Гасп?тальеры , ?аан?ты, Мальтыйск? ордэн (по?ная назва ? Суверэнны ваенны ордэн гасп?тальера? Св. Яна Ерусал?мскага, Родаса ? Мальты ^[1] ) ? духо?на ваенны ордэн, створаны ? ?ерусал?ме ? пачатку XII ст. пасля першага крыжовага паходу .

Ордэн ме? шэраг крэпасця? у С?ры? ? Палесц?не ? ?гра? вял?кую ролю ? абароне ад мусульман . Валода? значным? землям? на Усходзе ? ? Заходняй Е?ропе, дзе ?сталё?ва? ваенна-прыгонны рэжым для мясцовага насельн?цтва.

У 1291 ордэн бы? выцеснены туркам? з ?ерусал?ма, але захап?? астравы К?пр ? Родас , дзе ? замацава?ся. У 1530 атрыма? у падарунак ад рымскага ?мператара востра? Мальту (адтуль ? сённяшняя назва), яго рыцары-крыжак? абаранял? М?жземнае мора ад турак.

У час Вял?кай Французскай рэвалюцы? мальтыйцы страц?л? свой асяродак ? Мальту. Спачатку востра? захап?? Напалеон , потым англ?чане. Гэтым скарыста?ся рас?йск? ?мператар Павел ? . Ён запрас?? рыцара? у Рас?ю ? заключы? з ?м? саюз супраць турак ? француза?.

На сённяшн? час ордэн месц?ца ? Рыме .

Мальтыйск? Ордэн устанав?? дыпламатычныя дачыненн? з больш як 100 кра?нам? свету ? мае сва?х прадста?н?ко? у Сусветнай арган?зацы? аховы здаро?я ? Савеце Е?ропы . З 1994 года мае статус сталага наглядальн?ка ? Арган?зацы? Аб’яднаных Нацыя? ^[2] .

4 красав?ка 2008 года князем ? вял?к?м маг?страм Ордэна абрал? Мэцью Фестынга ^[1] .

Дачыненн? з Беларуссю [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Пра ?сюды?снасць ? ?плывовасць гэтай арган?зацы? сведчыць той факт, што камандорства ордэна гасп?тальера? больш за два з паловай стагоддз? ?снавала ? Беларус? . Яго заснава? з дазволу вял?кага маг?стра мальтыйца? нясв?жск? князь М?калай Крыштаф Радз?в?л С?ротка ? сва?м мястэчку Сталов?чы ^[3] , а пазнаём??ся з ордэнам пад час падарожжа ? ?тал?ю . У 1639 для ордэна бы? пабудаваны касцёл, а потым кляштар. Тут згодна са статутам гасп?тальера?, дзейн?ча? шп?таль для бедных. Сталов?цкае камандорства ?снавала да 1868 . Сёння Мальтыйск? ордэн неаднаразова прывоз?? на Беларусь гуман?тарную дапамогу ? асно?ным лек?, паспрыя? у буда?н?цтве новай бальн?цы ? Жалудку , а таксама пасябрава? з м?нск?м Домам сябро?ства.

10 красав?ка 2008 года паслом Беларус? пры Ордэне па сумяшчальн?цтве прызначаны Сяргей Алейн?к ^[4] .

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Аблога Мальты, 1565
• Аблога Родаса, 1522
• Аблога Родаса, 1480

Зноск?

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Беларусь-Бельг?я: Грамадска-культурнае ?заемадзеянне: Матэрыялы м?жнар. ≪круглага стала≫, М?нск, 2001 / Рэдкал.: А. Мальдз?с ? ?нш. - Мн.:"Беларуск? кн?газбор", 2002.- С. 240. ISBN 985-6638-68-2 .

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Аф?цыйны сайт Ордэна (?тал.) (англ.) (?сп.) (фр.) (ням.)