Лёгк?я
(
лац.
:
pulmo
,
стар.-грэч.
:
πνε?μων
) ? органы паветранага дыхання ? чалавека, ус?х млекакормячых, птушак, па?зуно?, большасц? земнаводных, а таксама ? некаторых рыб (двудыхаль, гронкапёрых ? шматпёра?).
Лёгк?м? называюць таксама органы дыхання ? некаторых беспазваночных жывёл (у
малюска?
,
галатурый
?
павукападобных
).
У лёгк?х ажыцця?ляецца газаабмен пам?ж паветрам, якое знаходз?цца ? парэнх?ме лёгк?х ? крывёю, якая працякае па лёгачным
кап?лярам
.
Беларуская назва лёгк?х звязана з тым, што, кал? пры разборцы тушы жывёлы вантробы складаюць у ём?стасць з вадой, лёгк?я трымаюцца на вадзе, а астатн?я органы тонуць
[1]
. Назвы ? ?ншых славянск?х мовах працягваюць
праслав.
:
plu?e/p?u?e
(
польск.
:
płuca
,
чэшск.
:
plice
), якое ?творана ад таго ж
пра?ндае?рапейскага
кораня
*pleu-
≪плаваць≫, што
лац.
:
pulmo
?
стар.-грэч.
:
πνε?μων
. Унутраная форма слова тут амаль тая ж, што ? ? беларускага слова, ? ≪тое, што плавае на вадзе≫
[2]
[3]
.
Мног?я медыцынск?я ? б?ялаг?чныя тэрм?ны, звязаныя з лёгк?м?, утвораны ад лац?нскага кораня
pulmo-
(напрыклад,
пульманалог?я
? дысцыпл?на, якая вывучае хваробы лёгк?х) або ад грэчаскага
πνε?μω-
(напрыклад,
пне?ман?я
? запаленне лёгк?х).
У рыб, як?я маюць лёгк?я, апошн?я з’я?ляюцца дадатковым органам дыхання ? функцыянуюць разам з органам? воднага дыхання ?
шчэлепам?
.
У па?зуно? ? птушак лёгк?я змяшчаюцца ? грудным аддзеле агульнай поласц? цела, а ? млекакормячых жывёл ? займаюць большую частку асабл?вай
грудной поласц?
, якая абмежаваная грудной клеткай ? аддзеленая ад
брушной поласц?
грудабрушной перашкодай
. Лёгк?я з’я?ляюцца парным? органам?: паверхня лёгкага звонку пакрыта в?сцэральнай
пле?рай
?
серознай абалонкай
, якая ? млекакормячых жывёл ? ? чалавека высц?лае таксама знутры грудную поласць ? пярэднюю (у чалавека ? верхнюю) паверхн? грудабрушной перашкоды (парыетальная пле?ра). Лёгк?я пастаянна змяняюць сваю форму (
экскурс?я лёгк?х
) у залежнасц? ад фазы
дыхання
(удыху або выдыху).
Зноск?