Дацкая мова
Саманазва	dansk
Кра?ны	?
Арган?зацыя, якая рэгулюе	Danish Language Council [d]
Агульная колькасць носьб?та?	6 000 000 чал. 5 520 860 чал. ( 2012 ) [1] 5 621 380 чал. ( 2012 ) [2]
Клас?ф?кацыя
?ндае?рапейск?я мовы германск?я мовы скандына?ск?я мовы East Scandinavian [d] дацкая мова
П?сьменнасць	лац?нскае п?сьмо
Мо?ныя коды
ДАСТ 7.75?97	дат 178
ISO 639-1	da
ISO 639-2	dan
ISO 639-3	dan
WALS	dsh
Ethnologue	dan
Linguasphere	52-AAA-cc
ABS ASCL	1501
IETF	da
Glottolog	dani1284 ? dani1285
В?к?педыя на гэтай мове

Да?цкая мо?ва (дацк.: dansk, dansk sprog ) ? мова ?сходнескандына?скай падгрупы германскай групы ?ндае?рапейскай сям’? мо? . На дацкай мове разма?ляюць прыкладна 5,5 м?льёна? чалавек ? у Дан?? , уключна з Грэнландыяй ? Фарэрск?м? астравам? , дзе яна аф?цыйная; у Па?днёвым Шлезв?гу ? Герман?? , дзе яна мае статус абароненай мовы меншасц?; у ?сланды? , дзе гэта першая замежная мова ? школах.

Клас?ф?кацыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Дацкая мова належыць да па?ночнагерманскай альбо скандына?скай гал?ны ?ндае?рапейскай мо?най сям’?, у якую акрамя дацкай уваходзяць шведская , нарвежская , ?сландская ? фарэрская мовы. Сярод скандынава? дацкая, наро?н? з нарвежскай ? шведскай мовам?, клас?ф?куюцца як кантынентальныя, а не астра?ныя ? ?сландская ? фарэрская. Адметным? асабл?васцям? кантынентальных мова? з’я?ляюцца спрашчэнне с?стэмы скланення сло? ? значная роля запазычання? у слова?тварэнн?. Носьб?ты кантынентальных скандына?ск?х мо? адносна лёгка разумеюць адз?н аднаго, у тым л?ку ? вуснай ? ? п?сьмовай камун?кацы?.

Г?сторыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Як шведская, нарвежская, фарэрская, а таксама ?сландская, дацкая мова паходз?ць ад старажытнаскандына?скай мовы , рун?чныя надп?сы якой датуюцца III стагоддзем нашай эры. У эпоху в?к?нга? прыкладна ? IX ? сярэдз?не XII стагоддзя? у мове адбыл?ся значныя змены. Яны прывял? да з’я?лення адрознення? пам?ж усходнескандына?ск?м?, як?я дал? пачатак дацкай ? шведскай мовам, ? заходнескандына?ск?м? дыялектам?, як?я дал? пачатак нарвежскаму нюнорску, фарэрскай ? ?сландскай мовам.

У г?сторы? дацкай мовы вылучаюць тры перыяды: агульнаскандына?скую мову-аснову (III?IX стагоддз?), старажытнадацкую мову (IX?XVI стагоддз?) ? новадацкую мову (з XVI стагоддзя), якая ?ключае сучасную дацкую мову (XX стагоддзе).

Шведск? мовазна?ца Эл?яс Весен п?са?, што ≪з г?старычнага пункту гледжання ?се скандына?ск?я гаворк? мел? адз?ную мову, якая змянялася геаграф?чна≫. У IX стагоддз? з агульнаскандына?скай мовы-асновы з’я?ляюцца тры гал?ны, адна з ?х утварыла ?ласна дацкую мову, але да пачатку XIII стагоддзя ?се скандына?ск?я гаворк? мел? назву ≪наша мова≫ альбо пазначал?ся ? выглядзе назвы donsk tunga , што была ? сакса? , праз як?х бы? кантакт з па?днёвым краем Скандынав?? . Тольк? з пачатку XIII стагоддзя да заходнескандына?ск?х нарвежскай ? ?сландскай пачала ?жывацца назва norrøn tunga або norrønt mal , саманазва шведскай мовы ?першыню з’яв?лася ? XIV стагоддз?.

Дыялекты [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Дацкая мова мае значную колькасць мясцовых дыялекта?, як?я падзяляюцца на тры частк?:

• Астравы :
  • Зеландская
  • Фюнская
  • дыялекты па?днёвых дацк?х астраво?
• Заходнеданск? (юцк?) :
  • дыялекты Ютланды?
• Усходн? :
  • дыялекты вострава Борнхальм
  • Дацк?я дыялекты Швецы?

Дыялектныя межы размытыя. Аддаленыя дыялекты Ютланды? ? Борнхальма ?я?ляюць пэ?ныя цяжкасц? для разумення ?ншым?.

Нап?санне [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Дацк? алфав?т заснаваны на базе лац?нскага . У дацкай мове 29 л?тар. Асобным? л?тарам? л?чацца Ææ, Øø, Aa. Л?тары Qq, Ww, Zz сустракаюцца тольк? ? замежных словах.

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Дацк?я пераклады Б?бл??

Зноск?