한국   대만   중국   일본 
Джузэпэ П’яцы ? В?к?педыя Перайсц? да зместу

Джузэпэ П’яцы

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Джузэпэ П’яцы
?тал. : Giuseppe Piazzi
Дата нараджэння 16 л?пеня 1746 ( 1746-07-16 ) [1] [2] […]
Месца нараджэння
Дата смерц? 22 л?пеня 1826 ( 1826-07-22 ) [1] [2] […] (80 гадо?)
Месца смерц?
Род дзейнасц? астраном , выкладчык ун?верс?тэта , матэматык , ксёндз , discoverer of astronomical objects
Навуковая сфера матэматыка ? астраном?я
Месца працы
Член у
Узнагароды

член Лонданскага карале?скага таварыства [d]

прэм?я ?мя Лаланда Парыжскай АН [d] ( 1804 )

прэм?я ?мя Лаланда Парыжскай АН [d] ( 1814 )

Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

Джузэпэ П’яцы ( ?тал. : Giuseppe Piazzi ; 1746?1826) ? ?тальянск? астраном , святар- тэатын .

Працава? у створанай ?м абсерваторы? ? Палерма . Самае значнае яго навуковае дасягненне ? адкрыццё ? 1801 годзе Цэрэры , першай з вядомых карл?кавых планет .

Адкрыццё Цэрэры [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

1 студзеня 1801 года П’яцы выяв?? ≪ зорны аб’ект ≫, як? руха?ся на фоне зорак . Спачатку ён падума?, што гэта нерухомая зорка, але як тольк? за?важы?, што яна рухаецца, перакана?ся, што гэта планета, або, як ён яе называ?, ≪ новая зорка ≫.

" Святло было крыху цьмяным, колеру Юп?тэра , але падобным да мног?х ?ншых, як?я звычайна маюць восьмую зорную вел?чыню . Таму я не сумнява?ся, што гэта не нерухомая зорка. Увечары 2-га чысла я па?тары? свае наз?ранн? ?, выяв??шы, што яны не адпавядаюць н? па часе, н? па адлегласц? ад зен?ту папярэдняму наз?ранню, я ста? паспытваць некаторыя сумненн? ? яго дакладнасц?. Пазней у мяне ?зн?кла вял?кае падазрэнне, што гэта можа быць новая зорка. Увечары трэцяга чысла падазрэнне ператварылася ва ?пэ?ненасць, я бы? упэ?нены, што гэта не нерухомая зорка. Тым не менш, перш чым паведам?ць пра гэта, я пачака? да вечара 4-га чысла, кал? я з задавальненнем падмец??, што аб’ект руха?ся з той жа хуткасцю, што ? ? папярэдн?я дн? [5] . "

Нягледзячы на сваю здагадку, што гэта планета, ён выбра? кансерваты?ны шлях ? абвясц?? яе каметай . У л?сце да астранома Барнабы Арыян? [en] з М?лана ён п?сьмова выкла? свае падазрэнн?:

" Я абвясц?? гэтую зорку каметай, але пакольк? яна не суправаджаецца н?якай туманнасцю ?, акрамя таго, пакольк? яе рух вельм? павольны ? давол? ра?намерны, мне некальк? разо? прыходз?ла ? галаву, што гэта можа быць нешта лепшае, чым камета. Але я перасцярогся выдаваць гэтую здагадку на суд грамадскасц?. "

П’яцы не мог наз?раць за нябесным целам дастаткова до?га, бо не?забаве яно згуб?лася ? ззянн? Сонца . Не маючы магчымасц? выл?чыць яго арб?ту ?снуючым? метадам?, матэматык Карл Фрыдрых Гаус распрацава? новы метад разл?ку арб?ты, як? дазвол?? астраномам зно? вызначыць месцазнаходжанне аб’екта. Пасля таго, як яго арб?та была дакладна вызначана, стала ясна, што здагадка П’яцы была прав?льнай ? гэты аб’ект бы? не каметай, а хутчэй невял?кай планетай . Да таго ж, месцазнаходжанне аб’екта амаль дакладна адпавядала таму месцу, дзе паводле закона Тыцыуса-Бодэ [en] пав?нна была знаходз?цца яшчэ адна планета Сонечнай с?стэмы .

П’яцы назва? аб’ект ≪ Цэрэра Фердынанда ≫ ? гонар рымскай ? с?цыл?йскай баг?н? зерня ? караля Неапаля ? С?цыл?? Фердынанда IV . Частка назвы, прысвечаная Фердынанду, пазней была выключана па пал?тычных прычынах. Цэрэра апынулася першым ? самым вял?к?м з астэро?да? , як?я ёсць у поясе астэро?да? . Сёння Цэрэру называюць таксама карл?кавай планетай .

Каталаг?зацыя зорак [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Джузэпэ П’яцы к?рава? складаннем Палермскага зорнага каталога. Першае выданне, апубл?каванае ? 1803 годзе, змяшчала 6784 зорак з указаннем ?х каардынат, вызначаных з беспрэцэдэнтнай на той час дакладнасцю. У 1814 годзе было выпушчана другое выданне каталога, яно змяшчала 7646 зорак [6] [7] . Каталог уключа? так?я назвы зорак, як ≪ Гранатавая зорка [en] ≫ Гершэля ? арыг?нальныя назвы Ротане? [en] ? Суалок?н [en] .

Публ?кацы? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Della specula astronomica di Palermo libri quatro (Palermo, 1792)
  • Sull’orologio Italiano e l’Europeo (Palermo, 1798)
  • Della scoperta del nuovo planeta Cerere Ferdinandea (Palermo, 1802)
  • Praecipuarum stellarum inerrantium positiones mediae ineunte seculo 19. ex observationibus habitis in specula Panormitana ab anno 1792 ad annum 1802. (Palermo, 1803)
  • Præcipuarum stellarum inerrantium positiones mediæ ineunte seculo XIX ex obsrvationibus habitis in specula Panormitana ab anno 1792 ad annum 1813. (Palermo, 1814) PDF copie
  • Codice metrico siculo (Catania, 1812)
  • Lezioni di astronomia (Palermo, 1817) t. 1 , t. 2
  • Ragguaglio del Reale Osservatorio di Napoli eretto sulla collina di Capodimonte (Napoli, 1821).

Зноск? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  1. ↑ а б Giuseppe Piazzi // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычн?ка 2017.
  2. ↑ а б Giuseppe Piazzi // Brockhaus Enzyklopadie Праверана 9 кастрычн?ка 2017.
  3. ↑ а б в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
  4. ↑ Пиацци Джузеппе // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров ? 3-е изд. ? М. : Советская энциклопедия , 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  5. ↑ M. Hoskin.   Bode’s Law and the Discovery of Ceres (англ.) // Edited by Jeffrey L. Linsky, Salvatore Serio. Physics of Solar and Stellar Coronae: G.S. Vaiana Memorial Symposium: Proceedings of a Conference of the International Astronomical Union, Held in Palermo, Italy, 22?26 June, 1992. ? Kluwer Academic Publishers, 1993. ? P. 42. ? ISBN 0-7923-2346-7 .
  6. ↑ Giuseppe Piazzi
  7. ↑ DavidDarling.com: Piazzi, Giuseppe (1746?1826)

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Проф?ль на сайце Рас?йскай акадэм?? навук (руск.)

Узята з " https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Джузэпэ_П’яцы&oldid=4737035 "