З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Дыякан
(
грэч.
δι?κονο? "служыцель"
) ? н?жэйшы духо?ны чын у правасла?най ? катал?цкай цэрквах. Дапамагае еп?скапам ? святарам у час богаслужэння? ? здзяйснення царко?ных та?нства?, але сам ?х не здзяйсняе.
Дыяканы ?першыню згадваюцца ?
Б?бл??
? пасланнях
апостала Па?ла
. У
тэалаг?чнай
навуцы (дагматыка) першая ступень святога Та?нства Свяшчэнства пасвячэння з трох магчымых (дыякан,
прэсв?тэр
,
еп?скап
) у ?ерарх?? Царквы (Касцёла). У яго абавязк? ?ваходз?ць быць у саслужэнн? б?скупам ? прэсв?тэрам пры наданн? ?м? святых Та?нства?, набажэнствах. Самастойна дыякан служыць не можа, падпарадко?ваецца непасрэдна настаяцелю
храма
, выконвае ?се яго канан?чныя распараджэнн?. У перыяд фарм?равання царко?най ?ерарх?? ?
II
?
III
ст. н. э. у ?х функцы? ?ваходз?ць нагляд за парадкам у рэл?г?йнай суполцы. Дыяканы прыслужваюць ?ншым з духавенства ?
алтары
, чытаюць
Евангелле
на богаслужэнн? або прама?ляюць пропаведзь з дазволу прэсв?тэра або еп?скапа. Таксама, кал? ? хрысц?янскай суполцы больш за 700 верн?ка? з блаславення старэйшага кл?рыка (прэсв?тэра або еп?скапа) у крайняй неабходнасц? (з апра?даных прычын у канан?чным парадку) ? могуць адслужыць Пан?х?ду, Пахаванне,
Акаф?ст
, Малебен, Вячэрню, Утрэню. А таксама ? выкладаць у Нядзельнай школе.
- Навучанне дыякана? адбываецца гэтак жа, як ? ?ншых кл?рыка? (прэсв?тэра? з б?скупам?) ? у духо?най
сем?нары?
або ? духо?най
акадэм??
(цалкам завершаная адукацыя).
- Той, хто да прыняцця сану дыякана прыня? пострыг у
манаства
? называецца ≪
?ерадыякан
≫. Той, хто прыня? святое Та?нства
Шлюбу
(царко?ны
шлюб
) да прыняцця сану дыякана ? белы
святар
у сане дыякана (жанаты кл?рык).
- ≪
Протадыякан
≫ ? старэйшы сярод жанатых дыякана? па чыне, а сярод
манаха?
дыякана? ? ≪
арх?дыякан
≫.
Манах
, як? прыня? сх?му ? з'я?ляецца дыяканам, называецца ≪
сх??ерадыякан
≫.
- Цэл?бат
? кл?рыка? ? не аднос?цца да кл?рыка? у
манастве
або ? шлюбе кл?рыка?.
- Дыякан ?
дзяк
? гэта розныя паняцц?.
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.6: Дада?зм ? Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашко? ? ?нш. ? Мн.: БелЭн, 1998. ? Т. 6. ? 576 с. ? 10 000 экз. ?
ISBN 985-11-0106-0
(т. 6)
- за ред. академ?ка АН УРСР О. С. Мельничука, ≪Словник ?ншомовних сл?в≫, м. Ки?в, 1985 р., c. 266 (280).