| Дэкларацыя незалежнасц? ЗША
|
|---|
| англ.
:
United States Declaration of Independence
|
 |
| Назва
|
англ.
:
A Declaration by the Representatives of the United States in America, in General Congress assembled.
|
|---|
| Кра?на
|
|
|---|
| Месцазнаходжанне
|
|
|---|
| Орган улады
|
Друг? Кантынентальны Кангрэс
|
|---|
| Юрысдыкцыя распа?сюджваецца на
|
ЗША
|
|---|
| Наступны ? сп?се
|
Артыкулы Канфедэрацы?
|
|---|
| Выданне
|
United States Declaration of Independence (engrossed copy)
[d]
,
United States Declaration of Independence (Dunlap Broadside)
[d]
,
draft of the Declaration of Independence
[d]
,
United States Declaration of Independence (Goddard Broadside)
[d]
,
Declaration of Independence (US Statutes at Large)
[d]
?
Q121791879
?
|
|---|
| А?тар
|
Томас Джэферсан
?
Timothy Matlack
[d]
|
|---|
| Месца публ?кацы?
|
Трынаццаць калон?й
|
|---|
| Кра?на паходжання
|
|
|---|
| Мова твора або назвы
|
англ?йская
|
|---|
| Дата
|
4 л?пеня 1776
|
|---|
| Дата публ?кацы?
|
4 л?пеня 1776
|
|---|
| Першы радок
|
When, in the course of human events, it becomes necessary for one people to dissolve the political bands which have connected them with another, and to assume, among the powers of the earth, the separate and equal station to which the laws of nature and of nature’s God entitle them,
|
|---|
| Last line
|
And for the support of this Declaration, with a firm reliance on the protection of Divine Providence, we mutually pledge to each other our lives, our fortunes, and our sacred honour.
|
|---|
| Удзельн?к
|
Thomas Stone
[d]
|
|---|
| По?ны твор даступны на
|
archives.gov/foun…
(англ.)
|
|---|
| Прыняты заканада?цам
|
Друг? Кантынентальны Кангрэс
|
|---|
| Бок, як? падп?са?
|
Бенджам?н Франкл?н
,
Edward Rutledge
[d]
,
Benjamin Harrison V
[d]
,
George Read
[d]
,
Thomas McKean
[d]
,
Caesar Rodney
[d]
,
George Clymer
[d]
,
Robert Morris
[d]
,
Бенджам?н Раш
,
James Smith
[d]
,
George Taylor
[d]
,
John Morton
[d]
,
George Ross
[d]
,
James Wilson
[d]
,
John Hancock
[d]
,
Элбрыдж Томас Джэры
,
Samuel Adams
[d]
,
Robert Treat Paine
[d]
,
Josiah Bartlett
[d]
,
Matthew Thornton
[d]
,
William Whipple
[d]
,
Stephen Hopkins
[d]
,
William Ellery
[d]
,
Lewis Morris
[d]
,
Francis Lewis
[d]
,
Philip Livingston
[d]
,
William Floyd
[d]
,
Button Gwinnett
[d]
,
George Walton
[d]
,
Lyman Hall
[d]
,
George Wythe
[d]
,
Richard Henry Lee
[d]
,
Carter Braxton
[d]
,
Томас Джэферсан
,
Thomas Nelson
[d]
,
Francis Lightfoot Lee
[d]
,
William Hooper
[d]
,
Joseph Hewes
[d]
,
John Penn
[d]
,
Arthur Middleton
[d]
,
Thomas Heyward, Jr.
[d]
,
Thomas Lynch
[d]
,
Рычард Стоктан (пал?тык, 1730)
,
John Witherspoon
[d]
,
Abraham Clark
[d]
,
Francis Hopkinson
[d]
,
John Hart
[d]
,
Roger Sherman
[d]
,
Oliver Wolcott
[d]
,
Samuel Huntington
[d]
,
William Williams
[d]
,
Charles Carroll of Carrollton
[d]
,
Thomas Stone
[d]
,
Samuel Chase
[d]
?
William Paca
[d]
|
|---|
| Статус а?тарскага права
|
??
?
??
|
|---|
Медыяфайлы на В?к?схов?шчы
|
Дэкларацыя незалежнасц? ЗША
(
англ.
:
United States Declaration of Independence
) ? г?старычны дакумент, у як?м брытанск?я калон?? у
Па?ночнай Амерыцы
абвясц?л? незалежнасць ад
Вял?кабрытан??
