Брэсцка-Кобрынска-Пружанск?я выступленн? сялян ? масавыя выступленн? жыхаро? мястэчак ? вёсак Брэсцкага , Кобрынскага ? Пружанскага павета Гродзенскай губерн? супраць запрыгоньвання ?х пасля далучэння да Рас?йскай ?мперы? , як?я адбывал?ся ? першай чвэрц? XIX стагоддзя.

Працягвал?ся (з невял?к?м? перапынкам?) больш за 20 гадо?, найбольшыя с?лы дасягнул? ? 1818 ? 1823 гадах, кал? ? хваляваннях адначасова ?дзельн?чала каля 10 тысяч сялян. Местачко?цы, як?я л?чыл? сябе асаб?ста свабодным?, был? абураны тым, што на ?х усклал? адработачныя пав?ннасц?, а найлепшыя воры?ныя земл? ? сенакосы адабрал? на карысць памешчыка?. Адма?ляючыся выконваць пав?ннасц?, сяляне пасылал? скарг? на ?мя цара , яго намесн?ка ? Варшаве вял?кага князя Канстанц?на Па?лав?ча , в?ленскага генерал-губернатара А. М. Рымск?-Корсакава , але падтрымк? не знаходз?л?, што падштурхо?вала ?х да больш акты?ных дзеяння?. Самай працяглай ? наступальнай была барацьба жыхаро? мястэчка Мальча Пружанскага павета .

Хваляванне ? М?лейчыцах Брэсцкага павета пачалося ? 1816 годзе, кал? сяляне запатрабавал? вызвал?ць ?х з-пад улады памешчыка Клейна. У 1820 годзе яны зно? адмов?л?ся ад выканання пав?ннасцей, захап?л? на памешчыцк?м сенакосе, як? л?чыл? сва?м, 50 вазо? сена, зб?л? аканома ? стражн?ка ? ?зял? ? сваё карыстанне 45 марго? зямл?, а ?летку 1822 года падпал?л? панск? фальварак. Чарговае хваляванне ? М?лейчыцах у 1824 годзе было задушана вайсковай камандай.

Падобныя падзе? адбывал?ся ? 1819 ? 1820 гадах у Дз?в?не Кобрынскага павета . Сяляне мястэчка Камянец Брэсцкага павета, навакольных вёсак Вугляны , Голы Барок , Жданк? , Камаро?шчына , Марц?нк? ? Чабаны (усе належал? графу В?ельгорскаму), а таксама маёнтка Муржын генерал-лейтэнанта Гальберга, выбра?шы сва?х павераных (шляхц?ца Руберта ? мяшчан Пазяле?скага, Ермалов?ча ? Шарконскага), пачал? ? 1818 годзе судовы працэс за вяртанне ?м вольнасцей. Працяглая барацьба гуртавала ? ?мацо?вала сялян. У 1820 годзе яны аднадушна адмов?л?ся ад выканання ?с?х пав?ннасцей ? прысягнул? ? царкве трымацца цвёрда, не падпарадко?вацца памешчыкам. Па распараджэнн? в?ленскага генерал-губернатара ? Брэсцк? павет было нак?равана 5 рот салдат. Мног?х сялян пакарал? розгам?, некаторых аддал? пад суд. На памешчыцк?я пал? выйшл? тольк? пад наглядам вайсковых каманд. ≪Адна?ленне парадку≫ ? па?днёва-заходн?х паветах Гродзенскай губерн? адбывалася марудна, апошн?я ачаг? выступлення? задушаны тольк? ? канцы 1820-х гадо?.

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

• Чапко, В. У. Брэсцка-Кобрынска-Пружанск?я выступленн? сялян / В. У. Чапко // Энцыклапедыя г?сторы? Беларус? . У 6 т. Т. 2: Бел?цк ? Г?мн / Рэдкал.: Б. ?. Сачанка (гал. рэд.) ? ?нш.; Маст. Э. Э. Жакев?ч. ? Мн.  : БелЭн , 1994. ? 537 с. ? 20 000 экз.  ? ISBN 5-85700-142-0 . ? С. 91.
• Чепко, В. В. Классовая борьба в белорусской деревне в первой половине XIX века / В. В. Чепко; АН БССР, Институт истории. ? Мн.: Наука и техника, 1972. ? 267 с. ? С. 127?135.