Авера?зм
? тэрм?н, як? ?жываецца да двух
ф?ласофск?х
плыня? у
схаластыцы
XIII стагоддзя
, першая з як?х грунтавалася на
авераэса?скай
?нтэрпрэтацы?
Арыстоцеля
. Асно?ным? прадста?н?кам? гэтай плын? был?
С?герых Брабанцк?
? Баэцый Дак?йск?.
Асно?ныя ?дэ? ранняй ф?ласофскай канцэпцы? авера?зма, як?я змяшчаюцца ? каментарах Авераэса да Арыстоцеля:
- ?снуе адна пра?да, але (як м?н?мум) два спосабы яе дасягненн?: праз
ф?ласоф?ю
? праз
рэл?г?ю
;
- свет
вечны;
- душа
складаецца з двух частак ? ?ндыв?дуальнай ? боскай;
- ?ндыв?дуальная душа
не
вечная;
- усе людз? ?трымл?ваюць у сабе адну ? тую ж боскую душу (?дэя, вядомая як
монапс?х?зм
);
- уваскрасенне з мертвых немагчыма (гэтая ?дэя была вылучана Баэцыем).
Разам з тым ?дэ? Авераэса был? перанесеныя ? Заходнюю Е?ропу, у вын?ку чаго з'яв??ся г .зв. Лац?нск? авера?зм. Яго асно?ны натхняльн?к ? С?герых Брабанцк?.
Лац?нск? авера?зм бы? двойчы асуджаны ? 1270 ? 1277 годзе
катал?цк?м
б?скупам
Эцьенам Тамп'е (Etienne Tempier). Тамп'е вылучы? 219 непрымальных тэз?са? ? працах авера?ста?.
Для вырашэння ?зн?клай супярэчнасц? С?герых заяв??, што ?снуе ≪два?стая ?сц?на≫: фактычная, ц? ≪цвёрдая≫, пра?да, дасягаемая праз навуку ? ф?ласоф?ю, ? ≪рэл?г?йная≫ ?сц?на, дасягаемая праз рэл?г?ю. Гэтая ?дэя не ?зыходз?ла да Авераэса; яго ?дэя заключалася ? тым, што ?снуе адна ?сц?на, дасягаемая двума розным? шляхам?, а не дзве ?сц?ны.
Позняя ф?ласофская канцэпцыя авера?зма заключалася ? тым, што ф?ласофск? ? рэл?г?йны светы з'я?ляюцца асобным? сутнасцям?. Пасля даследавання 219 тэз?са?, асуджаных Тамп'е, стала в?давочна, што нешматл?к?я з ?х належаць Авераэсу. На працягу некаторага часу для абазначэння ф?ласофскага руху, пачатага С?герам ? Баэцыем, ? аддзяленн? яго ад авера?зма ?жывал?ся тэрм?ны ≪радыкальны Арыстоцел?зм≫ ? ≪гетерадаксальны арыстоцел?зм≫; зараз большасць навуко?ца? таксама называе яго авера?змам.
Фама Акв?нск?
выступ?? супраць дактрыны монапс?х?зма ? сваёй кн?зе
De unitate intellectus contra Averroistas
. У гэтым кантэксце тэрм?н ≪авера?зм≫ выкарыстаны карэктна.
Нягледзячы на асуджэнне ?
1277 годзе
, мног?я авера?сцк?я тэз?сы дажыл? да
XVI стагоддзя
? прысутн?чаюць у ф?ласоф??
Джардана Бруна
?
Джаван? П?ка дэла М?рандола
.
- Апалона? А. В. ≪Лац?нская аверроизм≫ ? м?ф або рэальнасць? // ≪Z≫. Ф?ласофска-культуралаг?чны часоп?с 3 (2000). С. 5-15.
- Апалона? А. В. Боэций Дакийский ? лац?нская аверроизм XIII стагоддзя. // Боэций Дакийский. Творы / Пер. А. В. Аполлонова (Bibliotheca scholastica I). М., 2001. ? С V?LIII.
- Шевкина Г. В. С?герых Брабантский ? парыжск?я аверроисты XIII ст. ? М., 1972. ? 104 с.