Б?тва пад Рацлав?цам?

Б?тва пад Рацлав??цам? , Рацлав??цкая б?тва ? б?тва каля в. Рацлав?цы пад Кракавам у час польскага па?стання (1794) , што адбылася 4 красав?ка 1794 года м?ж польск?м? па?станск?м? с?лам? ( Т. Касцюшка ; 4,4 тыс.ч. ^[1] (л?чачы разам 2,4 тыс. рэг. пяхоты ? кавалеры? ? 2 тыс. узбр. сялян-кас?нера?), 12 (або 11 ^[1]) гармат) ? рускай ваеннай калонай (ген. Тормаса?; 3 ^[2] (або 5 ^[1]) тыс. ч., 12 ^[2] (або 30 ^[1]) гармат). У б?тве перамагло польскае войска.

Ваеннае значэнне б?твы было невял?к?м, бо неабходная для польскага войска дарога з Кракава на Варшаву так ? не адкрылася. Але маральна-пал?тычнае значэнне перамог? для баявога духа па?стання было неацэнным, б?тва стала ? гэтым сэнсе пераломным ? вызначальным момантам першай стады? па?стання. Высокую баявую вартасць ? вырашальную ролю ? б?тве з’яв?л? тады яшчэ невядомыя атрады сялян-кас?нера?.

Перад б?твай [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Сама б?тва была ? пэ?ным сэнсе выпадковай ? непажаданай для польскага боку. 1-я Велькапольская кав. брыгада (кам. Мадал?ньск?), чый выхад на Крака? з базы пад Астраленкай фактычна паскоры? абвяшчэнне самога па?стання, прыцягнула за сабою да Кракава некальк? калон руск?х войска?. Тымчасам гало?накам. Касцюшка сабра? польск?я рэг. частк? з-пад Кракава (у т.л. брыгаду Мадал?ньскага), дадаючы да ?х атрады маб?л?заваных падкрака?ск?х сялян, ? выйша? з гэтым войскам з вакол?цы Кракава, спрабуючы адкрыць дарогу на Варшаву.

Каля в. Рацлав?цы адна з руск?х калон пад кам. ген. Тормасава загарадз?ла шлях польскаму войску, ?, ведаючы пра бл?зкасць яшчэ адной рас. калоны (ген. Дзян?сава), якая дала б л?чэбную перавагу рус. войскам, Касцюшка бы? вымушаны прыняць б?тву ^[3].

Б?тва [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Б?тва пачалася безвын?ковым змаганнем рэг. войска? абодвух бако?. Далей Тормаса? аслаб?? свой цэнтр, дзе стаяла ? яго артылерыя, спрабуючы арган?заваць ахоп левага польскага флангу. Гэта выкарыста? Касцюшка, як?, карыстаючыся мясцовасцю (яр, як? вё? да рас. паз?цы?), упота? падвё? атрад з 320 кас?нера? да рус. батарэ? ? асаб?ста павё? атрад у атаку на гарматы. Нечаканая атака бегма мела по?ны поспех, коштам 13 заб?тых кас?неры ?зял? ?се 12 гармат. Адным з вядомых героя? гэтай атак? бы? сялян?н Войцех Бартас ^[4]. Пазней яшчэ адна атака кас?нера? зламала супрац??ленне рус. войска? на левым крыле, ? вымус?ла рус. войск? да агульнага адступлення. Калона ген. Дзян?сава паспела з’яв?цца тольк? на паратунак разб?тым с?лам ген. Тормасава.

Зноск?

↑ ^а ^б ^в ^г Паводле кн?г? Wojsko Polskie Ko?ciuszki, выдання 1894, якая цытуецца ? польскай в?к?педы? з папярэджаннем аб магчымай недакладнасц?.
↑ ^а ^б Паводле БелЭн.
↑ У гэты час атрады сялян-кас?нера? был? с?лай невядомай баявой вартасц?.
↑ Першы дабег да гармат ? загас?? шапкаю запал, за што атрыма? пасля б?твы дваранства ? прозв?шча Войцех (Барташ) Главацк?, ? чын падхарунжага ? палку Крака?ск?х Грэнадзёра?.

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Сайт музея-панарамы ≪Рацлав?цкая б?тва≫ (англ.) (ням.) (польск.)

[WPK1894-1] а ^б ^в ^г Паводле кн?г? Wojsko Polskie Ko?ciuszki, выдання 1894, якая цытуецца ? польскай в?к?педы? з папярэджаннем аб магчымай недакладнасц?.

[Паводле_БелЭн-2] а ^б Паводле БелЭн.

[3] У гэты час атрады сялян-кас?нера? был? с?лай невядомай баявой вартасц?.

[4] Першы дабег да гармат ? загас?? шапкаю запал, за што атрыма? пасля б?твы дваранства ? прозв?шча Войцех (Барташ) Главацк?, ? чын падхарунжага ? палку Крака?ск?х Грэнадзёра?.

[1]

[2]

[3]

[4]