. Прынята аднагалосна на
Друг?м Кантынентальным кангрэсе
4 л?пеня
1776
года ?
Ф?ладэльф??
, штат
Пенс?льван?я
.
Дзень прыняцця Дэкларацы? незалежнасц?, 4 л?пеня, святкуецца ?
ЗША
як
Дзень незалежнасц?
. Дэкларацыя стала першым аф?цыйным дакументам, у як?м калон?? пачал? называцца ≪Злучаным? Штатам? Амерык?≫.
Кал? ход падзей прыводз?ць да таго, што адз?н з народа? вымушаны скасаваць пал?тычныя сувяз?, як?я злучаюць яго з ?ншым народам, заняць самастойнае ро?нае месца сярод дзяржа? свету, на якое ён мае права па законам прыроды, яе Тварца, паважл?вае ста?ленне да меркавання чалавецтва патрабуе ад яго тлумачэння прычын, як?я заахвоц?л? яго да такога аддзялення.
Мы зыходз?м з той в?давочнай пра?ды, што ?се людз? створаны ро?ным?, надзелены Тварцом пэ?ным неад’емным правам, да л?ку як?х адносяцца жыццё, свабода, ?мкненне да шчасця. Для забеспячэння гэтых право? людзьм? засно?ваецца ?рад, як? чэрпае свае законныя па?намоцтвы ? згодзе к?руемых. У выпадку, кал? як?-небудзь ?рад станов?цца згубным для гэтых самых мэт, народ мае права змян?ць або скасаваць яго, пастав?ць новы ?рад, заснаваны на так?х прынцыпах формах арган?зацы? ?лады, як?я, як яму я?ляецца, найлепшым чынам забяспечаць людзям бяспеку ? шчасце. Зразумела, разважл?васць патрабуе, каб ?рады, устано?леныя з да?н?х часо?, не мянял?ся б пад уплывам не?стотных хуткаплынных абстав?н; адпаведна, увесь вопыт м?нулага пацвярджае, што людз? сх?льны хутчэй знос?ць заганы, пакуль ?х можна цярпець, чым выкарысто?ваць сваё права мяняць формы ?лады, як?я стал? для ?х звыклым?. Але, кал? до?г? шэраг зло?жывання ? нас?лля нязменна звязанных з адной ? той жа мэтай, сведчыць аб каварнай задуме прымус?ць народ зм?рыцца з неабмежаваным дэспатызмам, звяржэнне такога ?рада ? стварэнне новых гарантый бяспек? на будучыню станов?цца правам ? абавязкам народа. Гэтыя калон?? до?г? час выя?лял? цярпенне, тольк? неабходнасць вымушае ?х змян?ць ранейшую с?стэму свайго ?рада. Г?сторыя пра?лення цяпер дзеючага караля Вял?кабрытан?? ? гэта набор незл?чоных акта? несправядл?васц? ? нас?лля, непасрэднай мэтай як?х з’я?ляецца стана?ленне неабмежаванага дэспатызму. Для пацвярджэння сказанага вышэй прадста?ляем на бесстаронн? суд чалавецтва наступныя факты.
Ён адма?ля?ся даваць сваю згоду на прыняцце закона?, вельм? карысных ? неабходных для ?сеагульнага дабрабыту.
Ён забараня? сва?м губернатарам прымаць законы першараднай важнасц?, кал? тольк? ?х дзеянне не адкладалася да атрымання яго згоды, але кал? з-за гэтага яны адкладал?ся, ён пак?да? ?х без усякай уваг?.
Ён дазвол?? прымаць ?ншыя законы, важныя для вял?кай колькасц? людзей, тольк? пры ?мове, што гэтыя людз? адмовяцца ад права мець прадста?н?ка ? заканада?чым органе, ад права, якое з’я?ляецца звышкашто?ным для ?х ? небяспечным тольк? для тырана?.
Ён скл?ка? заканада?чыя органы ? незвычайных ? ? няёмк?х месцах, ? аддаленн? ад месца знаходжання адпаведных дакумента?, з адз?най мэтай ? зморам прымус?ць ?х згадз?цца з праводз?май ?м пал?тыкай.
Ён неаднаразова распуска? Палату прадста?н?ко? з-за таго, што парламентары? адважна ? цвёрда супрацьстаял? яго замахам на правы людзей.
