한국   대만   중국   일본 
Ен?сей ? В?к?педыя Перайсц? да зместу

Ен?сей

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Ен?сей
руск.   Енисей
Енісей каля Краснаярска
Ен?сей каля Краснаярска
Характарыстыка
Да?жыня 4102 км
Басейн 2 580 тыс. км²
Расход вады 19,8 тыс. м³/с (вусце)
Вадацёк
Выток зл?ццё рэк: Вял?к? Ен?сей ? Малы Ен?сей
 ?  Каардынаты 51°43′40″ пн. ш. 94°27′06″ у. д. H G Я O
Вусце Карскае мора
 ? Вышыня 0 м
 ?  Каардынаты 71°49′47″ пн. ш. 82°42′58″ у. д. H G Я O
Размяшчэнне
Водная с?стэма Карскае мора

Кра?на
Код у  ДВР 17010300112116100000014
Басейн Енісея
Басейн Ен?сея
physical
Енісей
Енісей
? выток, ? вусце
Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

Ен?се?й ( эвенк. Иоанеси ≪вял?кая рака≫) ? рака ? С?б?ры , у Краснаярск?м кра? (вярхо?? ? Рэспубл?цы Тыва ), Рас?я . Адна з самых вял?к?х рэк на зямным шары (7-е месца). Утвараецца пры зл?цц? Вял?кага Ен?сея (Б?й-Хем) ? Малога Ен?сея (Ка-Хем) каля горада Кызыл .

Да?жыня 3487 км (ад вытока? Малога Ен?сея 4102 км). Вадазбор 2580 тыс. км². Сярэднегадавы расход вады ? вусц? 19,8 тыс. м³/сек. Упадае ? Ен?сейск? зал?? Карскага мора .

Цячэнне Ен?сея падзяляецца на 3 частк?: верхняе (ад зл?цця Б?й-Хема ? Ка-Хема да ?падзення рак? Абакан ), сярэдняе (пам?ж рэкам? Абакан ? Ангара ), н?жняе (ад рак? Ангара да вусця). У вярхо?? Ен?сей цячэ па ?згорыстым стэпе Тув?нскай катлав?ны пад назвай Верхн? Ен?сей (Улуг-Хем). Рэчышча падзелена на асобныя рукавы ? праток?, спакойныя плёсы чаргуюцца з перакатам?. Ад упадзення рак? Хемчык на працягу 280 км Ен?сей праразае хрыбты Заходняга Саяна . Дал?на тут вузкая, каньёнападобная, шырынёй да 100 метра?. У рэчышчы шмат камян?стых пераката? ? парога?. Пры выхадзе Ен?сея ? М?нус?нскую катлав?ну дал?на пашыраецца, шмат астраво?. Пам?ж гарадам? М?нус?нск ? Краснаярск у адгор’ях Усходняга Саяна дал?на звужаецца, н?жэй Краснаярска дал?на пашыраецца пасля ?падзення рак? Ангара , левы бераг н?з?нны, правы ?звышаны. Пры перасячэнн? адгор’я? Ен?сейскага кража Ен?сей утварае Казачынск? ? Ас?на?ск? парог?. Н?жэй горада Дудз?нка цячэ па Па?ночна-С?б?рскай н?з?не . У н?зо?ях разб?ваецца на рукавы: шырыня рэчышча да 15?20 км, глыб?ня больш 15 м.

Жы?ленне снегавое, дажджавое ? грунтавое. Для большай частк? Ен?сея характэрна веснавое разводдзе ? ?стойл?вая асенне-з?мовая межань, частыя летн?я дажджавыя паводк?, у вярхо?ях ? вяснова-летняе разводдзе. Ледаста? у н?жн?м цячэнн? з канца кастрычн?ка да канца мая-пачатку чэрвеня; у сярэдн?м цячэнн? ? з пачатку л?стапада да канца красав?ка; у горнай частцы з канца л?стапада-снежня да канца красав?ка. Ен?сей ? самая мнагаводная рака Рас??. Сярэднегадавы расход вады каля горада ?гарка 18 100 м³/с, у вусц? ? 19 800 м³/с.

Асно?ныя прыток?: Оя , Туба , Мана , Кан , Ангара , Падкаменная Тунгуска , Н?жняя Тунгуска , Курэйка (справа), Абакан , Сым , Турухан (злева). Сярод прытока?: Вял?к? П?т , Бахта .

На Ен?се? знаходзяцца Саяна-Шушанская ГЭС , Майнская ГЭС ? Краснаярская ГЭС з вадасхов?шчам?. Суднаходства на вадасхов?шчах ? ад горада Краснаярск да вусця. Для праводк? судна? з н?жняга б’ефа ? Краснаярскае вадасхов?шча ? назад пабудаваны суднапад’ёмн?к . Да горада ?гарка (973 км ад вусця) падн?маюцца марск?я судны. Рыбныя промыслы (асетр, сцерлядзь, омуль, селядзец, нельма, бялуга). У басейне Ен?сея размешчаны Саяна-Шушанск? запаведн?к ? Слупы. Гало?ныя гарады ? парты: Кызыл , Саянагорск , М?нус?нск , Абакан , Дз??нагорск , Краснаярск , Ен?сейск , ?гарка , Дудз?нка .

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]