Вял?кае герцагства Тасканскае

Вял?кае герцагства Тасканскае
	Г?старычная дзяржава
Вял?кае герцагства Тасканскае
	?тал. : Granducato di Toscana ; лац. : Magnus Ducatus Tusciae
Герб	Сцяг
< ; < ; < > ; > 27 жн??ня 1569 ? 1859 ;
Стал?ца	Фларэнцыя
Аф?цыйная мова	?тальянская мова
Грашовая адз?нка	Тасканская л?ра [d] ? Tuscan florin [d]
Насельн?цтва	1 096 641 чал. ( 1801 ) ;
Форма к?равання	манарх?я
Дынастыя	Медычы , Габсбург?
Вял?к? герцаг
? 1569?1574	Каз?ма I
? 1824?1859	Леапольд II
	Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

Вял?кае герцагства Тасканскае ( ?тал. : Granducato di Toscana

Granducato di Toscana, лац. : Magnus Ducatus Tusciae ) ? дзяржава, якая ?снавала ? цэнтральнай ?тал?? з 1569 па 1859 год.

Г?сторыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Узн?кненне [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Узн?кла ? вын?ку экспанс?? Фларэнтыйскага герцагства (замян??шага ? 1532 годзе Фларэнтыйскую рэспубл?ку ): у 1557 годзе сусед ? да?н? суперн?к Фларэнцы? С?енская рэспубл?ка перайшла пад уладу герцага? Медычы . Вял?кае герцагства займала большую частку сучаснага ?тальянскага рэг?ену Таскана за выключэннем па?ночных зямель марк?зата Маса, княства Карара ? рэспубл?к? (а пазней герцагства) Лука. Стал?цай вял?кага герцагства была Фларэнцыя .

К?ра?н?к? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Першым вял?к?м герцагам бы? Каз?ма I з дынасты? Медычы . Яго нашчадк? к?равал? там да стрымання дынасты? ? 1737 годзе . Тады вял?кае герцагства атрыма? у спадчыну Франц Стэфан, герцаг Латарынг?? ? зяць ?мператара Карла VI . Так?м чынам у вял?к?м герцагстве запанавал? Габсбург? .

Анэкс?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Вял?кае герцагства распалася на перыяд з 1801 па 1815 год у вын?ку напалеона?ск?х война? . У 1801 годзе па Аранхуэсскай дамове на яго тэрыторы? было створана карале?ства Этрурыя, у 1808 яно было зроблена французскай прав?нцыяй. У 1809 годзе сястра Напалеона Эл?за была прызначаная штатгальтэршай у Этруры? з тытулам вял?кай герцаг?н? Тасканскай. У 1814 годзе Таскана была вернутая вял?каму герцагу Фердынанду III .

Апошн?я гады [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Фердынанд III далучы?ся да пал?тычнай с?стэмы А?стры? ? ? 1815 г. заключы? з ёй дамову, па якой у выпадку вайны тасканск?я войск? пав?нны был? знаходз?цца ? распараджэнн? а?стрыйскага гало?накамандуючага. Фердынанду ΙΙI у 1824 годзе успадкава? яго сын Леапольд II. Кал? ? 1840-х гадах у ?тал?? ?змацн??ся нацыянальны рух ? ?мкненне да рэформа?, урад Леапольда II першапачаткова ?мкнулася ?сц? ? узровень з наспе?шым? грамадск?м? патрэбам?. Яно адх?л?ла прапанову А?стры? аб ваенным умяшанн? ? ? 1847 годзе абяцала л?беральныя рэформы. У тым жа годзе, пасля адрачэння ад прастола Карла II, герцага Лукк?, Лукка з сваёй вобласцю была далучана да Тасканы. На?замен гэтага набыцця Таскана, згодна з дагаворах 1817 ? 1844 гадо? , саступ?ла акруг? Пантрэмол? герцагству Парме , а акруга Ф?в?ццано ? герцагству Мадэне . 15 лютага 1848 года Леапольд II, па прыкладу неапал?танскага караля, дарава? Таскане канстытуцыю. У гэты час у Ламбарды? ?спыхнула па?станне супраць а?стрыйскага валадарства; тасканск? войск? таксама выступ?л? супраць А?стры?, ? Леапольд II скла? з сябе тытул а?стрыйскага эрцгерцага.