На працягу до?гага часу пасля падобных роспуска? ён адма?ля? у правядзенн? выбара? ?ншых прадста?н?ко?, у вын?ку чаго заканада?чыя па?намоцтвы, як?я па сваёй сутнасц? не могуць быць зн?шчаны, ?зно? пераходз?л? да народа ?вогуле; а тым часам, дзяржава падвяргалася ?с?м небяспекам, звязаным як са знешн?м?, так ? з унутраным? напружанням?.
Ён спрабава? перашкодз?ць засяленню гэтых зямель, ?гнаруючы па гэтай прычыне законы аб натурал?зацы? чужаземца?, адма?ляючыся прымаць ?ншыя законы, як?я дапамагал? б разв?ццю ?м?грацы?, а таксама пазбав?? умо? для вылучэння новых зямельных надзела? для перасяленца?.
Ён ствара? перашкоду для здзяйснення правасуддзя, адма?ляючыся даваць згоду на прыняцце закона? аб стана?ленн? судовай улады.
Ён пастав?? суддзя? у по?ную залежнасць ад сваёй улады, вызначы?шы тэрм?ны ?х прыбыцця на пасадзе, а таксама памеры ?х узнагароджання за працу.
Ён ствара? вял?кую колькасць новых пасад ? прысыла? мноства чыно?н?ка?, каб прыгнятаць наш народ ? пазба?ляць яго сродка? да ?снавання.
У м?рны час ён змясц?? на нашай зямл? пастаянныя войск? без нашай згоды на тое.
Арм?ю ён ?мкну?ся пастав?ць вышэй за грамадзянскую уладу.
Ён аб’ядна?ся з ?ншым? людзьм?, каб падвергнуць нас юрысдыкцы?, чужой нам ? непрызнанай паводле нашых закона? канстытуцы?; падава? сваю згоду на прыняцце несправядл?вых закона?:
Для размяшчэння вял?кай колькасц? ?зброеных войска? сярод нас;
Для таго, каб абаран?ць гэтых вайско?ца? ?лжывым судом ад пакарання за любыя забойствы, як?я яны ажыццяв?л? на гэтай зямл?;
Для таго, каб зн?шчыць наш замежны гандаль;
Для таго, каб накласц? падатк? на нас без нашай згоды;
Для таго, каб пазбав?ць нас у шматл?к?х выпадках, права на суд прысяжных;
Для таго, каб перавоз?ць нас за мора, дзеля суду па сфабрыкаваным абв?навачванням;
Для таго, каб адмян?ць вольную с?стэму англ?йск?х закона? у суседняй прав?нцы?, засно?ваючы там дэспатычны ?рад, ? павял?чваючы яго межы, каб даць гэтым прыклад ? прыдатную прыладу для таго, каб увесц? тое ж самае абсалютнае прав?ла ? гэтыя калон??;
Для таго, каб адмян?ць нашы харты? ? скасаваць так?м чынам нашы самыя кашто?ныя законы ? змян?ць ?стотна формы нашага самак?равання;
Для таго, каб часова адх?л?ць нашы ?ласныя заканада?чыя органы, ? абвясц?ць сябе нададзены з уладай выдаць законы для нас ва ?с?х выпадках наогул.
Ён адмов??ся ад к?равання калон?ям?, аб’я?ляючы нас пазба?леным? яго абароны ? вядучы вайну супраць нас.
Ён рабава? нас у моры, руйнава? нашы ?збярэжжы, пал?? нашы гарады, ? зн?шча? нашых людзей.
Ён прывё? вял?к?я войск? замежных найм?та? дзеля прычынення смерц?, спусташэння, ? тыран??, якая ?жо знайшла свае адлюстраванне ? праявах жорсткасц? ? вераломства, што можа быць ледзь пара?нана з самым? варварск?м? часам?, ? цалкам не годна для к?ра?н?ка цыв?л?заванай кра?ны.
Ён вымус?? нашых суграмадзян, узятых палонным? на экстэрытарыяльных водах, служыць у арм??, якая ваюе супраць сваёй кра?ны, раб?цца катам? сва?х сябро? ? брато?, або ?х ахвярам?.
Ён падбухторва? нас да ?нутранага мяцяжу ? спрабава? нацко?ваць на жыхаро? нашых пагран?чных зямель бязл?тасных дз?куно? ? ?ндзейца?, прызнаныя прав?лы вядзення вайны як?х зводзяцца да зн?шчэння людзей незалежна ад ?зросту, полу ? сямейнага палажэння.
