У В?к?педы? ёсць артыкулы пра ?ншых асоб з прозв?шчам
Нарбут
.
Каз?м?р (Дан?эль) Нарбут
(
3 студзеня
1738
, маёнтак
Яшнец
,
Л?дск? павет
, цяпер
Л?дск? раён
?
17 сакав?ка
1807
) ?
асветн?к
,
ф?лосаф
?
наста?н?к
, член ордэна
П?яра?
. Прафесар ф?ласоф??
Collegium Nobilium
. Прадста?н?к эклектычнага к?рунку ? ф?ласоф?? эпох? Асветн?цтва ?
Вял?к?м Княстве Л?то?ск?м
.
Паходз?ць з роду
Нарбута?
, брат г?сторыка
Тэадора Нарбута
. Вучы?ся ?
п?ярскай
школе ?
Шчучыне
, потым у
Любяшо?ск?м нав?цыяце
? ?
п?ярск?м калег?уме
?
Дубров?цы
, з 1759 у п?ярск?м калег?уме ?
В?льн?
, каля 4 гадо? ? у п?ярск?м вучыл?шчы ?
Рыме
. У
1764
вярну?ся на радз?му, прызначаны прафесарам ? прэфектам п?ярскага калег?ума ? Дубров?цы. Пасля жы? у
В?льн?
, чыта? лекцы? па ф?ласоф??, бы? прэфектам п?ярскай друкарн?.
У
1770
?
1799
гадах працава? пробашчам у
Радзым?не
. Супольн?к уладальн?цы Радзым?на Элеаноры, княжны Чартарыйскай. Бы? дзеячам Народнай адукацыйнай кам?с??, адказным Аддзела спра? школы ? элементарных кн?г. Кавалер
ордэна Святога Стан?слава
.
З
1773
да
1775
года Каз?м?р Нарбут знаходз??ся ?
Герман??
?
Францы?
як выхавальн?к дзяцей
падскарб?я вял?кага л?то?скага
, пазней ? працава? у Адукацыйнай кам?с?? ?
Варшаве
. Пробашч л?дск? ?
1784
-
1786
г. Пасля
трэцяга падзелу
Рэчы Паспал?тай
Нарбут жы? у вёсцы пад Л?дай.
Пахаваны ва ?н?яцкай царкве ?
Радз?вон?шках
(Л?дск? раён). Маг?ла не захавалася.
У
1769
выда? у В?льн?
падручн?к
па лог?цы (≪Лог?ка, або Навука разважання ? меркавання пра прадметы навук?≫, на
польскай мове
). А?тар курса ≪Эклектычнай ф?ласоф??≫ ? рукап?са? на
лац?нскай мове
. Перакла? з французскай мовы на польскую кн?гу ≪Ваенная навука прускага караля для яго генерала?≫ (1771). У прадмове да яе выказа? сваё захапленне грамадск?м? мерапрыемствам?, што ажыцця?лял?ся ? тагачаснай Беларус?, у прыватнасц? буда?н?цтвам П?нскага канала. Як член
Адукацыйнай кам?с??
, займа?ся рэформай школьнага навучання ? Беларус? ? Л?тве. Член ≪Таварыства па складанн? элементарных кн?г≫, нап?са? 2 раздзелы для школы ≪Статута параф?яльных школ≫ ? наста?ленне ≪Аб ?нспектаванн? школ≫.
Выступа? за вызваленне ф?ласоф?? ад
схаластык?
?
багасло?я
, за разв?ццё навук?. З'я?ля?ся прых?льн?кам
дэ?зму
. Асновай разумення л?чы? дакладнасць ? в?давочнасць ?дэй, слушнасць прынцпа? метада
Рэнэ Дэкарта
.
У пачатку
1770-х
гадо? Каз?м?р Нарбут прапанава? ?дэю пра сацыяльную прыроду чалавека, якая была бл?зкай да ?дэй
Грэцыя
?
Лока
. На думку Нарбута дзяржава ? арган?зацыя, створаная ? ?нтарэсах ус?х разам ? кожнага паасобку, пры гэтым натуральныя правы асобы мусяць быць незалежным? ад дзяржавы, а асновай дзяржа?нага ладу пав?нны быць законы ? дзейнасць, якая цалкам ?м адпавядае.
Крытыкава? с?стэму адукацы? ? акадэм?ях ? калег?умах
ордэна езу?та?
, выступа? за свецкую с?стэму адукацы?. Апроч гэтага займа?ся школьнай рэформай у
Вял?к?м Княстве Л?то?ск?м
. Паводле меркавання Нарбута адной з асно?ных адукацыйных дысцыпл?н з'я?ляецца свецкая
этыка
.
- Logika, czyli rozwa?ania i rozsadzania rzeczy nauka
,
В?льня
,
1769
, 3 выд.,
1791
- Nauka ?ołnierska krola pruskiego dla jego generałow dana
? пераклад з
французскай
,
1771
Зноск?
- На?рбут Каз?м?р
// Беларусь: энцыклапедычны даведн?к / Рэдкал.
Б. ?. Сачанка
(гал. рэд.) ? ?нш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Х?лькев?ч. ?
Мн.
:
БелЭн
, 1995. ? С. 516. ? 800 с. ?
5 000 экз.
?
ISBN 985-11-0026-9
.
Каз?м?р Нарбут ? продк?
|
---|
|
| |
---|
Генеалог?я ? некрапал?стыка
| |
---|
|