  2. 2001 Mars Odyssey . NASA Space Science Data Coordinated Archive . Праверана November 29, 2022.
  3. а б Makovsky, A.; Barbieri, A.; Tung, R. (October 2002). Odyssey Telecommunications (PDF) (Report). p. 7.
  4. Mars Odyssey Goals . NASA JPL .
  5. Mars Odyssey: Overview (недаступная спасылка) . JPL, CIT. Арх?вавана з першакрын?цы September 19, 2011.
  6. IT'S "2001 MARS ODYSSEY" FOR NASA'S NEXT TRIP TO THE RED PLANET . NASA. Арх?вавана з першакрын?цы April 18, 2021.
  7. 2001 Mars Odyssey Quick Facts . 2001 Mars Odyssey . NASA/JPL. Праверана 22 January 2021.
  8. January, 2008: Hydrogen Map (недаступная спасылка) . Lunar & Planetary Lab at The University of Arizona. Арх?вавана з першакрын?цы 13 кастрычн?ка 2008. Праверана 30 чэрвеня 2015.
  9. а б в Equatorial locations of water on Mars: Improved resolution maps based on Mars Odyssey Neutron Spectrometer data (PDF).
  10. NASA's Odyssey Spacecraft Sets Exploration Record on Mars . Press Releases . JPL, NASA (15 снежня 2010). Арх?вавана з першакрын?цы April 25, 2011.
  11. Pioneer Venus 1: In Depth . NASA.
  12. а б Engineers Keep an Eye on Fuel Supply of NASA's Oldest Mars Orbiter . JPL . NASA (15 сакав?ка 2023). Праверана March 15, 2023.
  13. а б в г Objectives   (англ.) . mars.nasa.gov . NASA/JPL. Праверана 27 January 2021.
  14. Christensen, P. R.; Jakosky, B. M.; Kieffer, H. H.; Malin, M. C.; McSween Jr., H. Y.; Nealson, K.; Mehall, G. L.; Silverman, S. H.; Ferry, S.; Caplinger, M.; Ravine, M. (2004). "The Thermal Emission Imaging System (THEMIS) for the Mars 2001 Odyssey Mission". Space Science Reviews . 110 (1?2): 85. Bibcode : 2004SSRv..110...85C . doi : 10.1023/B:SPAC.0000021008.16305.94 . S2CID   3629716 .
  15. Boynton, W.V.; Feldman, W.C.; Mitrofanov, I.G.; Evans, L.G.; Reedy, R.C.; Squyres, S.W.; Starr, R.; Trombka, J.I.; d'Uston, C.; Arnold, J.R.; Englert, P.A.J.; Metzger, A.E.; Wanke, H.; Bruckner, J.; Drake, D.M.; Shinohara, C.; Fellows, C.; Hamara, D.K.; Harshman, K.; Kerry, K.; Turner, C.; Ward1, M.; Barthe, H.; Fuller, K.R.; Storms, S.A.; Thornton, G.W.; Longmire, J.L.; Litvak, M.L.; Ton'chev, A.K. (2004). "The Mars Odyssey Gamma-Ray Spectrometer Instrument Suite". Space Science Reviews . 110 (1?2): 37. Bibcode : 2004SSRv..110...37B . doi : 10.1023/B:SPAC.0000021007.76126.15 . S2CID   121206223 . {{ cite journal }} : Папярэджанн? CS1: л?чбавыя назвы: authors list ( спасылка )
  16. Profile: Dr. William Boynton . 2001 Mars Odyssey . NASA . Арх?вавана з першакрын?цы 10 May 2021. Праверана 10 May 2021.
  17. а б NASA Facts: 2001 Mars Odyssey . NASA . Арх?вавана з першакрын?цы September 5, 2015.
  18. Mars Odyssey: Newsroom . NASA Jet Propulsion Laboratory .
  19. Mission Timeline - Mars Odyssey . NASA Jet Propulsion Laboratory.
  20. MARIE . 2001 Mars Odyssey . NASA . Арх?вавана з першакрын?цы 10 May 2021. Праверана 10 May 2021.
  21. NASA . Communications Relay - Mars Odyssey . mars.nasa.gov . Праверана October 31, 2018.
  22. Mars Odyssey Begins Overtime After Successful Mission   (англ.) . NASA Jet Propulsion Laboratory (JPL) . Праверана 24 чэрвеня 2022.
  23. Martinez . NASA's Mars Odyssey Alters Orbit to Study Warmer Ground . JPL News . Pasadena, California : JPL (22 чэрвеня 2009). Арх?вавана з першакрын?цы 10 May 2021. Праверана 10 May 2021.
  24. Longest-Lived Mars Orbiter Is Back in Service . Status Reports . JPL (27 чэрвеня 2012). Арх?вавана з першакрын?цы July 3, 2012.
  25. NASA . Guidance, Navigation, and Control - Mars Odyssey . mars.nasa.gov . Праверана October 31, 2018.
  26. THEMIS Support for MSL Landing Site Selection . THEMIS . Arizona State University (28 л?пеня 2006). Арх?вавана з першакрын?цы August 14, 2006.
  27. Gold . Curiosity's perilous landing? 'Cleaner than any of our tests' . Los Angeles Times (7 жн??ня 2012). Арх?вавана з першакрын?цы August 9, 2012.
  28. Mars Science Laboratory Landing . NASA/JPL (1 л?пеня 2012). Праверана 22 January 2021.
  29. а б Staff (February 12, 2014). "NASA Moves Longest-Serving Mars Spacecraft for New Observations" . Press Releases . Jet Propulsion Laboratory. {{ cite news }} : |archive-date= патрабуе |archive-url= ( даведка ) ; Вонкавая спасылка ? |archivedate= ( даведка ) ; Праверце значэнне даты ?: |archivedate= ( даведка ) Папярэджанн? CS1: url-status ( спасылка )
  30. Webster . NASA's Mars Odyssey Orbiter Watches Comet Fly Near . NASA (19 кастрычн?ка 2014). Праверана October 20, 2014.
  31. Webster . NASA's Mars Reconnaissance Orbiter Studies Comet Flyby . NASA (19 кастрычн?ка 2014). Праверана October 20, 2014.
  32. Jones . NASA's MAVEN Studies Passing Comet and Its Effects . NASA (19 кастрычн?ка 2014). Праверана October 20, 2014.
  33. Webster . All Three NASA Mars Orbiters Healthy After Comet Flyby . NASA (19 кастрычн?ка 2014). Праверана October 20, 2014.
  34. "A Comet's Brush With Mars" . The New York Times . October 19, 2014.
  35. Kremer . The Longest Martian Odyssey Ever . Universe Today (13 снежня 2010). Арх?вавана з першакрын?цы December 20, 2010.
  36. January, 2008: Hydrogen Map (недаступная спасылка) . Lunar & Planetary Lab at The University of Arizona. Арх?вавана з першакрын?цы 13 кастрычн?ка 2008. Праверана 30 чэрвеня 2015.
  37. Confirmation of Water on Mars . Phoenix Mars Lander . NASA (20 чэрвеня 2008). Арх?вавана з першакрын?цы July 1, 2008.
  38. "NASA's Phoenix touches, tastes Martian water" . The Economic Times . Праверана 2022-06-24 .