У адказ на гэтыя прыгнёты мы кожны раз падавал? петыцы? ? прас?л?, каб нам аднав?л? нашыя правы: ? адказ на нашыя шматл?к?я петыцы? мы атрымл?вал? тольк? больш несправядл?васц?. Манарх, у характару якога прысутн?чаюць рысы тырана, не можа быць к?ра?н?ком свабоднага народу.
У ро?най ступен? не пак?дал? мы без уваг? ? нашых брытанск?х брато?. Час ад часу мы перасцерагал? ?х ад спроба? парламента незаконным чынам падпарадкаваць нас сваёй юрысдыкцы?. Мы нагадвал? ?м пра прычыны, у с?лу як?х мы эм?гравал? ? пасял?л?ся тут. Мы закл?кал? да ?х прыроджанага пачуццю справядл?васц? ? вел?кадушнасц? ? закл?кал? ?х, дзеля нашых агульных кро?ных сувязя?, асудз?ць гэтыя прыгнёты, як?я з непазбежнасцю пав?нны был? прывесц? да разрыву нашых сувязя? ? знос?н. Яны таксама заставал?ся глух?м? да голасу справядл?васц? ? агульнай крыв?. Таму мы вымушаны прызнаць непазбежнасць нашага аддзялення ад Брытан?? ? разглядаць ?х, як мы разглядаем ? астатнюю частку чалавецтва: у якасц? ворага? падчас вайны ? сябро? у м?рны час.
Таму мы, прадста?н?к? Злучаных Штата? Амерык?, сабра?шыся на агульны Кангрэс, закл?каючы ?сявышняга пацвердз?ць сумленнасць нашых намера?, ад ?мя ? па ?па?наважы? годнага народа гэтых калон?й, урачыста зая?ляем, што гэтыя злучаныя калон?? з’я?ляюцца ? па праву пав?нны быць свабодным? ? незалежным? дзяржавам?, што яны вызваляюцца ад усякай залежнасц? ад Брытанскай Кароны ? што ?се пал?тычныя сувяз? пам?ж ?м? ? Вял?кабрытан?яй пав?нны быць по?насцю разарваныя, што ? якасц? свабодных ? незалежных дзяржа? яны па?намоцных аб’я?ляць вайну, заключаць м?рныя дамовы, ?ступаць у саюзы, весц? гандаль, здзяйсняць любыя ?ншыя дзеянн? ? ?сё тое, на што мае права незалежная дзяржава. ? з цвёрдай упэ?ненасцю ? заступн?цтва Боскага прав?дзення мы прысягаем адз?н аднаму падтрымл?ваць гэтую Дэкларацыю сва?м жыццём, сва?м станам ? сва?м незаплямлены гонарам.
- А?тарам Дэкларацы? з’я?ляецца
Томас Джэферсан
.
- Не ?се дэлегаты Кангрэса падп?сал? гэты дакумент.
- Л?чыцца, што першы з дэлегата? падп?са?шых дакумент, Джон Хэнкок, нап?са? сваё ?мя ? прозв?шча вял?к?м? л?тарам?, каб кароль Георг ??? мог прачытаць яго без акуляра?. З гэтага часу ?мя гэтага дэлегата ?
амерыканск?м варыянце англ?йскай мовы
стала метафарычным с?нон?мам слова ≪подп?с≫.
- 8 л?пеня
таго ж года праз чатыры дн? пасля падп?сання Дэкларацы?, прадста?н?к? Кангрэса пачал? публ?чна абвяшчаць яе змест у калон?ях
[1]
Арх?вавана
18 жн??ня 2013.
. У гэты жа дзень тольк? годам раней каралю Георгу ?? ад ?мя некаторых прадста?н?ко? Кангрэса была нак?равана ≪Петыцыя ал??кавай гал?нк?≫ ? просьба аб спыненн? баявых дзеяння? ? пачатку м?рных урэгулявання? з захаваннем калон?й у складзе Брытанскай ?мперы?. (Кароль адх?л?? гэтыя прапановы).
- Дэкларацыя незалежнасц? не з’я?лялася актам стварэння ЗША, як дзяржавы. Тольк? пасля перамог? ? вайне за незалежнасць калон?? згадз?л?ся стаць ≪суб’ектам? федэрацы?≫. Да гэтага часу некаторыя з ?х разглядал? сябе як суверэнныя дзяржавы.
Зноск?
- ↑
Па тэксту кн?г? ≪Г?сторыя ЗША ? дакументах: пераклады на беларускую≫ (Мн., 2014, с.9?11)