У чэрвен? 1848 года был? адкрыты сенат ? палата дэпутата?. Урад, на чале якога стаял? спачатку марк?з Рыдольф?, потым марк?з Капон?, аказалася не ? с?лах спын?ць усё больш ? больш разгара?шыся рэвалюцыйны рух, правадыром якога бы? Гверац?. Кал? ? кастрычн?ку Капон? выйша? у адста?ку, Леапольд закл?ка? у склад урада прадста?н?ко? радыкал?зму. Сярод м?н?стра? был? Мантанэл?, Гверац? ? Мацон?. У троннай прамовы 10 студзеня 1849 года Леапольд II абяца? адна?ленне нацыянальнай вайны з А?стрыяй ? скл?канне ? Фларэнцы? ?стано?чага сходу для вырашэння пытання аб пал?тычным пера?тварэнн? ?сёй ?тал??.

Сам Леапольд II, аднак, бы? прац??н?кам сва?х новых м?н?стра?, 21 лютага ён пак?ну? Фларэнцыю ? збег у крэпасць Гаэту. У Фларэнцы? было ?стано?лена часовае ?рад трыумв?рата : Мантанэл?, Мацон? ? Гверац? ? скл?кана устано?чы сход на чале з Гверац?. У красав?ку 1849 года ?мераная л?беральная партыя зладз?ла ? Фларэнцы? контррэвалюцыю: Гверац? ? яго прых?льн?к? был? арыштаваныя, устано?чы сход распушчаны. Фларэнтыйск? маг?страт, захап??шы ? свае рук? ?ладу, запрас?? вял?кага герцага вярнуцца ? к?раваць кра?най у духу выдадзенай ?м канстытуцы?. Леапольд II прызначы? новае м?н?стэрства з Бальдасерон?. У верасн? 1850 г. дзеянне канстытуцы? было прыпынена, а ? ма? 1852 яна была зус?м адменена. З папскай курыяй бы? заключаны канкардат, у с?лу якога катал?цкае духавенства атрымала неабмежаваную свабоду пераследваць ?се праявы пратэстанцтва. Перад вайной, у 1859 годзе Леапольд II распача? падарожжа ? Рым ? Неапаль ? дамов??ся з папам ? каралем Фердынандам II стаць на баку А?стры?. М?ж тым, у Фларэнцы? пача?ся нацыянальны рух ? Леапольд II адышо? у А?стрыю ? адрокся ад прастола на карысць свайго сына Фердынанда IV.

На тэрыторы? Тасканы, герцагства? Мадэнскага ? Пармскага ?тварылася пра-сардз?нская дзяржава, якая атрымала назву Аб’яднаныя прав?нцы? Цэнтральнай ?тал?? . Часовы ?рад прапанавала сардз?нскаму каралю В?ктару Эману?лу II дыктатуру, той адх?л?? гэтую прапанову, але пагадз??ся ?зяць Таскане на час вайны пад сваю абарону ? прызначы? Банкампань? сва?м генеральным кам?сарам. Апошн? утвары? м?н?стэрства, з Рыказол? на чале, ? скл?ка? савет (кансульту). Нацыянальны сход аднагалосна прагаласавала за далучэнне да Сардз?нскага карале?ства. Услед за гэтым дэкрэт 22 сакав?ка 1860 года абвясц?? аб далучэнн? Тасканы да Сардз?нскага карале?ству. Вял?кае герцагства Тасканскае аф?цыйна спын?ла свае ?снаванне.

Гл. таксама [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]